De brede basis van het sociaal werk - Spierts, Sprinkhuizen, Hoijtink, Jonge, Doorn

1.4 • Sociale verandering, mensenrechten en sociale rechtvaardigheid

akkoord. De aandacht is van Samira af. Een pak van mijn hart. Voor je het weet is zij ineens het probleem! Dat is niet fair! Helpt ook niet. Dus nu zijn we bezig met die schulden. Is natuurlijk aan de ene kant ook een enorm ingewikkeld ding. Te maken met weinig geld, het gemak waarmee mensen leningen krijgen, beperkte kansen, goksites, met veel dingen. We zijn bezig om te kijken hoe ze toch overeind blijft. Ook meer zelfvertrouwen krijgt, wat haar daarin helpt, want daar heeft ze een gebrek aan, zegt ze. Zie ik ook. Alleen moet eerst die schuldenstress gestabiliseerd worden. Is ook een toestand, joh! Ze was snel afgewezen bij de schuldhulp, omdat ze een keer niet was gekomen! Maar ze was in paniek geraakt! Dat heeft ze dus soms. Moet je nagaan, daar word je dan voor gestraft, als je kwetsbaarheid hebt. Sorry, mevrouw, u heeft uw recht verspeeld. Nou, dacht het niet! Dan word ik link! Kom ik in actie. En dat ben ik vaak. In dit werk. Hahaha. Moet ook. Ik weer bellen naar de schuldhulp. Afge sproken dat ze vaker samen met haar nicht daarheen gaat, de enige die ze vertrouwt. Ook mijn teamleider gesproken. Zij gaat de schuldhulpmanager bellen. Het aankaarten. Het klopt niet. Dat juist mensen die extra moeilijk zitten, afgewezen worden. Het is belangrijk dat ze daarmee rekening houden en dat ze dat anders gaan organiseren. Dat kan niet, zo blijf je anders bezig. Deze casus illustreert hoe noties van sociale rechtvaardigheid een rol spelen in de praktijk van alledag binnen het sociaal werk, ook al worden deze niet altijd als zoda nig herkend of benoemd door sociaal werkers (Hoijtink, 2015). Deze professional heeft echter ideeën over wat zij in deze situatie als rechtvaardig en onrechtvaardig beschouwt, die bovendien tot handelen motiveren én daaraan richting geven. De casus illustreert ook dat ‘het sociale’ in levens van mensen zich manifesteert in de relaties tussen mensen onderling en tussen mensen en instituties. Uitsluiting wordt binnen concrete praktijken gecreëerd en in stand gehouden, en dat heeft gevol gen voor het dagelijks leven van mensen. De professional is zich daarvan bewust en probeert daaraan iets te doen, bijvoorbeeld door in te zetten op een toegankelijkere schuldhulpverlening. Dit is slechts één voorbeeld dat duidelijk maakt hoe abstract klinkende principes in de dagelijkse praktijk van sociaal werk werkzaam zijn. Voor de normatieve grondslag van sociaal werk is in de afgelopen decennia steeds meer aandacht gekomen, getuige veelzeggende titels als Bestaansethiek: Normatieve profes sionalisering en de ethiek van identiteit-, levens- en zingevingsvragen (Van den Bersse laar, 2009) en Praktijken van normatieve professionalisering (Van Ewijk & Kunneman, 2013). Deze hernieuwde belangstelling gaat zoals gezegd gepaard met een toene mende aandacht voor de normatieve grondslag van het beroep en het positioneren van het beroep als een mensenrechtenberoep. Sociaal werkers krijgen in hun dagelijkse werk ook te maken met waarden van hun doelgroep, collega’s en de samenleving. Dat maakt het werk in normatieve zin complex.

43

Spierts_De_brede_basis_van_het_sociaal_werk-2e_import-VoorDruk.indd 43

10/08/2023 11:20