Rigter_ Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen druk 4

2.4 ■ Diagnostische methoden en instrumenten

Observeren doet een psychiater of psycholoog tijdens allerlei contactmomenten, bijvoorbeeld tijdens het afnemen van een interview of vragenlijst. Hij let bijvoor beeld op concentratievermogen, motoriek, verlegenheid of mate van activiteit. Ook tijdens de hulpverlening zal er geobserveerd worden, zoals bij een video hometraining. Een voorlopige diagnose kan dan weer bijgesteld worden. Observeren gebeurt ook in instellingen. Hulpverleners bekijken dan bijvoor beeld hoe een kind eet en speelt, en hoe het omgaat met andere kinderen. Zo krijgen ze extra informatie. Als een ernstig depressief kind bijvoorbeeld wel ple zier heeft in tekenen, nuanceert dat een eerder oordeel. Dat kan invloed hebben op de behandeling die wordt gekozen. 3 Psychodiagnostiek Het psychodiagnostische onderzoek wordt gedaan door een gespecialiseerde psycholoog. Deze maakt gebruik van vragenlijsten, testen en beoordelingsschalen. Bij de psychodiagnostiek worden functietesten gebruikt: testen die bijvoor beeld intelligentie, concentratie en geheugen meten. Er worden ook zelf-invullijsten gebruikt om te kunnen vaststellen in welke mate een psychisch kenmerk of probleem aanwezig is. Een voorbeeld daarvan is de eerdergenoemde CBCL (zie 2.2.4), maar er zijn ook vragenlijsten over speci fieke problemen, zoals angst of depressie. Daarnaast wordt soms gebruikgemaakt van projectieve testen , waarbij een kind bijvoorbeeld reageert op een plaatje. Een bekend voorbeeld daarvan is de ror schach- of vlekkentest. Wat deze testen meten is onduidelijk, en het gebruik van deze testen is dan ook omstreden. 4 Lichamelijk onderzoek Alleen een (kinder)arts mag lichamelijk en neurologisch onderzoek doen en bloed- of urineonderzoek aanvragen. Zulk onderzoek wordt gedaan om uit te sluiten dat een psychisch probleem eigenlijk een lichamelijk probleem is: denk aan zindelijkheidsproblemen, voedingsproblemen en eetstoornissen, die ook kunnen ontstaan omdat het lichaam niet goed functioneert.

2

41