Adrie Meijer - Praktisch woodenboek Nederlands-Zweeds

N

Praktisch woordenboek Nederlands Zweeds

Nederländska Svenska Praktisk ordbok

N

Adrie Meijer

u i t g e v e r ij

c o u t i n h o

Praktisch woordenboek Nederlands-Zweeds Praktisk ordbok Nederländska-Svenska

Adrie Meijer

C

u i t g e v e r ij

c o u t i n h o

bussum 2014

© 2014 Uitgeverij Coutinho bv Alle rechten voorbehouden. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprogra fi sche verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (Postbus 3051 , 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912 ) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060 , 2130 KB Hoofddorp, www.stichting-pro.nl).

Uitgeverij Coutinho Postbus 333 1400 AH Bussum info@coutinho.nl www.coutinho.nl

Omslag / Omslag: Steef Liefting, Amsterdam Opmaak binnenwerk / Sättning: Imago Mediabuilders, Amersfoort

Noot van de uitgever Wij hebben alle moeite gedaan om rechthebbenden van copyright te achterhalen. Personen of instanties die aanspraak maken op bepaalde rechten, wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de uitgever.

ISBN 978 90 469 0437 4 NUR 627

Voorwoord

Dit boek is deel 2 , Nederlands-Zweeds, van het Praktisch woordenboek Zweeds-Nederlands en Nederlands-Zweeds. Samen met deel 1 , Zweeds-Nederlands, vormt het een praktisch woordenboek voor Nederlandstaligen die Zweeds willen leren en voor Zweedstaligen die Nederlands willen leren. Van elk trefwoord vind je niet alleen de spelling en de betekenis, maar ook informatie over de woordsoort, de verbuiging of vervoeging, en in veel gevallen samenstellingen met dat woord, voorbeeldzinnetjes en uitdrukkingen. In de vele jaren dat ik als docent Zweeds werkzaam ben, heb ik gemerkt dat er bij mijn cursisten een grote behoefte bestaat aan een dergelijk woordenboek: een woordenboek waarin je meteen alle informatie vindt die nodig is om een woord echt te kunnen gebruiken. Dit is een van de redenen geweest dat ik dit project ben begonnen. Omdat ik me kan voorstellen dat dezelfde behoefte bestaat bij Zweden die Nederlands willen leren, heb ik ervoor gekozen om in beide delen de verbuigingen en vervoegingen te geven, bij de trefwoorden én de vertalingen. Het woordenboek heeft ongeveer 50 . 000 trefwoorden, 25 . 000 per deel. Veel daarvan zijn Zweedse en Nederlandse woorden uit het dagelijks taalgebruik, en dit boek is dan ook een handige lexicale bron van informatie wanneer je een woord zoekt in de context van wonen en werken, hobby en vrije tijd of vakantie en reizen. Daarnaast is een aantal meer speci fi eke begrippen opgenomen die te maken hebben met wonen en werken in Zweden. Dit zijn meer technische termen en speci fi ek jargon die nodig zijn als je bijvoorbeeld een huis koopt of belastingaangifte doet. In het boek zijn ook belangrijke geogra fi sche namen opgenomen: de namen van de landen in de wereld, de provincies in Nederland en België, en de belangrijkste hoofdsteden van Europa. Achterin zijn kaarten opgenomen van Nederland en België. Welke woorden in dit woordenboek staan is mijn persoonlijke keuze geweest. Deze is gebaseerd op mijn ervaring als docent Zweeds in Nederland en Zweden. Ik verzoek iedereen die dit woordenboek gebruikt met voorstellen te komen voor verbeteringen en nieuwe woorden voor een nieuwe druk. De spelling en de verbuigingen en vervoegingen zijn gebaseerd op De Woordenlijst Nederlandse Taal (het Groene Boekje , 2005 ) en Svenska Akademins ordlista över svenska språket (SAOL, 2006 ). Aanvullende informatie over de uitspraak van Zweedse trefwoorden is gebaseerd op het standaardwerk van Per Hedelin, Norstedts svenska uttalslexikon , (Stockholm, 1997 ). Het schrijven van een dergelijk woordenboek neemt veel tijd en is bovendien eenzaam werk. Zo is dat ook voor mij geweest. Maar gedurende al de jaren dat ik aan dit boek heb gewerkt, zijn er personen geweest die hebben geholpen als ik met vragen zat: Michael Rörby, Torbjörn en Anita Hoffner, David en Inga-Maj Grafström, Inez Wiberg en Jörgen Eriksson. En mijn cursisten natuurlijk die met voorstellen voor woorden zijn gekomen. Ik ben allen veel dank verschuldigd!

Ik bedank ook Nynke Coutinho en Tineke Telkamp van Uitgeverij Coutinho, en Hans de Groot en Yvette Hiemstra, die het manuscript van mijn woordenboek hebben nagekeken.

Ik hoop dat dit woordenboek een handig naslagwerk zal blijken voor alle Nederlandstaligen en Zweedstaligen die hun kennis van het Zweeds respectievelijk het Nederlands willen vergroten.

Amsterdam, zomer 2014 Adrie Meijer

Drs. Adrie Meijer studeerde scandinavistiek aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft ruim dertig jaar ervaring als docent Zweeds aan diverse volksuniversiteiten, universiteiten en taleninstituten in Nederland en Zweden. Hij is ook auteur van verschillende cursusboeken Zweeds voor Nederlandstaligen.

