Van Zaalen - Interprofessioneel communiceren in zorg en welzijn

Interprofessioneel communiceren in zorg en welzijn

den (Gaboury, Lapierre, Boon & Moher, 2011) en communicatieve vaardighe den hebben ontwikkeld (Atwal & Caldwell, 2002; Havens, Vasey, Gittell & Lin, 2010). Of de samenwerking van de professionals effectief en efficiënt is, wordt bepaald door zowel persoonlijke als organisatorische factoren. We zullen deze hierna kort toelichten. Gezondheids- en welzijnsvraagstukken van burgers en maatschappij bewegen zich zelden enkel en alleen binnen de scheidslijnen van bestaande disciplines. Zorg- en welzijnsprofessionals moeten daarom goed in staat zijn om samen te werken ten dienste van een optimale zorgverlening of ondersteuning. Er is spra ke van multidisciplinair of interprofessioneel samenwerken wanneer meer dan twee personen met een verschillende professionele achtergrond samenwerken om een gezamenlijk doel te bereiken (Van Zaalen et al., 2018). Deze manier van samenwerken is geen vanzelfsprekendheid. Hoogwaardige specialisatie heeft ge leid tot een eenzijdig perspectief op de complexe werkelijkheid van de burger en een eigen disciplinegebonden taalspel van betekenisgeving dat de communicatie tussen de disciplines ernstig bemoeilijkt (De Jong, 2018). Disciplinegebonden communicatie, de jarenlange tendens naar specialisatie, het gebrek aan vaardigheden om met complexiteit om te gaan, de impliciet verschil lende wereld- en mensbeelden, het ontbreken van kennis en erkenning van an dere betrokken disciplines: het zijn voorbeelden van factoren die multidiscipli nair en interprofessioneel samenwerken bemoeilijken (De Jong, 2018). Dit staat nog los van organisatorische, financiële en informatietechnologische vraagstuk ken die moeten worden opgelost. Kennen en (h)erkennen, vertrouwen, moti vatie, gelijkwaardigheid en open communicatie binnen een helder proces van besluitvorming zijn daarbij vanzelfsprekend sleutelbegrippen. Een centraal doel van de hedendaagse gezondheidszorg en hulpverlening is het leveren van een hoogwaardige, cliëntgerichte service die aan de verwachtingen van de cliënt voldoet. Ondanks deze focus blijft een relatief hoog percentage cliënten aangeven ontevreden te zijn over de geleverde zorg en ondersteuning, waarbij het merendeel van de klachten een directe relatie heeft met (interprofes sionele) communicatie (Foronda, MacWilliams & McArthur, 2016). De direc te relatie tussen interprofessionele miscommunicatie en verminderde gezond heidsuitkomsten van de cliënt zijn inmiddels goed gedocumenteerd. Nog te vaak lopen cliënten vast door verschillende meningen, diagnoses en adviezen van verschillende professionals, al dan niet binnen hetzelfde team (Stewart, 2018). Helaas blijkt uit vele onderzoeken dat multidisciplinair en interprofessioneel sa menwerken, ondanks de wens en de wil daartoe, nog zeer vaak onvoldoende

19