Praktische didactiek voor geïntegreerd zaakvakonderwijs_ De Bakker ea

2 • Opvattingen over geïntegreerd zaakvakonderwijs

wél duidelijk welke vakken aan bod komen in het project. Dat bewustzijn helpt hem om de leerlingen te sturen in de richting van belangrijke vakdoelen. Het uiteindelijke resul taat is eenmaquette van het schoolplein en een plattegrond, maar meester Bramwil ook dat elk groepje in de klas zijn bevindingen presenteert, zodat de kinderen van elkaars werk leren. Door aandacht te besteden aan de voorbereiding van de presentaties komen ook de taaldomeinen schrijf- en spreekvaardigheid op een passend niveau aan bod. In dit voorbeeld komen diverse vakgebieden naar voren zonder dat ze als zodanig voor de leerlingen benoemd worden. In hoofdstuk 1 stelden we al dat de meest vergaande vorm van integratie niet zonder meer de beste vorm is, en dat vakintegratie geen doel is maar een middel. Vakgeïn tegreerd werken, ongeacht de mate van integratie, sluit niet uit dat je op een vakspe cifiek onderwerp nader ingaat. In het voorbeeld van transdisciplinaire integratie, waarin de kinderen een speelplein ontwerpen, kun je ervoor kiezen om expliciet en dieper in te gaan op kaartvaardigheden. In het kader van het voorbeeld zijn dit essentiële vaardigheden, noodzakelijk voor het eindproduct en is het dus juist be langrijk om expliciet aandacht aan te besteden. Dat doet niets af aan het transdisci plinaire karakter van het project. In hoofdstuk 1 zag je al een figuur waarin schematisch wordt weergegeven welke re denen er zijn om te kiezen voor een bepaalde mate van vakintegratie. De gebruikte termen zullen nu nog duidelijker zijn, daarom plaatsen we de figuur hierna nog maals (figuur 2.2). De trapvorm van Van Boxtel is omgezet naar een continuüm waarop je je als leerkracht naar twee kanten kunt bewegen, afhankelijk van je doelen.

Verwijzingen tussen vakken

Multidisciplinaire vakintegratie

Interdisciplinaire vakintegratie

Transdisciplinaire vakintegratie

Aparte vakken

Vakken worden geïntegreerd

Niet geïntegreerd

Vakken zijn niet langer herkenbaar

Bij uitstek geschikt voor: Het bieden van een betekenisvolle context Het aanleren van vakoverstijgende vaardigheden Het hanteren van vakoverstijgende vaardigheden Generieke procesevaluatie Verbreding van kennis Het gebruiken van algemene schooltaal Het denken in grotere conceptuele kaders Werken met bouwstenen, thema’s en andere vakgebieden Leerlinggestuurd werken

Bij uitstek geschikt voor: Vakinhoudelijke focus Het aanleren van vakspecifieke vaardigheden Het hanteren van vakspecifieke denk- en werkwijzen Vakinhoudelijke kennisevaluatie Verdieping van kennis Het aanleren van vaktaal Verdieping in vakspecifieke concepten Het aanbrengen van vakspecifieke leerlijnen Leerkrachtgestuurd werken

Figuur 2.2

Argumenten om te kiezen voor een bepaalde mate van vakintegratie

34