Förord

Den här boken är del 2 , Nederländska-Svenska, av Praktisk ordbok Svenska-Nederländska och Nederländska-Svenska. Med del 1 , Svenska-Nederländska, utgör den en praktisk ordbok för svenskspråkiga personer som vill lära sig nederländska språket och för nederländskspråkiga personer som vill lära sig svenska språket. Efter varje uppslagsord ges inte bara stavning och betydelse, utan också information om ordklass, böjning, och i många fall ordbildningsexempel, satsexempel och uttryck. Under alla de år som jag har arbetat som svensklärare har jag märkt att det hos mina kursdeltagare fi nns ett stort behov av en sådan ordbok: en ordbok där man hittar direkt all information som man behöver för att verkligen kunna använda ett ord. Det har varit ett av många skäl till att jag påbörjade projektet. Eftersom jag kan föreställa mig att samma behov fi nns hos svenskar som vill lära sig nederländska, har jag valt att ge böjningsformerna i bägge delarna, både vid uppslagsorden och vid översättningarna. Ordboken har ca 50 000 uppslagsord, 25 000 per del. Många är nederländska och svenska ord som används i dagligt tal, och denna bok är därför en behändig kunskapskälla när man söker ett ord i en viss situation: hemma och jobb, hobby och fritid, semester och på resa. Dessutom har det förts in ett antal speci fi ka begrepp, som är bra att veta när man bor och jobbar i Nederländerna eller Belgien. Det är till exempel tekniska ord och speci fi ka fackord när man köper ett hus och när man ska deklarera. Viktiga geogra fi ska namn fi nns också med i boken: namnen på länderna i världen, namnen på provinserna i Nederländerna och Belgien samt de viktigaste huvudstäderna i Europa. Längst bak i boken fi nns kartor över Nederländerna och Belgien. Vilka ord som fi nns med i den här ordboken är mitt personliga val och är baserat på min erfarenhet som svensklärare i Nederländerna och i Sverige. Jag ber alla som använder den här boken att komma med förslag till förbättringar och nya ord för en ny upplaga. Beträffande stavning och böjning bygger den här ordboken på Svenska Akademins ordlista över svenska språket (SAOL, 2006 ) och De Woordenlijst Nederlandse Taal (het Groene Boekje , 2005 ). I de fall det ges information om uttal efter svenska uppslagsord bygger den på Per Hedelins standardverk Norstedts svenska uttalslexikon , (Stockholm, 1997 ). Att skriva en sådan ordbok tar lång tid och är dessutom ett ensamt arbete. Så har det också varit för mig. Men under alla dessa år som jag har arbetat på den här boken har det alltid funnits människor som ställt upp och hjälpt till i fall jag har haft frågor: Michael Rörby, Torbjörn och Anita Hoffner, David och Inga-Maj Grafström, Inez Wiberg och Jörgen Eriksson. De ska ha stort tack!

Jag tackar också Nynke Coutinho och Tineke Telkamp på Uitgeverij Coutinho, och Hans de Groot och Yvette Hiemstra som har läst igenom manuset till min ordbok.

Jag hoppas att den här ordboken kommer att visa sig vara en behändig uppslagsbok för alla svenskspråkiga och nederländskspråkiga som vill utvidga sina kunskaper i nederländskan respektive svenskan.

Amsterdam, sommar 2014 Adrie Meijer

Adrie Meijer har läst svenska vid Amsterdams universitet. Han har över trettio års erfarenhet som svensklärare vid fl era folkuniversitet, universitet och språkinstitut i Nederländerna och i Sverige. Han är även författare till fl era svenska kursböcker för nederländskspråkiga.

Inhoud / Innehåll

Aanwijzingen voor het gebruik van dit woordenboek 10 1 Trefwoord, woordsoort, vertaling en betekenis 10 2 Uitspraak en klemtoon 12 3 De symbolen ~ (tilde), - (streepje), / (schuine streep) en | (verticale streep) 12 4 De symbolen • en ▼ 13

5 Verbuiging en vervoeging 14 5 . 1 Zelfstandig naamwoord 14 5 . 2 Bijvoeglijk naamwoord 15 5 . 3 Werkwoord 15

5 . 4 Voornaamwoord 17 5 . 5 Bepaald lidwoord 17

Anvisningar hur man ska använda den här ordboken 18 1 Uppslagsord, ordklass, översättning och betydelse 18 2 Uttal och betoning 20 3 Symbolerna ~ (tilde), - (bindestreck), / (snedstreck) och | (lodrätt streck) 20 4 Symbolerna • och ▼ 21 5 Böjning 22 5 . 1 Substantiv 22 5 . 2 Adjektiv 22 5 . 3 Verb 23 5 . 4 Pronomen 24 5 . 5 Bestämd artikel 25

Het Nederlandse alfabet / Det nederländska alfabetet 26 Het Zweedse alfabet / Det svenska alfabetet 26

A - Z 29

Geogra fi sche kaart van Nederland / Geogra fi sk karta över Nederländerna 684 Geogra fi sche kaart van België / Geogra fi sk karta över Belgien 685

10

Aanwijzingen voor het gebruik van dit woordenboek

1

Trefwoord, woordsoort, vertaling en betekenis

Elke paragraaf in dit woordenboek begint met het trefwoord, de grondvorm van het woord, dat vet gedrukt is. De trefwoorden staan in alfabetische volgorde. Het trefwoord wordt gevolgd door een onderstreepte aanduiding over de woordsoort. De gebruikte afkortingen zijn:

adj art adv

bijvoeglijk naamwoord

lidwoord bijwoord

conj voegwoord dem.pron aanwijzend voornaamwoord det.pron bepalingaankondigend voornaamwoord interj tussenwerpsel num telwoord

pers.pron persoonlijk voornaamwoord pos.pron bezittelijk voornaamwoord prep voorzetsel pron voornaamwoord rel.pron betrekkelijk voornaamwoord s zelfstandig naamwoord v werkwoord

De vertalingen worden na elkaar gegeven. Als er sprake is van alternatieven die duidelijk het meest algemeen zijn of het vaakst voorkomen, staan deze vooraan. Verder staan de vertalingen in alfabetische volgorde. De taalvoorbeelden geven meer informatie over hoe je de vertalingen moet gebruiken. Wanneer een trefwoord verschillende betekenissen heeft, maar in die betekenissen op dezelfde manier wordt verbogen of vervoegd en uitgesproken, staan de betekenissen genummerd onder hetzelfde trefwoord. Bijvoorbeeld: fl at s (-s) 1 höghus n (-et;--) • zij wonen in een appartement in een ~ de bor i en lägenhet i ett höghus 2 lägenhet (-en;-er) • een tweekamer ~ en lägenhet på två rum och kök, en tvåa Wanneer een trefwoord verschillende betekenissen heeft en in die betekenissen verschillend wordt verbogen of vervoegd of uitgesproken, worden deze woorden onderscheiden door een cijfer in superscript voor het trefwoord. Bijvoorbeeld: 1 fl irt s (-s) fl ört (-en;-er), kurtis (-en;-er) • zijn ~ met het socialisme hans fl ört med socialismen

11

2 fl irt s (-en) fl ört (-en;-er) • haar nieuwe ~ is een bekende acteur hennes nya fl ört är en känd skådespelare

Dit geldt ook voor trefwoorden van een verschillende woordsoort. Bijvoorbeeld:

1 Fins adj (-e) fi nländsk (-t,-a), fi nsk (-t,-a) 2 Fins n s fi nska (-n) • in het ~ på fi nska

In bepaalde gevallen kan het moeilijk zijn erachter te komen wat de grondvorm van een bepaald woord is. Dat geldt onder andere voor werkwoorden met een onregelmatige vervoeging en bijvoeglijke naamwoorden met een onregelmatige vergrotende trap. Deze onregelmatige vormen zijn opgenomen als zelfstandige trefwoorden met verwijzing naar de grondvorm van het woord. Bijvoorbeeld:

slonk → slinken beter → goed

Wanneer een trefwoord op twee verschillende manieren gespeld kan worden, staat de variant tussen haken na de eerste vorm. Bijvoorbeeld:

haarspray , ( hairspray ) s (-s) hårspray (-en;-er)

Hetzelfde geldt voor afkortingen.

