Jeroen Onstenk - Geïntegreerd pedagogisch handelen

1  Pedagogisch handelen in voortgezet en beroepsgericht onderwijs

B3 Pedagogisch klimaat in school en klas Waardegericht onderwijs Omgaan met diversiteit

Interculturele communicatie Veilig en ordelijk leerklimaat Groepsdynamische processen

B4 Leerlingbegeleiding

Begeleiding gericht op de leerloopbaan Begeleiding in de zorgstructuur Principes van effectieve communicatie Gespreksvaardigheden Soorten en functie van begeleidingsgesprekken B5 Ontwikkelingstheorieën

Morele ontwikkeling Sociale ontwikkeling

Identiteitsontwikkeling Seksuele ontwikkeling Gedrags- en ontwikkelingsstoornissen

De visie in dit boek is dat het pedagogische veel meer is dan een randvoorwaar de om te komen tot effectief didactisch handelen. Het gaat (ook) om het pe dagogische als doel op zich. Het uiteindelijke doel van onderwijs is immers de brede ontwikkeling van leerlingen tot een zelfstandig, sociaal en verantwoorde lijk individu, beroepsbeoefenaar en lid van de gemeenschap. Pedagogisch handelen staat, zoals gezegd, zeker niet tegenover kennisover dracht. Vakken – talen (Nederlands, Engels enzovoort), wiskunde, geschiede nis, aardrijkskunde, natuurkunde, biologie, werktuigbouwkunde, communica tieleer, boekhouden of kunst – dragen bij aan de optimale ontwikkeling van de talenten van de leerling en vormen noodzakelijke of gewenste bouwstenen voor een adequaat persoonlijk, maatschappelijk en beroepsmatig functione ren. Maar ook vorming en begeleiding gericht op zelfstandigheid en autono mie, verantwoordelijkheidsgevoel, omgaan met veranderingen, samenwerken, loopbaankeuzes, mondigheid en burgerschap zijn doelen die in het onderwijs steeds belangrijker worden. Een visie op geïntegreerd pedagogisch handelen is daarom belangrijk om de leraar voor te bereiden op de toekomst. Het leren van leerlingen kan het best plaatsvinden in rijke leeromgevingen waarin aandacht is voor betekenisvol leren, basisvertrouwen, een veilig pedago gisch klimaat en het bevorderen van autonomie en competenties van leerlingen (Stevens, 2004). De school moet de mogelijkheid geven om in veiligheid en met afstand te kijken naar en te reflecteren op gebeurtenissen in beroep en samen leving. Afstand nemen, reflecteren en communiceren zijn niet alleen nodig om

24