Jan Pieter van Oudenhoven en Hanneke Grutterink - Vaardigheden voor het samenwerken in teams

1.2  Vaardigheden als instrumenten ter bevordering van samenwerking

De laatste decennia is er, zoals we in de inleiding al hebben gezien, in feite een extra laag tussen de organisatie en de individuele medewerker gekomen: het team. Wat betekent dit nu voor de medewerkers in kwestie? En voor de leidinggevende? Teamleiders zijn succesvoller naarmate zij er beter in slagen de behoeften van hun teamleden te bevredigen en op elkaar af te stemmen. Behoeften van teamleden kunnen variëren van de behoefte aan structuur tot de behoefte ergens deel van uit te maken en de behoefte aan erkenning. De leidinggevende zal dit onder andere proberen te bereiken door: 1) gemeen- schappelijke doelstellingen te benadrukken, 2) na te gaan welke individuele behoeften met elkaar te verenigen zijn en 3) na te gaan hoe zo probleemloos mogelijk tegemoet te komen valt aan tegenstrijdige wensen. Met al deze ini- tiatieven kan de leidinggevende veel invloed uitoefenen op de samenwerking tussen de leden van het team. Hier gaan we in het hoofdstuk over leidingge- ven uitgebreid op in. Niet alleen van de teamleider wordt veel verwacht, dit geldt ook voor de teamleden. Net als de teamleider is elk teamlid individueel medeverantwoordelijk voor een prettige en effectieve samenwerking binnen het team. Gezien het voorgaande is het dan ook niet vreemd dat onderzoek heeft aangetoond dat interpersoonlijke vaardigheden nergens zo belangrijk zijn als bij samenwerking in een team. Sterker nog, onderzoek laat zien dat sociale vaardigheden voor 32 procent de prestatie van medewerkers in een team be- palen (Bedwell, Fiore & Salas, 2014). In feite vormt samenwerking en hoe leidinggevenden en teamleden die kun- nen realiseren het onderwerp van dit hele boek, want de behandelde profes- sionele sociale vaardigheden zijn op te vatten als instrumenten om mensen beter te laten samenwerken. In de volgende hoofdstukken komt dan ook tel- kens een ander facet van samenwerking aan bod. Besluitvorming is een zeer belangrijke fase in elk samenwerkingsproces. Goede besluitvorming komt neer op het hanteren van procedures die zo veel mogelijk tegemoetkomen aan de individuele en gemeenschappelijke doel- stellingen. Dat besluitvorming iets met samenwerking te maken heeft, be- hoeft dan ook verder geen betoog. Het is evenmin moeilijk te begrijpen dat conflicthantering en samenwer- king nauw verweven zijn. Daar waar de samenwerking ernstig verstoord raakt, is conflicthantering op haar plaats. Conflicthantering bestaat er vaak uit te laten zien dat de verschillen in belangen niet zo groot zijn als partijen ze waarnemen of dat de overeenkomsten zelfs groter zijn dan de verschillen. In feite bestaat de oplossing van het conflict uit het (weer) op gang brengen Vaardigheden als instrumenten ter bevordering van samenwerking

1.2

23