Tussen accolades staat – cursief gedrukt – informatie over vakgebied. De gebruikte afkortingen zijn:

{ astrol }

sterrenbeeld

{ biol } { bot }

biologie

plantenrijk

{ comp } { foto } { fys } { hand } { kem } { ling } { mar } { mat } { med } { mil } { mus } { jur }

computerterm

fotogra fi e

natuurkunde

handel

rechtspraak scheikunde taalkunde

zeevaart wiskunde

geneeskunde militaire term

muziek politiek

{ pol } { rel } { spel } { tek }

godsdienst spel/sport

techniek

12

Om onderscheid te maken tussen enkelvoud en meervoud worden gebruikt:

{ sg } { pl }

singularis

pluralis

Wanneer er geen vertaling bestaat van een trefwoord, wordt de betekenis omschreven tussen blokhaken. Bijvoorbeeld:

Prinsjesdag s [tredje tisdagen i september; den dagen öppnas det nederländska parlamentet och presenteras den årliga budgeten]

2

Uitspraak en klemtoon

Voor degenen die het Zweeds niet als moedertaal hebben, is de uitspraak van de Zweedse klinker o vaak een probleem. Daarom wordt bij de Zweedse vertalingen die een of meer o ’ s bevatten altijd informatie gegeven over hoe deze klinkers uitgesproken worden:

[o] betekent dat o uitgesproken wordt zoals in het Nederlandse woord moet [å] betekent dat o uitgesproken wordt zoals in het Nederlandse woord mot

In de gevallen waarin twijfel kan ontstaan over de uitspraak van medeklinkers in Zweedse woorden zijn de volgende aanwijzingen gebruikt:

[g] wordt uitgesproken als de g in het Engelse good [k] wordt uitgesproken als de k in het Nederlandse kaal [v] wordt uitgesproken als de f in het Nederlandse heft [ç] is de Zweedse ‘ tj-klank ’ , zoals in het Nederlandse chic [ ɧ ] is de Zweedse ‘ sj-klank ’ , ongeveer zoals in het Duitse Mädchen

In enkele gevallen wordt informatie gegeven over welke lettergreep in Nederlandse of Zweedse woorden de klemtoon heeft. De beklemtoonde lettergreep is onderstreept. Bijvoorbeeld:

tabak [-bak] s tobak [to-] (-en)

3 De symbolen ~ (tilde), - (streepje), / (schuine streep) en | (verticale streep)

Met het teken ~ (tilde) wordt herhaling van het trefwoord aangegeven in de taalvoorbeelden. Bijvoorbeeld:

karst s karst (-en;-er) • ~ gebied ⇒ ~ gebied staat voor karstgebied.

13

Met het teken - (streepje) wordt de herhaling van het trefwoord aangegeven in de verbuigingen of vervoegingen. Dat geldt ook voor de vertalingen. Bijvoorbeeld:

hal s (-len) hall (-en;-ar) ⇒ -len achter het trefwoord staat voor hallen, -en;-ar achter de vertaling staat voor hallen; hallar.

De schuine streep / wordt gebruikt om varianten aan te geven. Bijvoorbeeld:

ding n s (-en) grej (-en;-er/-or) ⇒ De meervoudsvorm is grejer of grejor .

calcium n s kalci | um n (-et/-um/-umet) ⇒ De bepaalde vorm is kalciet , kalcium of kalciumet .

kande | laar s (-laars/-laren) (ljus)stak | e (-en;-ar) ⇒ De meervoudsvorm is kandelaars of kandelaren.

banjo s (- ’ s) { mus } banjo [o/å] (-n;-r) ⇒ De o heeft twee uitspraakvarianten. 1 open adj (--) öpp | en (-et,-na) • in/op ~ zee på öppna havet ⇒ Zowel in open zee als op open zee is goed.

Een schuine streep wordt ook gebruikt om alternatieven aan te geven. Bijvoorbeeld:

2 licht n s (-en) 1 ljus n (-et;--), lyse n (-t;-n) • ~ en duisternis ljus och mörker, het ~ aandoen/uitdoen tända/släcka ljuset ⇒ het licht aandoen is tända ljuset en het licht uitdoen is släcka ljuset .

Heeft het trefwoord | (verticale streep), dan wordt met de tekens - of ~ de herhaling aangegeven van het deel van het trefwoord dat voor de verticale streep staat. Bijvoorbeeld:

heil | loos adj (-loze) hopplös [å] (-t,-a) • een ~ loze poging ett hopplöst försök ⇒ -loze en ~ loze staan beide voor heilloze.

Ook als | (verticale streep) in een vertaling staat, wordt met het teken - de herhaling aangegeven van het deel van het woord dat voor de verticale streep staat. Bijvoorbeeld:

heester s (-s) busk | e (-en;-ar) ⇒ -en;-ar staat voor busken; buskar.

4 De symbolen • en ▼ Het teken • staat na de vertalingen en geeft aan dat er een of meer taalvoorbeelden volgen. Meestal zijn dat samenstellingen met het trefwoord en voorbeeldzinnen met het

14

trefwoord in de letterlijke betekenis. Ook vind je hier voorbeelden van het trefwoord in combinatie met het juiste voorzetsel.

Na het teken ▼ volgen voorbeelden van idioom en uitdrukkingen met het trefwoord in overdrachtelijke of fi guurlijke betekenis. De scheidslijn tussen de beide categorieën is niet altijd helder te trekken, maar samen met alle andere informatie die gegeven wordt helpt het toch om het gebruik van het trefwoord in verschillende contexten te verhelderen.

5

Verbuiging en vervoeging

5 . 1

Zelfstandig naamwoord

Een n in superscript ( n ) geeft aan dat het zelfstandig naamwoord onzijdig is. Zelfstandige naamwoorden zonder n in superscript zijn niet-onzijdig. Dat geldt voor zowel Nederlandse als Zweedse zelfstandige naamwoorden. Als de n in superscript tussen haken staat ( (n) ), is het woord zowel onzijdig als niet onzijdig. Achter Nederlandse trefwoorden die zelfstandige naamwoorden zijn, staat tussen haken de meervoudsvorm. Bij de Zweedse vertaling worden tussen haken de bepaalde vorm enkelvoud en de onbepaalde vorm meervoud vermeld. Bijvoorbeeld:

harpoen s (-en) harpun (-en;-er) dialect n s (-en) dialekt (-en;-er)

Door de grammaticale regels voor het Zweeds en het Nederlands toe te passen, kun je alle vormen van het zelfstandig naamwoord a fl eiden:

Nederlands : een harpoen , de harpoen , harpoenen , de harpoenen Zweeds : en harpun , harpunen , harpuner , harpunerna

Nederlands : een dialect , het dialect , dialecten , de dialecten Zweeds : en dialekt , dialekten , dialekter , dialekterna

Als een van deze vormen ontbreekt, bestaat die vorm niet. Bijvoorbeeld:

wierook s rökelse (-n;-r) ⇒ In het Nederlands heeft dit zelfstandig naamwoord geen meervoudsvorm, maar in het Zweeds bestaat dit woord wel in het meervoud.

