Peter Ale & Martine van Schaik - Reken-wiskundeactiviteiten stimuleren in de groep

De truc moet als volgt uitgevoerd worden. Vraag aan een persoon of deze de kaartjes wil aanwijzen waarop staat hoe oud deze persoon is. Tel vervolgens alle getallen die in de linkerbovenhoek staan van de kaartjes die zijn aangewezen bij elkaar op. Dat is precies de leeftijd van de persoon. Voorbeeld: Jan is 34 en wijst dus het kaartje midden boven en het kaartje rechtsonder aan. Dat levert de getallen 2 en 32 op, en dat is samen daadwerkelijk 34. Deze truc uitleggen, tenminste uitleggen wat je doet, leidt ongetwijfeld tot een mooi experiment waarbij de kinderen zelf ook de goochelaar willen zijn. Mogelijk gaan ze de school of wijk door en blijken ze, met een beetje rekenvaardigheden, échte goochelaars. Vervolgens is het razend interessant om met elkaar te onderzoeken hoe het komt dat deze truc werkt. Welke getallen staan er allemaal linksboven? Welke regelmaat zit daarin? Wat zijn het eigenlijk voor getallen? Hoeveel kaartjes zijn er nodig als de leeftijd tot 100 gaat, en wat zou het getal in de linkerbovenhoek dan zijn? Dit is best een ingewikkelde puzzel. Als je de wiskundige attitude wilt bevorderen is het zaak puzzels en problemen te zoeken die aansluiten bij het niveau van de kinderen in jouw groep. De leeftijd-truc kaartjes zijn misschien voor de kinderen van jouw groep te moeilijk om echt te begrijpen, maar als goocheltruc is hij verbazingwekkend. In paragraaf 7.10 lichten we een tipje van de sluier op. [einde kader voorbeeldactiviteit] Onderzoeken is ook onderdeel van de wiskundige attitude. Leuke rekenonderzoeken zijn: 1. Het onderzoeken van de driehoeksgetallen (1, 3, 6, 10 …). 2. Onderzoeken wat de som is van de getallen 1 tot en met 100. 3. Onderzoeken hoeveel graden de hoeken van een driehoek bij elkaar zijn. Geldt dat voor alle soorten driehoeken? En hoe zit dat met vierhoeken? En met vijfhoeken, zeshoeken, enzovoort? 4. Onderzoeken hoeveel verschillende bouwwerken je kunt maken met vier kubusjes. 5. Onderzoeken met welke hoeveelheid vierkantjes je een rechthoek kunt maken en met welke hoeveelheid niet. En hoe zit dat wanneer je een balk wilt maken? 6. Onderzoeken of elk getal is te schrijven als som van machten van 2, bijvoorbeeld: 25 = 16 + 8 + 1 = 2 4 + 2 3 + 2 0 . Werkt dat bij elk getal? En hoe zit het eigenlijk met ons talstelsel en de machten van 10? Is ook elk getal te schrijven als som van machten van 10? De uitwerking van deze onderzoeken vind je in hoofdstuk 7. Als je meer inspiratie wilt hebben om rekenonderzoeken te doen, lees dan Experimenteren in de rekenles (Van Galen & Jonker, 2013) of bekijk de materialen van De Grote Rekendag (te vinden via: www.groterekendag.sites.uu.nl). 2.3.1 Vragen stellen Vragen stellen aan kinderen is belangrijk. Het is dan wel van belang om de juiste vragen te stellen. Dit zijn bijvoorbeeld: • vragen die het denken stimuleren;

• vragen die het verwoorden/uitleggen van de rekenhandelingen uitlokken; • vragen die stimuleren om uit te leggen waarom iets werkt (verklaren/redeneren).