Veer_Ontwerpen voor zorg en welzijn

1 • Waarom ontwerpen in zorg en welzijn?

Ongeacht wat het ontwerpproces als resultaat heeft, een ontwerpgerichte aanpak heeft een bepaalde meerwaarde en wordt om die reden voor steeds meer doelen en contexten ingezet. Wat maakt het werk van ont werpers relevant voor de zorg- en welzijnssector? We gaan daar in het laatste deel (1.4) van dit hoofdstuk dieper op in.

1.2 De zorg- en welzijnssector in verandering

Er vinden belangrijke ontwikkelingen plaats in de zorg- en welzijnssector. Dat vraagt van professionals dat ze op een andere manier leren kijken naar uitdagingen in hun praktijk. In deze paragraaf gaan we in op een aantal van deze ontwikkelingen.

1.2.1

T oenemende complexiteit

De maatschappij verandert snel door demografische en technische ont wikkelingen. De gemiddelde leeftijd is sterk toegenomen de laatste decennia (CBS, 2019): we worden gemiddeld ruim 80 jaar oud en kinderen die in deze eeuw geboren zijn, zullen tegen de 100 worden. Dat is een mooi gevolg van verschillende ontwikkelingen op allerlei gebied: sociaal, medisch, technisch. Er zijn minder acute gezondheidsproblemen en als die er zijn, zijn ze beter te behandelen. De sterk toegenomen medische en technologische kennis stelt ons hiertoe in staat. En ondanks dat we in Nederland zeker nog uitdagingen hebben op sociaal gebied (zoals ongelijkheden op cultureel en economisch vlak, toe nemende eenzaamheidsproblematiek), zijn we toch een van de gelukkig ste landen ter wereld. We geven het leven een 7,6 (Veenhoven, 2018). Al met al reden tot tevredenheid. Maar elk voordeel heeft een keerzijde. Naast een lang gezond bestaan hebben we door het ouder worden in de laatste levensjaren ook meer chronische aandoeningen (Divo, Martinez & Mannino, 2014). Waar ziekte vroeger sneller leidde tot overlijden, zijn veel (ernstige) ziekten tegen woordig steeds beter te behandelen. Dat betekent dat er per saldo meer mensen zorg en ondersteuning nodig hebben. Bovendien hebben veel mensen meer dan één chronische aandoening. Dat maakt de benodigde

21