Wanneer het meervoud identiek is aan het enkelvoud, wordt dat aangegeven met (--). In de praktijk betreft dit alleen Zweedse zelfstandige naamwoorden. Bijvoorbeeld:

wasbak s (-ken) tvättfat n (-et;--) ⇒ De meervoudsvorm van tvättfat is dus tvättfat .

15

5 . 2

Bijvoeglijk naamwoord

Achter Nederlandse trefwoorden die bijvoeglijke naamwoorden zijn, staat tussen haken de onbepaalde vorm niet-onzijdig (die gelijk is aan de meervoudsvorm en de bepaalde vorm). Bij de Zweedse vertaling worden tussen haken de onbepaalde vorm onzijdig en de onbepaalde vorm meervoud gegeven (die gelijk is aan de bepaalde vorm). Bijvoorbeeld:

wit adj (-te) vit (-t,-a)

⇒ Zo vind je zelf:

Nederlands

Zweeds

en vit stol ett vitt hus

een witte stoel een wit huis witte stoelen

vita stolar de witte stoelen de vita stolarna

Wanneer een vorm identiek is aan de grondvorm, wordt dat aangegeven met (--). Bijvoorbeeld:

tevreden adj (--) belåt | en (-et,-na) ⇒ Het bijvoeglijk naamwoord tevreden heeft dus maar één vorm: tevreden .

Met een laag liggend streepje (__) wordt aangegeven dat die vorm niet bestaat of het gebruik ervan wordt vermeden. Bijvoorbeeld:

bang adj (-e) rädd (__,-a) ⇒ Het gebruik van de ett -vorm van rädd wordt vermeden.

De vorm van vergrotende en overtreffende trap wordt alleen gegeven als ze onregelmatig zijn. Dit geldt overigens ook voor bijwoorden. Bijvoorbeeld:

hoog adj (hoge) hög (-t,-a;högre,högst) graag adv (liever,liefst) gärna (hellre,helst)

Wanneer de verbuiging ontbreekt, betekent dit dat het bijvoeglijk naamwoord alleen predicatief wordt gebruikt in de gegeven vorm. Bijvoorbeeld:

kapot adj (-te) 1 trasig (-t,-a), sönder ⇒ Het bijvoeglijk naamwoord sönder komt alleen in die vorm voor en wordt alleen predicatief gebruikt.

5 . 3

Werkwoord

Achter Nederlandse trefwoorden die werkwoorden zijn, staan tussen haken de onvoltooid verleden tijd derde persoon en het voltooid deelwoord. Daarbij wordt aangegeven met welk hulpwerkwoord de voltooide tijd actief wordt gevormd. De vorm die wordt gegeven is de derde persoon enkelvoud ( ‘ heeft ’ of ‘ is ’ ; ‘ heeft ’ wordt verkort tot ‘ h. ’ ).

16

Bij de Zweedse vertaling wordt tussen haken de onvoltooid verleden tijd, het voltooid deelwoord en (als die vorm bestaat) het verleden deelwoord niet-onzijdig gegeven. Bijvoorbeeld:

asfalteren v (asfalteerde, h. geasfalteerd) asfaltera (-de;-t,-d) ⇒ De grondvormen zijn dus:

Nederlands : asfalteerde, heeft geasfalteerd Zweeds : asfalterade, asfalterat, asfalterad

en:

gebeuren v (gebeurde, is gebeurd) 1 hän | da (-de;-t) ⇒ De grondvormen zijn dus: Nederlands : gebeurde, is gebeurd Zweeds : hände, hänt

Wanneer de Zweedse vertaling bestaat uit een werkwoord in combinatie met een ander woord (partikel) wordt dat als volgt weergegeven:

achterblijven v (bleef achter, is achtergebleven) 1 stanna (-de;-t,-d) kvar ⇒ De grondvormen zijn dus: Nederlands : bleef achter, is achtergebleven Zweeds : stannade kvar, stannat kvar , kvarstannad

Veel werkwoorden in het Nederlands en het Zweeds zijn sterk en onregelmatig. Ook deze vormen vind je als vervoegingsvormen bij het trefwoord en bij de vertalingen. Bijvoorbeeld:

snijden v (sneed, h. gesneden) skär | a (skar;skurit,skuren) ⇒ De grondvormen zijn dus: Nederlands : sneed, heeft gesneden Zweeds : skar, skurit, skuren

In enkele gevallen wordt ook de vorm van de tegenwoordige tijd gegeven, wanneer deze moeilijk te achterhalen is. Bijvoorbeeld:

zijn v (is;was, is geweest) var | a (är;var;varit)

Let op: wanneer een werkwoord meer betekenissen heeft met dezelfde vertaling en dezelfde vervoegingen, worden de vervoegingen alleen na de eerste vertaling gegeven. Bijvoorbeeld: bieden v (bood, h. geboden) 1 bjud | a (bjöd;bjudit,bjuden), er | bjuda (-bjöd;-bjudit, -bjuden) • het land heeft veel te ~ landet har mycket att (er)bjuda 2 bjuda • hij bood zesduizend euro voor de auto han bjöd sextusen euro för bilen

⇒ Het Zweedse werkwoord bjuda in de betekenis 1 en 2 heeft een identieke vervoeging: bjöd, bjudit, bjuden.

17

5 . 4

Voornaamwoord

Bij Nederlandse trefwoorden die aanwijzende voornaamwoorden zijn, worden de vorm enkelvoud onzijdig en de meervoudsvorm vermeld. Deze vormen worden ook bij de Zweedse vertaling gegeven. Bijvoorbeeld:

deze dem.pron (dit,deze) denna (detta,dessa), den här (det här,de här), den (det,de)

Dergelijke verbuigingen worden – als ze bestaan – ook bij andere voornaamwoorden vermeld. Bijvoorbeeld:

die rel.pron (dat,die) som [å], vilken (vilket,vilka)

Bij Nederlandse en Zweedse persoonlijke voornaamwoorden wordt de voorwerpsvorm vermeld. Bijvoorbeeld:

hij pers.pron (hem) han (honom)

Moeilijk te vinden voorwerpsvormen zijn opgenomen als trefwoorden met verwijzing naar de onderwerpsvorm. Bijvoorbeeld:

jou → jij

5 . 5

Bepaald lidwoord

Het bepaald lidwoord wordt in het Zweeds gevormd met een achtervoegsel. Dat is -(e)n en -(e)t in het enkelvoud en -na , -n en -en in het meervoud. Vergelijk:

Nederlands : de auto, de jongen, de auto ’ s, de jongens Zweeds : bilen, pojken, bilarna, pojkarna

Nederlands : de sloot, het huis, de sloten, de huizen Zweeds : diket, huset, dikena, husen

De woorden de en het als bepaald lidwoord zijn als trefwoorden opgenomen in dit Nederlands-Zweedse deel. Het Zweedse bepaalde lidwoord als achtervoegsel is niet als trefwoord opgenomen in het Zweeds-Nederlandse deel.

