Govert Apol, Simone Kalff, Linda Reijerkerk en Marion Uitslag - Conflicthantering en mediation

1 Communicatie is essentieel

Als je kijkt naar het verschil tussen een meningsverschil en een conflict vallen enkele zaken op.

Tabel 1.1 Verschillen tussen meningsverschil en conflict

Meningsverschil

Conflict

Partijen praten nog met elkaar

Verstoorde communicatie

Geen emoties

Veel emoties

Nog respect aanwezig

Gebrek aan onderling respect en erkenning

Er staat niet veel op het spel

Belangen spelen een rol Mogelijk: conflicterende ego’s

Verstoorde communicatie en de interactie- en communicatiepatronen van partijen zijn belangrijke aandachtspunten van de mediator. Communicatie is daarmee een van de kerninterventies van de conflictbemiddelaar. Kennis van de communicatie theorie en het kunnen toepassen van communicatievaardigheden zijn daarom essen tieel om een conflict te de-escaleren. Het standaardwerk over communicatie is nog steeds het boek van Paul Watzlawick (1970). In hoofdstuk 7 gaan we nader in op de manier waarop bepaalde communicatiepatronen ontstaan tussen verschillende actoren binnen een systeem. In het voorbeeld van Jenny en Caroline komen enkele belangrijke concepten uit de communicatietheorie aan de orde die we in dit hoofdstuk bespreken: ■■ de rol van zender en ontvanger; ■■ de vier aspecten van de boodschap; ■■ coderen en decoderen van de code waarin de boodschap is opgesteld; ■■ het communicatiemiddel of communicatiekanaal; ■■ het verschil tussen non-verbale en verbale communicatie; ■■ de rol van emoties; ■■ ‘ruis’ op de lijn (letterlijk en figuurlijk); ■■ intention invention . Daarnaast worden de specifieke aspecten van interculturele communicatie aange stipt. De rode draad die we in dit hoofdstuk en meer algemeen in dit boek aanhou den is: ■■ van communicatie … ■■ naar miscommunicatie … ■■ naar conflict … ■■ naar communicatieherstel

22