John Bassant en Marianne Bassant-Hensen (red.) - Mensenwerk

6 Dak- en thuislozen

Residentiële of 24-uursvoorzieningen In residentiële of 24-uursvoorzieningen kunnen mensen 24 uur per dag verblijven en gebruikmaken van eenvoudige zorg: bed, bad, brood en begeleiding. Je kunt denken aan pensionachtige voorzieningen waar thuisloze mensen tot rust komen, weer structuur in hun leven krijgen en begeleid worden naar een haalbare mate van zelfredzaamheid. De verblijfsduur varieert van enkele dagen tot jaren en is gemiddeld een halfjaar tot een jaar. Er zijn ook crisisopvangvoorzieningen waar mensen die dakloos maar (nog) niet thuisloos zijn een korte periode kunnen verblijven om daarna hun eigen leven weer op te pakken. In sociale pensions wonen thuislozen die ook op langere termijn niet voor zichzelf zullen kunnen zorgen en bij wie door te wonen met anderen vereenzaming kan worden voorkomen. Een aantal steden is enkele jaren geleden gestart met hostels: mensen die jarenlang (verslaafd) op straat hebben geleefd kunnen daar weer wennen aan muren om zich heen en mogen wonen zonder dat ze moeten veranderen. Als gevolg van de ‘vermaatschappelijking van de zorg’ worden deze voorzieningen teruggebracht en worden mensen zo veel mogelijk in de wijk gehuisvest. Toch zal voor een deel van de doelgroep gelden dat langdurige zorg in een beschermde woonvorm nodig is. In deze voorzieningen worden cliënten ondersteund door groepswerkers of woonbe- geleiders, vaak op mbo-niveau. Dag- en nachtopvang Dag- en nachtopvang is een vorm van opvang waar mensen slechts een deel van een etmaal kunnen verblijven. Het zijn de feitelijk daklozen die gebruikmaken van deze voor- zieningen. De voorzieningen zijn vrij toegankelijk. Voor enkele euro’s kunnen zij slapen in de nachtopvang. Overdag kunnen zij dan terecht in bijvoorbeeld gebruikersruimtes van de verslavingszorg, inloopvoorzieningen of huiskamerprojecten. Ambulante woonbegeleiding Bij deze vorm van begeleiding wonen mensen in een eigen woning (of soms in een woon- eenheid van een organisatie) en krijgen ze steun bij het zelfstandig wonen. De vorm en mate van deze steun variëren van bijvoorbeeld een wekelijks huisbezoek tot aan dage- lijks boodschappen doen en koken. Medewerkers heten hier meestal woonbegeleiders, en zijn vaak geschoold op mbo-, soms op hbo-niveau. Activeringsprojecten In diverse (arbeids)activeringsprojecten krijgen daklozen via zinvolle dagbesteding weer structuur in hun leven, doen ze succeservaringen op en leren ze sociale vaardigheden waardoor ze weer kunnen participeren in de samenleving. Deze activiteiten variëren van hobbyactiviteiten tot enkele uren werken in ‘daglonersprojecten’ en fulltime werken in

138