Peter Ale & Martine van Schaik - Reken-wiskundeactiviteiten stimuleren in de groep

Het stimuleren van de rekenontwikkeling kan vanuit jouw begeleiding komen, maar ook vanuit de omgeving. Door een rijke speelleeromgeving te creëren op de groep, worden kinderen spelend uitgedaagd om (nieuwe) ontdekkingen te doen over de wereld om hen heen. Zo kun je er bewust voor zorgen dat er bij jou op de groep veel te ontdekken valt vanuit de rekenwereld (en alles wat daarbij hoort). Wat onder de rekenwereld van het jonge kind valt, en waar jij jouw begeleiding op kunt richten, wordt in het onderwijs gestuurd door de inhoudskaart van SLO. Voor de begeleiding van 4- tot 6-jarigen kun je gebruikmaken van de inhoudskaart van fase 1. Je vindt deze op de website. Het spel van kinderen verschilt per situatie. Soms spelen de kinderen allemaal samen, soms in groepjes, en soms alleen. Elk van deze situaties vraagt een andere aanpak van jou als begeleider. In dit hoofdstuk wordt daarom naast de rekenontwikkeling in de verschillende domeinen ook ingegaan op het begeleiden van spel. 4.1 Een rekenrijke inrichting van de speelleeromgeving De inrichting van de speelleeromgeving moet aansluiten bij de veelzijdigheid van het spel van de kinderen op de groep. Ze hebben soms behoefte aan een rustig plekje om bijvoorbeeld een boekje te lezen. Er zijn ook plekken nodig waar ze de wereld die zij zien kunnen naspelen. Als de grote vakantie in aantocht is, of net voorbij is, is een kampeerhoek een mogelijkheid om dit te bereiken. Om ervoor te zorgen dat er bij jou op de groep veel te leren en te ontdekken valt, is een goede (of eigenlijk rekenrijke) inrichting van belang. Het lokaal in groep 1-2 bevat allerlei aparte plekken die een bepaalde activiteit uitlokken. Deze plekken worden ‘hoeken’ genoemd. Een hoek hoeft niet noodzakelijk een hoek van de ruimte te zijn. Het kan ook een tafeltje of een vast plekje elders in de ruimte zijn. In de kinderopvang zijn vaak verschillende ruimtes anders ingericht. Zo is er vaak een ruimte om te knutselen (een atelier), evenals een huishoek/keukentje en een rustige ruimte om te lezen/chillen/snoezelen. Deze hoeken (of ruimtes) zijn in het algemeen gericht op een thema, waarin speciaal gekozen spullen/materialen liggen die horen bij het thema van die hoek/ruimte. De meest voorkomende hoeken in de kleuterklassen zijn een huis- en poppenhoek, een bouwhoek en een leeshoek. In de kinderopvang kom je daarnaast vaak ook een knutselhoek/atelier tegen en een speelkeuken (of is er zelfs de mogelijkheid om met kinderen in de (echte) keuken kookactiviteiten te doen). Wanneer je naar elk van deze ruimtes kijkt vanuit een reken-wiskundige bril, zou je ook kunnen zorgen voor extra rekenstimulering. Hierna staan daarvoor allerlei suggesties.

Constructie-/bouwhoek • allerlei constructiemateriaal, van verschillende grootte

• bouwtekeningen, plattegronden, foto’s • papier, potloden om zelf ook te ontwerpen • kleine spiegels en/of een spiegelwand • mozaïek-plak-figuren om een bouwwerk na te ‘tekenen’ op papier (tekenen van aanzichten) • plattegrond of kaart van de wijk

Knutselhoek/atelier