Loek ten Berge, Ellen van der Aart, Frank Hagemans en Guido Winckels - Dit is marketing!

1.6 |  Markt- en vraagbegrippen

1.6.1 ‘Markt’ in de algemene economie en in de marketing In de algemene economische wetenschap wordt een markt beschouwd als een samenstel en samenspel van vraag en aanbod , waarbij de schaarste van een bepaald goed medebepalend is voor de prijs van dat goed (zie illustratie 1.14). De diverse stromingen in de economische wetenschap gaan daarbij voorname lijk uit van een rationeel calculerende afnemer ( homo economicus ): iemand heeft behoefte aan een brood, gaat naar de winkel, vergelijkt prijzen en koopt het brood met de beste prijs-kwaliteitverhouding. Zo’n klant zal in de kroeg steeds meer pilsjes gaan drinken als de prijs omlaaggaat. afhankelijk van de vraag naar en het aanbod van geld. De overheid doet bestedingen met de aangetrokken belasting- en premiegelden. Ruwweg bestaan deze be stedingen uit uitkeringen aan werklozen en arbeids ongeschikten, lonen aan ambtenaren en collectieve uitgaven voor bijvoorbeeld wegen en dijken. De re latie met het buitenland komt tot uitdrukking in de import- en exportposities. Een land dat alleen impor teert, zal snel in de problemen komen. Landenmoeten ook geld verdienen door te exporteren. De exportpo sitie wordt niet alleen bepaald door de kwaliteit van de geleverde producten of diensten, maar ook door het prijsniveau ervan. Nederland, dat weinig grond stoffen heeft, zal permanent moeten streven naar een goede exportpositie. Loonmatiging is daarbij in begin sel een belangrijk uitgangspunt. Worden de lonen te hoog (bijvoorbeeld door druk van de vakbonden) en zorgen zij daardoor voor een opwaartse druk op de prijzen, dan kan de export drastisch dalen.

1.6 Markt- en vraagbegrippen In de marketing gaat het over vragers en aanbieders, die als marktpartijen betrokken zijn bij ruilprocessen. Markten bestaan uit mensen met een bepaalde vraag en organisaties die producten en diensten aanbieden . Hierna bespreken we eerst in het kort het begrip ‘ruil’, onderdeel van de eerder gegeven definitie van de American Marketing Association. Vervolgens laten we de diverse marktvormen waar die ruil plaatsvindt de revue passeren. Ten slotte besteden we aandacht aan de diverse vraagvormen. De kern van het ruilproces is dat twee of meer par tijen iets bezitten dat waarde heeft in de ogen van de andere partij en dat wellicht willen afstaan voor een andere ‘waarde’ (zie bijvoorbeeld kader 1.14). ‘Rui len’ vormt de basis van de economie. Meestal wor den goederen of diensten geruild tegen geld. Ruil kan echter ook plaatsvinden zonder dat sprake is van een tegenprestatie in geld. Deze vorm van ruil heet bartering en wordt vaak gehanteerd wanneer devie zen (valuta) een probleem vormen. Goederen en/of diensten worden dan tegen goederen en/of diensten geruild. Op die manier handel drijven gebeurt bij voorbeeld in relaties met ontwikkelingslanden. Maar ook op kleinere schaal komt bartering voor. Op inter net is een groot aantal websites te vinden dat fungeert als marktplaats voor ruilhandel tussen particulieren. Kader 1.13  De economische kringloop In de economische kringloop worden de aan de be drijven ter beschikking gestelde productiefactoren (onder andere arbeid) omgezet in producten of dien sten die verkocht worden aan de afnemers. Beperken wij ons tot de eindafnemers (de consumenten), dan zien we dat zij de producten en diensten betalen met de vergoeding (loon) die ze van bedrijven ontvangen voor hun arbeid. Wat niet besteed wordt, kan ge spaard worden. Ook bedrijven die geld overhouden (winst), sparen. De banken lenen deze gespaarde gel den vervolgens tegen een hoger rentepercentage uit aan consumenten en bedrijven die een tekort aan geld hebben, maar wel uitgaven willen doen (bijvoorbeeld in de vorm van een hypotheek of investeringen). Het inkomen voor de bank zit in het verschil tussen de be taalde rente (voor aangetrokken spaargelden) en de ontvangen rente (als vergoeding voor de uitgeleende gelden). Rente is de prijs van het geld en is onder meer

Deel I  Algemeen

VRAAG

Prijs

AANBOD

€ 7 € 6

E

€ 4

€ 2

A1 V1

A2 V2

Hoeveelheid

Illustratie 1.14 De vraag- en aanbodcurve

| 31