Zie www.coutinho.nl voor boeken over Zweedse en Nederlandse taalkunde en grammatica.

18

Anvisningar hur man ska använda den här ordboken

1

Uppslagsord, ordklass, översättning och betydelse

Varje artikel i den här ordboken börjar med uppslagsordet, ordets grundform, i fetstil. Uppslagsorden står i alfabetisk ordning. Uppslagsordet följs av en ordklassuppgift i understruken stil. De använda förkortningarna är:

adj art adv

adjektiv artikel adverb

conj konjunktion dem.pron demonstrativt pronomen det.pron determinativt pronomen interj interjektion num räkneord pers.pron personligt pronomen pos.pron possessivt pronomen prep preposition pron pronomen rel.pron relativt pronomen s substantiv v verb

Översättningarna presenteras efter varandra. I de fall när det fi nns en översättning som är det oftast förekommande alternativet, presenteras det först. Översättningarna står annars i alfabetisk ordning. I språkproven ges ytterligare information om hur du ska använda översättningarna. När ett uppslagsord har olika betydelser, men böjs och uttalas på samma sätt i dessa betydelser, fi nns betydelserna med under samma uppslagsord. De är numrerade. Till exempel: fl at s (-s) 1 höghus n (-et;--) • zij wonen in een appartement in een ~ de bor i en lägenhet i ett höghus 2 lägenhet (-en;-er) • een tweekamer ~ en lägenhet på två rum och kök, en tvåa När ett uppslagsord har olika betydelser och när de böjs och/eller uttalas på olika sätt i dessa betydelser skiljs de åt genom en upphöjd siffra före uppslagsordet. Till exempel: 1 fl irt s (-s) fl ört (-en;-er), kurtis (-en;-er) • zijn ~ met het socialisme hans fl ört med socialismen 2 fl irt s (-en) fl ört (-en;-er) • haar nieuwe ~ is een bekende acteur hennes nya fl ört är en känd skådespelare

19

Det gäller också för uppslagsord som tillhör olika ordklasser. Till exempel:

1 Fins adj (-e) fi nländsk (-t,-a), fi nsk (-t,-a) 2 Fins n s fi nska (-n) • in het ~ på fi nska

I vissa fall kan det vara svårt att lista ut till vilken grundform en viss form hör. Det gäller för bl. a. verb med oregelbunden böjning, adjektiv med orgelbunden komparativ etc. Dessa oregelbundna former fi nns inlagda som egna uppslagsord med hänvisning till ordets grundform. Till exempel:

slonk → slinken beter → goed

När ett uppslagsord kan stavas på två olika sätt står den andra varianten inom parentes efter uppslagsordet. Till exempel:

haarspray , ( hairspray ) s (-s) hårspray (-en;-er)

På samma sätt ges förkortningar.

Inom klammerparentes står i kursivstil information om ämnesområde. De använda förkortningarna är:

{ astrol }

astrologi biologi botanik dataterm fotogra fi

{ biol } { bot }

{ comp } { foto } { fys } { hand } { kem } { ling } { mar } { mat } { med } { mil } { mus } { jur }

fysik

handel juridik

kemi

lingvistik

sjöfart

matematik

medicin

militärterm

musik politik

{ pol } { rel } { spel } { tek }

religion

spel/idrott

teknik

För att skilja singularis och pluraris åt används:

{ sg } { pl }

singularis

pluralis

20

När det saknas en synonym som översättning omskrivs betydelsen inom hakparentes. Till exempel:

Prinsjesdag s [tredje tisdagen i september; den dagen öppnas det nederländska parlamentet och presenteras den årliga budgeten]

2

Uttal och betoning

För dem som inte har svenska som modersmål är den svenska vokalen o ofta ett problem, när det gäller uttalet. Därför ges efter de svenska uppslagsord som har ett eller fl era o alltid information om hur o:et uttalas:

[o] betyder att o uttalas som i det svenska ordet bo [å] betyder att o uttalas som i det svenska ordet gott

I fall där det kan råda tvivel om hur vissa konsonanter i svenska ord uttalas används följande anvisningar:

[g] uttalas som g som i det svenska ordet gud [k] uttalas som k som i det svenska ordet kal [v] uttalas som v som i det svenska ordet terapeut [ç] är det svenska tj-ljudet, som i det svenska ordet kjol [ ɧ ] är det svenska sj-ljudet, som i det svenska ordet sju

I några enstaka fall ges information om vilken stavelse i svenska eller nederländska ord som är betonad. Den betonade stavelsen är understruken. Till exempel:

tabak [-bak] s tobak [to-] (-en)

3 Symbolerna ~ (tilde), - (bindestreck), / (snedstreck) och | (lodrätt streck)

Med tecknet ~ (tilde) markeras upprepning av uppslagsordet i språkproven. Till exempel:

karst s karst (-en;-er) • ~ gebied ⇒ ~ gebied står för karstgebied.

Med tecknet - (bindestreck) markeras upprepning av uppslagsordet i böjningsformerna. Det gäller också för översättningarna. Till exempel:

hal s (-len) hall (-en;-ar) ⇒ -len efter uppslagsordet står för hallen, -en;-ar efter översättningen står för hallen; hallar.

21

Snedstreck / används för att ange varianter. Till exempel:

ding n s (-en) grej (-en;-er/-or) ⇒ Pluralform är grejer eller grejor .

calcium n s kalci | um n (-et/-um/-umet) ⇒ Bestämd form är kalciet , kalcium eller kalciumet .

kande | laar s (-laars/-laren) (ljus)stak | e (-en;-ar) ⇒ Pluralform är kandelaars eller kandelaren.

banjo s (- ’ s) { mus } banjo [o/å] (-n;-r) ⇒ O:et har två uttalsvarianter.

1 open adj (--) öpp | en (-et,-na) • in/op ~ zee på öppna havet ⇒ Både in open zee och op open zee är korrekt nederländska.

Snedstreck används också för att ange alternativ. Till exempel:

2 licht n s (-en) 1 ljus n (-et;--), lyse n (-t;-n) • ~ en duisternis ljus och mörker, het ~ aandoen/uitdoen tända/släcka ljuset ⇒ Frasen het licht aandoen är tända ljuset och frasen het licht uitdoen är släcka ljuset .

