John Bassant en Marianne Bassant-Hensen (red.) - Mensenwerk

4 Mensen met psychische aandoeningen

De intensiteit, de duur en de symptomen van een psychische aandoening verschillen van persoon tot persoon en het verloop van de aandoening laat zich vaak niet voorspellen. Met behulp van medicatie en therapie kan de psychische ziekte met haar symptomen worden bestreden en kan soms geheel verdwijnen. Niet iedereen met een psychische beperking heeft dezelfde mate van ondersteuning nodig. De meest voorkomende psychische aandoeningen zijn: Ý Ý angst- en paniekstoornissen (soorten fobieën); Ý Ý stemmingsstoornissen (depressie, bipolaire stoornis, en dergelijke); Ý Ý persoonlijkheidsstoornissen (onder andere borderline); Ý Ý psychotische stoornissen; Ý Ý eetstoornissen (anorexia nervosa en boulimie); Ý Ý ADHD (aandachts-/concentratieproblemen, impulsiviteit en hyperactiviteit, ver- slavingsrisico); Ý Ý autismespectrumstoornissen. Zie voor meer informatie Vandereycken & Van Deth, 2015 en www.psychischegezond- heid.nl. Mensen met ernstige psychische aandoeningen worden als een aparte doelgroep bin- nen de geestelijke gezondheidszorg beschreven (Delespaul & Concensusgroep Epa1, 2013). Zij zijn extra kwetsbaar als gevolg van ernstige psychopathologie, langdurige be- perkingen, meerdere zorgbehoeften en de noodzaak om behandeling, begeleiding en ondersteuning op verschillende levensdomeinen op elkaar af te stemmen. Mensen met psychotische aandoeningen vormen de grootste groep, maar ook velen met een angst-, stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen of een verslaving behoren tot de groep met ernstige psychische aandoeningen. Zie ook hoofdstuk 5 (verslaafden) en 6 (dak- en thuis- lozen). Vaak is er sprake van meerdere problemen en beperkingen die onderling verweven zijn en niet van voorbijgaande aard zijn. Wanneer er twee of meer stoornissen tegelijker- tijd optreden, noemen we dat comorbiditeit. Een combinatie van een stemmingsstoornis, angststoornis en middelenstoornis komt daarbij relatief vaak voor, zoals blijkt uit het bevolkingsonderzoek NEMESIS-2 (sinds 2007) naar de psychische (on)gezondheid van de volwassen bevolking in Nederland. Juist de zorg voor mensen met deze ernstige aandoeningen kan het beste maatschap- pelijk geïntegreerd aangeboden worden. Intensieve professionele zorg voor langere tijd en een ondersteunend sociaal netwerk kunnen ook voor hen uitzicht bieden op partici- patie in de samenleving en vermindering van symptomen. De ernstige gevolgen van stigmatisering De nationale en internationale onderzoeksliteratuur over stigmatisering van mensen met chronische psychische problemen is in de afgelopen jaren sterk gegroeid. Dat heeft

86