Spelend leren en ontdekken_Heijdanus ea

1 • Drama in het basisonderwijs: spelend leren

de beste van de klas zijn. Ik ben steeds weer verrast door de onverwachte kwaliteiten die sommige leerlingen in een dramales laten zien.

1.1 Onze visie op drama Drama sluit aan bij het spontane spel van kinderen. Onder ‘spontaan spel’ verstaan we het spel waarin het kind spontaan leert over zichzelf en de wereld om hem heen. Bij spontaan spel zijn er geen regels en geen gerichte leerdoelen. Alle kinderen spe- len en leren zo. De kern van drama in het basisonderwijs is ‘spelend leren’, wat dus helemaal aansluit bij het spontane leren van kinderen. Voor drama in het onder- wijs gelden echter wel gerichte doelen. Als leerkracht stuur je het leren aan door de leerling(en) gerichte dramaopdrachten te geven. Leerlingen leren in deze context met behulp van dramaopdrachten en een onderwerp. Ze hebben een actieve rol: ze ‘leren door doen’, waarmee je aansluit bij wat ze al kunnen. Het leren ligt besloten in de activiteit. In dit ‘leren door doen’ wordt de creatieve ontwikkeling van kinderen gestimuleerd. Drama sluit aan bij andere vakken en geeft ieder kind de kans om op zijn eigen manier vorm te geven aan ideeën en denkbeelden. Technische spelvaar- digheden spelen een rol, maar het accent ligt op het helpen ontdekken van eigen mogelijkheden en het stimuleren van de creatieve ontwikkeling van leerlingen, sa- men met en met respect voor medeleerlingen. Creatieve ontwikkeling van leerlingen is een belangrijk aspect in de dramales. Ener- zijds staat hierin het zelf ontdekken, creëren, en (zelf) evalueren centraal, anderzijds het speels onderzoeken van problemen, dilemma’s en conflicten aan de hand van een on- derwerp. Op deze wijze is drama zowel een leer- als een creatief proces. Het sluit aan bij de spelbehoefte van kinderen, bij hun verbeeldingskracht en bij hun behoefte om te ontdekken en te onderzoeken, te fantaseren, te creëren en vorm te geven, te ordenen en te leren beheersen. Kortom: met drama bied je een context waarin leerlingen zich au- thentiek alsmens kunnenontwikkelen. Je sluit aanbij de brede ontwikkeling van kinde- ren. Zo stimuleer je naast hun spel- en taalontwikkeling ook hun sociaal-emotionele en morele ontwikkeling. Verwerving van die vaardigheden is onderdeel van de dramales. 1.2 Wat is drama? In drama is ‘handeling’ een essentieel begrip. Je ‘doet’ als speler altijd iets. Actie dus! Drama gaat over een onderwerp in een spelwerkelijkheid met daarin een te- genstelling, een conflict of een dilemma. We spreken van dramatiseren , van ‘doen alsof’ : in het spel is het echt, maar tegelijkertijd is het ‘maar’ gespeeld. Het speels onderzoeken van een onderwerp levert meestal een aantal inzichten op. In die zin biedt drama een context waarbinnen kinderen zich leren verplaatsen in een ander en waarbinnen ze tegelijkertijd hun eigen plek leren ontdekken in een steeds groter wordende wereld.

24