Har uppslagsordet | (lodrätt streck) markeras med tecknen - eller ~ upprepning av den del av uppslagsordet som står före lodrätt streck. Till exempel:

heil | loos adj (-loze) hopplös [å] (-t,-a) • een ~ loze poging ett hopplöst försök ⇒ -loze och ~ loze står båda för heilloze.

Också när | (lodrätt streck) används i en översättning markeras med tecknet - upprepning av den del av ordet som står före lodrätt streck. Till exempel:

heester s (-s) busk | e (-en;-ar) ⇒ -en;-ar står för busken; buskar.

4 Symbolerna • en ▼ Tecknet • står efter översättningarna och anger att det följer ett eller fl era språkprov. Oftast är det ordbildningsexempel och satsexempel där uppslagsordet används i bokstavlig betydelse. Här hittar du också många exempel på uppslagsordet i kombination med rätt preposition. Efter tecknet ▼ följer exempel på idiom och uttryck där uppslagsordet används i överförd eller bildlig betydelse. Skiljelinjen mellan de båda kategorierna är inte alltid klar, men meningen med all information som fi nns med efter översättningarna är att bringa klarhet i hur uppslagsordet används i olika sammanhang.

22

5

Böjning

5 . 1

Substantiv

Ett upphöjt n ( n ) anger att substantivet är neutrum. Substantiv som inte har upphöjt n är utrum. Det gäller för både svenska och nederländska substantiv. Ett upphöjt n inom parentes ( (n) ) anger att substantivet är både utrum och neutrum. Vid nederländska uppslagsord som är substantiv ges inom parentes pluralformen. Vid den svenska översättningen ges inom parentes bestämd form singularis och obestämd form pluralis. Till exempel:

harpoen s (-en) harpun (-en;-er) dialect n s (-en) dialekt (-en;-er)

Genom att tillämpa de grammatikaliska reglerna som gäller för svenskan och nederländskan kan du härleda substantivets alla former:

Nederländska : een harpoen , de harpoen , harpoenen , de harpoenen Svenska : en harpun , harpunen , harpuner , harpunerna

Nederländska : een dialect , het dialect , dialecten , de dialecten Svenska : en dialekt , dialekten , dialekter , dialekterna

När en av de här formerna saknas fi nns den formen inte. Till exempel:

wierook s rökelse (-n;-r) ⇒ I svenskan fi nns det här substantivet också i pluralis, men i nederländskan fi nns substantivet bara i singularis.

När formen i obestämd pluralis sammanfaller med substantivets grundform markeras det med (--). I praktiken gäller det bara svenska substantiv. Till exempel:

wasbak s (-ken) tvättfat n (-et;--) ⇒ Pluralformen av tvättfat är alltså tvättfat .

5 . 2

Adjektiv

Nederländska uppslagsord som är adjektiv följs inom parentes av obestämd form utrum (som är lika med pluralform och bestämd form). Vid den svenska översättningen ges inom parentes obestämd form singularis neutrum och obestämd form pluralis (som är lika med bestämd form). Till exempel:

wit adj (-te) vit (-t,-a)

23

⇒ Så hittar du själv:

Nederländska

Svenska

en vit stol ett vitt hus

een witte stoel een wit huis witte stoelen

vita stolar de witte stoelen de vita stolarna

När en form sammanfaller med grundformen markeras det med (--). Till exempel:

tevreden adj (--) belåt | en (-et,-na) ⇒ Adjektivet tevreden har bara en form: tevreden .

Med understreck (__) anges att den formen inte fi nns eller dess användning undviks. Till exempel:

bang adj (-e) rädd (__,-a) ⇒ Ett -formen av rädd undviks.

Komparativ och superlativ anges bara om formerna är oregelbundna. Det gäller både för adjektiv och adverb. Till exempel:

hoog adj (hoge) hög (-t,-a;högre,högst) graag adv (liever,liefst) gärna (hellre,helst)

När det saknas böningsformer innebär detta att adjektivet bara används predikativt i den givna formen. Till exempel:

kapot adj (-te) 1 trasig (-t,-a), sönder ⇒ Adjektivet sönder har ingen böjning och används bara predikativt.

5 . 3

Verb

Nederländska uppslagsord som är verb följs inom parentes av imperfekt tredje person singularis och supinum. Dessutom anges med vilket hjälpverb perfektum i aktivet bildas; formen som ges är tredje person singularis ( ‘ heeft ’ eller ‘ is ’ : ‘ heeft ’ förkortas till ‘ h. ’ ). Vid den svenska översättningen ges inom parentes imperfekt, supinum och (om formen fi nns) perfektparticip utrum. Till exempel:

asfalteren v (asfalteerde, h. geasfalteerd) asfaltera (-de;-t,-d) ⇒ Grundformerna är alltså:

Nederländska : asfalteerde, heeft geasfalteerd Svenska : asfalterade, asfalterat, asfalterad

24

och:

gebeuren v (gebeurde, is gebeurd) 1 hän | da (-de;-t) ⇒ Grundformerna är alltså: Nederländska : gebeurde, is gebeurd Svenska : hände, hänt

När den svenska översättningen består av ett verb i kombination med ett annat ord (partikel) meddelas det så här:

achterblijven v (bleef achter, is achtergebleven) 1 stanna (-de;-t,-d) kvar ⇒ Grundformerna är alltså: Nederländska : bleef achter, is achtergebleven Svenska : stannade kvar, stannat kvar , kvarstannad

Många verb i svenskan och nederländskan är starka och oregelbundna. Också dessa former hittar du som böjningsformer efter uppslagsordet och översättningarna. Till exempel:

snijden v (sneed, h. gesneden) skär | a (skar;skurit,skuren) ⇒ Grundformerna är alltså: Nederländska : sneed, heeft gesneden Svenska : skar, skurit, skuren

I några enstaka fall ges också presensformen, när den formen är svår att lista ut. Till exempel:

zijn v (is;was, is geweest) var | a (är;var;varit)

Obs: när ett verb har fl er betydelser med samma översättning och samma böjningsformer meddelas böjningsformerna bara efter första översättningen. Till exempel: bieden v (bood, h. geboden) 1 bjud | a (bjöd;bjudit,bjuden), er | bjuda (-bjöd;-bjudit, -bjuden) • het land heeft veel te ~ landet har mycket att (er)bjuda 2 bjuda • hij bood zesduizend euro voor de auto han bjöd sextusen euro för bilen

⇒ Det svenska verbet bjuda i betydelsen 1 och 2 har samma böjningsformer: bjöd, bjudit, bjuden.

