Jan Pieter van Oudenhoven en Hanneke Grutterink - Vaardigheden voor het samenwerken in teams

Vaardigheden voor het samenwerken in teams

deling dient het modelgedrag adequaat overgenomen te worden, en bij het oefening-bijsturingsprincipe is de rol van feedback nog duidelijker: zonder terugkoppeling is bijsturing niet mogelijk. Vanwege het belang van feedback voor het zich eigen maken van sociale vaardigheden beschrijven we in hoofd- stuk 8 aan welke voorwaarden goede feedback moet voldoen.

4

Over het boek

In de hoofdstukken 1 tot en met 7 komen respectievelijk samenwerking, be- sluitvorming, conflicthantering, onderhandelen, omgaan met diversiteit, lei- dinggeven en presenteren aan bod. De volgorde van de onderwerpen is niet willekeurig. De vaardigheden worden steeds wat complexer. Zo zal van een leidinggevende verwacht worden dat hij of zij in staat is samenwerking te be- vorderen, op de hoogte is van besluitvormingsprocedures, conflicten weet te hanteren en dit alles rekening houdend met diversiteit binnen het team. Een presentator zal naast de vaardigheid om contact te leggen met het publiek ook nog eens over enige performancekwaliteiten moeten beschikken. Hoewel de onderwerpen aan elkaar gerelateerd zijn, zijn de hoofdstukken los van elkaar te lezen. Dit boek besteedt veel aandacht aan de voorberei- ding en de uitvoering van de sociale vaardigheden. We noemen veelgemaakte fouten en geven suggesties om ze te vermijden. Ieder hoofdstuk bevat oefe- ningen en een lijst met aandachtspunten om meer profijt van de oefeningen te hebben. In het algemeen zijn onze aanbevelingen gebaseerd op een men- geling van wat er uit onderzoek naar voren komt, gezond verstand en jaren ervaring met vaardighedenpractica bij de studierichting Psychologie. Per on- derdeel vermelden we enkele belangrijke onderzoeksconclusies. Er bestaan vele boeken met een ‘receptuurbenadering’, wat wil zeggen dat voor alle vaardigheden reeksen van voorschriften en taboes worden gegeven. Het is onze ervaring als trainers van sociale vaardigheden dat het aanbie- den van dergelijke recepten zonder enige achtergrondinformatie niet werkt, omdat de informatie niet wordt opgenomen, laat staan dat deze onthouden wordt. Daarom geven we in dit boek voor elke vaardigheid eerst enige achter- grondinformatie, zodat inzichtelijk wordt waar de praktische aanbevelingen uit voortkomen. Bij de hier behandelde sociale vaardigheden is kennis van groepsdynami- ca nuttig. Immers, in alle gevallen hebben zowel de teamleden als de leiding- gevende met een groep te maken, alleen de functionele relatie tot die groep verschilt van geval tot geval. Bij samenwerking, besluitvorming, conflicthan- tering, onderhandelen, omgaan met diversiteit en leidinggeven gaat het erom de doelen van het team – vaak is de leidinggevende er zelf lid van – zo scherp mogelijk in beeld te krijgen om vervolgens na te gaan hoe ze het beste te

18