Spelend leren en ontdekken_Heijdanus ea

1 • Drama in het basisonderwijs: spelend leren

avontuur; ze onderzoeken nieuwsgierig nieuwe gebieden. Hun wereld beperkt zich niet langer tot hun directe omgeving, maar reikt verder, mede door alles wat ze le- zen, zien en horen over de wereld om hen heen. Dramalessen sluiten daarbij aan. Drama is een vak in het leergebied Kunstzinnige oriëntatie in het basisonderwijs. Het spelen binnen drama noemen we dramatisch spel. 1.3 Wat is dramatisch spel? Dramatisch spel in het basisonderwijs is te definiëren als een spel met één of meer spelers die iemand spelen (verbeelden) die ze niet zelf zijn, op een andere plaats en tijd. Zoals eerder beschreven gaat het over een dilemma dat om een oplossing vraagt. In dramatisch spel bouwen kinderen in feite voort op de spelvaardigheden van spontaan spel die al tot hun beschikking staan. Het woord ‘drama’ stamt uit het Grieks en betekent ‘handeling’. Handeling is ac- tie. Essentieel voor dit handelen is dat de speler in zijn actie laat zien wat hij zich ‘ver- beeldt’: hij brengt de verbeelde werkelijkheid tot leven alsof de gespeelde situatie ‘echt’ is (‘doen alsof’ in een spelwerkelijkheid). Reflectie op zo’n gespeelde situatie levert leermomenten op. Als je aan een kind dat op school dramalessen krijgt deze vraag stelt: ‘Wat is voor jou drama?’, dan is de kans groot dat zijn antwoord veel gevarieerder is dan de hier- voor genoemde definitie. Een leerling van 10 jaar verwoordde het vak drama als volgt: Het laat je op een andere manier kijken naar hoe mensen met elkaar doen en daarover maak je een toneelstuk. We speelden laatst over een zeeman die niet kon zwemmen, maar dat niet durfde te zeggen tegen zijn baas. Ieder groepje zocht een oplossing voor de zeeman en sommige groepjes ook voor de baas. Ik speelde eerst de baas die niets in de gaten had en toen de zeeman die niet van de boot af durfde te springen. Dat durfde ik zelf ook niet toen ik nog niet kon zwemmen. Een leerling van 12 jaar vertelt: Ik denk dat een van de voordelen [van drama] is dat het me meer ervaringen geeft over de grote wereld, over hoe die wereld is. Hopelijk maakt dat het voor mij gemakkelijker om daarin een plaatsje te vinden. Omdat ik beter begrijp hoe het werkt en opwelkemanier ik daarin pas. 1.4 Wat is de betekenis van dramatisch spel? Het vak drama in het leergebied Kunstzinnige oriëntatie heeft het basisonderwijs veel te bieden, ook in samenhang met andere leergebieden. Het stimuleert het en- thousiasme van leerlingen, die vol overgave kunnen meedoen. Dramatisch spel is

26