Peter Ale & Martine van Schaik - Reken-wiskundeactiviteiten stimuleren in de groep

Figuur 3.11 Getalbeelden bij het getal 4. Van linksboven naar rechtsonder: cijfersymbool, vingerbeeld, dobbelsteenstructuur, turven, dominosteen en kralenketting (zelfde structuur als rekenrek). [Einde opdracht]

3.2.2 Van getalbegrip naar rekenen met getallen Als er enige vorm van getalbegrip is, kan er gestart worden met het ‘leren rekenen’. In de inhoudskaart van SLO valt dit onder het onderdeel ‘Getallen: bewerkingen’. Dit start bij jonge kinderen met de ervaring dat hoeveelheden kunnen veranderen. Er kan bijvoorbeeld steeds één blokje bij komen of weggenomen worden. Op deze manier komen kinderen speels in aanraking met de bewerkingen ‘optellen’ en ‘aftrekken’. Naast deze vorm van optellen en aftrekken doen peuters ook al ervaring op met ‘delen’ en ‘vermenigvuldigen’, bijvoorbeeld wanneer fruit eerlijk verdeeld moet worden over verschillende bakjes, of wanneer ze ontdekken dat iedereen twee schoenen in de gang heeft staan en dat er dus evenveel schoenen zijn als kinderen én nog een keer zoveel (of evenveel paren schoenen als er kinderen zijn). Naast de eerdergenoemde telliedjes waarmee jonge kinderen het tellen kunnen ervaren en de telrij leren (zie paragraaf 3.2.1), bestaan er ook liedjes die juist het ‘rekenen’ stimuleren. Zo zijn er liedjes en versjes waarbij iedere keer één object erbij komt, of juist weggaat. Denk maar aan: Als begeleider kun je ook zelf liedjes ontwerpen. Je sluit aan bij de interesses van de leerlingen, het niveau van de groep en bij de doelen die je wilt bereiken: tellen, functies van getallen, meten en meetkunde. De kleuterdeun is eenvoudig (‘so-la-so-mi’ in alle mogelijke variaties) en een rijmpje over ‘vijf pepernoten die worden opgevroten’ leidt snel tot een leuk resultaat: je kunt terugtellen tot ze allemaal op zijn. Een rijmpje met als melodie een kleuterdeun om tot splitsen en aanvullen te komen vind je in het kader hierna. [ blokcitaat ] Vijf kamelen op een rij. Vier van jou en één van mij. • Tien kleine visjes • Vijf kleine aapjes • Heb je wel gehoord van de zevensprong?