5 . 4

Pronomen

Vid nederländska uppslagsord som är demonstrativa pronomen meddelas neutrumform singularis och pluralform. De här formerna ges också vid den svenska översättningen. Till exempel:

deze dem.pron (dit,deze) denna (detta,dessa), den här (det här,de här), den (det,de)

25

Sådana böjningsformer meddelas – om de fi nns – också vid andra pronomen. Till exempel:

die rel.pron (dat,die) som [å], vilken (vilket,vilka)

Vid nederländska och svenska personliga pronomen meddelas objektform. Till exempel:

hij pers.pron (hem) han (honom)

Objektsformer som är svåra att hitta är inlagda som egna uppslagsord med hänvisning till subjektformen. Till exempel:

jou → jij

5 . 5

Bestämd artikel

Bestämd artikel i svenskan bildas med ett suf fi x. Det är -(e)n och -(e)t i singularis och -na , -n och -en i pluralis. Jämför:

Nederländska : de auto, de jongen, de auto ’ s, de jongens Svenska: bilen, pojken, bilarna, pojkarna

Nederländska : de sloot, het huis, de sloten, de huizen Svenska : diket, huset, dikena, husen

Orden de och het som bestämd artikel fi nns med som uppslagsord i den här nederländsk svenska delen. Bestämd artikel som suf fi x fi nns inte med som uppslagsord i den svensk nederländska delen.

Se www.coutinho.nl för böcker om svensk och nederländsk lingvistik och grammatik.

26

Het Nederlandse alfabet / Det nederländska alfabetet

Het Zweedse alfabet / Det svenska alfabetet

a [aa] b [bee] c [see] d [dee] e [ee] f [èf] g [gee] h [haa]

Anna

a [àà] b [bee] c [see] d [dee] e [ee] f [èf] g [gee] h [hòò]

Adam Bertil Cesar David

Bernhard Cornelis

Dirk

Eduard

Erik Filip

Ferdinand

Gerard Hendrik

Gustav Helge

i

[ie]

Izaak

i j

[ie] [jie]

Ivar

(ij [ei]

IJmuiden)

Johan Kalle Ludvig Martin Niklas

j

[jee]

Jan

k [kòò]

k [kaa]

Karel

l

[èl]

l

[èl]

Lodewijk

m [èm] n [èn] o [oe] p [pee] q [kuu] r [èr] s [ès] t [tee] u [uu] v [wee] x [èks] y [yy] z [sèèta]

m [èm] n [èn] o [oo] p [pee] q [kuu] r [èr] s [ès] t [tee] u [uu] v [vee] w [wee] x [iks]

Maria Nico Otto Pieter

Olof

Petter

Qvintus Rudolf Sigurd

Quotiënt Rudolf Simon Teunis Utrecht

Tore

Urban Viktor

w [dubb ǝ lwee]

Victor

Wilhelm

Willem

Xerxes Yngve Zäta Åke Ärlig Östen

Xantippe y [(Griekse) ei] Ypsilon z [zèt] Zaandam

å [òò] ä [èè] ö [eu]

29

aanbieden

A 1 a s ( ‑’ s) a n ( ‑ :et; ‑ n/ ‑‑ ) ▼ wie ~ zegt moet ook b zeggen har man sagt a får man också säga b 2 a → are à prep 1 à • twee kaartjes ~ vijfentwintig euro två biljetter à tjugofem euro 2 à • drie ~ vier uur tre à fyra timmar å s ( ‑’ s) å n ( ‑ :et; ‑ :n/ ‑‑ ) • de letter ‘ ~ ’ is de twee na laatste letter in het Zweedse alfabet bokstaven ‘ å ’ är tredje sista bokstaven i det svenska alfabetet ä s ( ‑’ s) ä n ( ‑ :et; ‑ :n/ ‑‑ ) • de letter ‘ ~ ’ is de een na laatste letter in het Zweedse alfabet bokstaven ‘ ä ’ är näst sista bokstaven i det svenska alfabetet aai s ( ‑ en) smekning ( ‑ en; ‑ ar) • iemand een ~ geven smeka någon aaien v (aaide, h. geaaid) klappa ( ‑ de; ‑ t, ‑ t), smek | a ( ‑ te; ‑ t, ‑ t) • het kind aaide de kat barnet klappade/smekte katten aak s (aken) pråm ( ‑ en; ‑ ar) aal s (alen) { biol } ål ( ‑ en; ‑ ar) aalbes s ( ‑ sen) vinbär n ( ‑ et; ‑‑ ) aalscholver s ( ‑ s) { biol } skarv ( ‑ en; ‑ ar) aambeeld n s ( ‑ en) städ n ( ‑ et; ‑‑ ) aambeien { pl } s hemorrojder [å ‑ å] { pl } ( ‑ na) 1 aan adv 1 på • zich ~ kleden klä på sig 2 på • de tv ~ zetten slå på tv:n, de verwarming is ~ värmen är på ▼ alle lampen zijn ~ alla lamporna brinner 3 an • af en ~ av och an 4 fram • wij kwamen om vier uur in Leiden ~ vi kom fram till Leiden kl. fyra ▼ de fi lm was niets ~ fi lmen var inget vidare, de machine aansluiten is niets ~ att koppla in maskinen är lätt som (en) plätt, het is ~ tussen hen de är ihop 2 aan prep 1 i, på, vid • het schilderij hangt ~ de muur tavlan hänger på väggen, de lamp hangt ~ het plafond lampan hänger i taket, ons huis ligt ~ een meer vårt hus ligger vid en sjö, ~ (de) tafel zitten sitta vid bordet, ~ de universiteit studeren läsa vid universitetet,

~ het begin van het boek i början av boken, ~ het einde van de weg vid slutet av vägen, ~ het begin van januari i början av januari, ~ het einde van het jaar vid årets slut, i slutet av året 2 för, till, åt • iets ~ iemand geven ge något till/åt någon, zich ~ iets wijden ägna sig åt något, iets ~ iemand vertellen berätta något för någon 3 å • ~ de ene kant … ~ de andere kant å ena sidan … å andra sidan 4 av, i • ~ huur betalen betala i hyra, sterven ~ kanker dö av/i cancer 5 på • gebrek ~ geld brist på pengar ▼ ~ iets bezig zijn hålla på med något, ~ iets denken tänka på något, het is ~ mij om het probleem op te lossen det ankommer på mig/det är upp till mig att lösa problemet, het is niet ~ mij te oordelen det vidkommer inte mig att döma, ~ vakantie toe zijn behöva semester aanbakken v (bakte aan, is aangebakken) brän | na ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) vid aanbellen v (belde aan, h. aangebeld) ring | a ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) på (dörren) • bij de buren ~ ringa på hos grannarna aanbesteden v (besteedde aan, h. aanbesteed) • de gemeente wil een aantal activiteiten ~ aan privébedrijven kommunen vill lämna ut fl era verksamheter på entreprenad till privata företag aanbetalen v (betaalde aan, h. aanbetaald) betala ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) i handpenning aanbevelen v (beval aan, h. aanbevolen) rekommendera [å] ( ‑ de; ‑ t, ‑ d), tillstyrk | a ( ‑ te; ‑ t, ‑ t), anbefall | a ( ‑ de; ‑ t, ‑ d), förorda [o] ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) • ‘ ik kan de forel aanbevelen ’ , zei de ober ‘ jag rekommenderar öringen ’ , sa kyparen, een voorstel ~ tillstyrka ett förslag aanbevelenswaardig adj ( ‑ e) rekommendab | el [å] ( ‑ elt, ‑ la) aanbeveling s ( ‑ en) rekommendation [å ‑ o] ( ‑ en; ‑ er) aanbidden v (aanbad, h. aanbeden) dyrka ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) aanbidding s ( ‑ en) dyrkan ( ‑‑ ) aanbieden v (bood aan, h. aangeboden) bjud | a (bjöd;bjudit,bjuden), er | bjuda ( ‑ bjöd; ‑ bjudit, ‑ bjuden) • iemand een stoel ~ bjuda någon en stol, zij bood me aan mee te gaan

aanbieding

30

~ op iets vestigen rikta någons uppmärksamhet på något, ik dank jullie voor jullie ~ jag tackar er för er uppmärksamhet, het voorstel trok veel ~ förslaget väckte stor uppmärksamhet ▼ de eerste cd van Lisa Ekdahl was een debuut dat de ~ trok Lisas Ekdahls första cd var en uppmärksammad debut, iets onder iemands ~ brengen påpeka något för någon, zij besteedt erg veel ~ aan haar uiterlijk hon är väldigt noga med sitt yttre, (mag ik de) ~ ! (får jag be om) lystring! aandachtig adj ( ‑ e) uppmärksam (-t,-ma) aan | deel n s ( ‑ delen) 1 andel ( ‑ en; ‑ ar), del ( ‑ en; ‑ ar), kvot [o] ( ‑ en; ‑ er) • een ~ deel in de winst en (an)del i vinsten 2 { hand } aktie ( ‑ n; ‑ r) • de ~ delen van het bedrijf zijn gedaald företagets aktier har fallit aandeelhouder s ( ‑ s) aktieägare ( ‑ n; ‑‑ ) aandeelhoudersvergadering s ( ‑ en) bolagsstämm | a [o] ( ‑ an; ‑ or) aandenken n s ( ‑ s) minne n ( ‑ t; ‑ n) aandoen v (deed aan, h. aangedaan) 1 ta (tog;tagit,tagen) på sig • zijn schoenen ~ ta på sig skorna 2 tän | da ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) • het licht/de lamp ~ tända ljuset/lampan 3 an | göra v ( ‑ gjorde; ‑ gjort, ‑ gjord) • een haven ~ angöra en hamn aandoening s ( ‑ en) åkomm | a [å] ( ‑ an; ‑ or) aandragen v (droeg aan, h. aangedragen) anför | a ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) • iets als voorbeeld ~ anföra något som exempel ▼ een alternatief ~ komma med ett alternativ aandrijven v (dreef aan, h. aangedreven) driv | a (drev;drivit,driven) • de molen wordt door windkracht aangedreven kvarnen drivs med vindkraft aandringen v (drong aan, h. aangedrongen) insistera ( ‑ de; ‑ t), pocka [å] ( ‑ de; ‑ t), yrka ( ‑ de; ‑ t) • op iets ~ insistera/pocka/yrka på något ▼ na lang ~ efter många övertalningar, op ~ van på uppmaning av aanduiden v (duidde aan, h. aangeduid) anty | da ( ‑ dde; ‑ tt, ‑ dd) aanduiding s ( ‑ en) antyd | an ( ‑ an; ‑ ningar), beteckning ( ‑ en; ‑ ar) • vage ~ en vaga antydningar aaneen adv • zij werkten twaalf uur ~ de

met het uitstapje hon erbjöd mig att följa med på u fl ykten, zij boden aan haar met het feest te helpen de erbjöd sig att hjälpa henne med festen, iets te koop ~ bjuda ut något till försäljning ▼ ik heb hulp nodig, wie biedt zich aan? jag behöver hjälp, vem ställer upp? aanbieding s ( ‑ en) erbjudande n ( ‑ t; ‑ n), extrapris n ( ‑ et; ‑‑ / ‑ er) • de kof fi e is in de ~ det är extrapris på kaffe aanblijven v (bleef aan, is aangebleven) stanna ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) kvar aanblik s 1 anblick ( ‑ en; ‑ ar), åsyn ( ‑ en; ‑ ar) • bij de eerste ~ vid första anblick 2 syn ( ‑ en; ‑ er) • een troosteloze ~ en tröstlös syn aanbod n s 1 anbud n ( ‑ et; ‑‑ ), erbjudande n ( ‑ t; ‑ n) • een ~ afslaan avslå ett erbjudande 2 tillgång ( ‑ en; ‑ ar) • vraag en ~ tillgång och efterfrågan, ~ van arbeidskrachten utbud på arbetskraft aanbouw s ( ‑ en) tillbyggnad ( ‑ en; ‑ er) ▼ in ~ zijn vara under byggnad aanbraden v (braadde aan, h. aangebraden) bryn | a ( ‑ te; ‑ t, ‑ t), bräck | a ( ‑ te; ‑ t, ‑ t) • het vlees ~ bryna köttet, aangebraden ham bräckt skinka aanbranden v (brandde aan, is aangebrand) brän | na ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) vid • laten ~ bränna vid, de pap brandde aan gröten brände vid, aangebrande aardappelen vidbränd potatis 1 aanbreken v (brak aan, h. aangebroken) öppna ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) • een aangebroken fl es wijn en öppnad vin fl aska 2 aanbreken v (brak aan, is aangebroken) bräck | a ( ‑ te; ‑ t, ‑ t), randa | s ( ‑ des; ‑ ts) • bij het ~ van de dag när dagen bräcker, een nieuwe tijd breekt aan en ny tid randas ▼ de tijd is aangebroken om te … tiden är inne att … aanbrengen v (bracht aan, h. aangebracht) 1 gör | a (gjorde;gjort,gjord), lägg | a (la(de); lagt,lagd) på, rigga ( ‑ de; ‑ t, ‑ d) (upp) • verf ~ lägga på färg, een paraboolantenne ~ rigga upp en parabolantenn 2 an | ge ( ‑ gav; ‑ gett/ ‑ givit, ‑ given) • iemand bij de politie ~ ange någon till polisen aanbrenger s ( ‑ s) tjallare ( ‑ n; ‑‑ ) aandacht s uppmärksamhet ( ‑ en) • iemands