Doelgericht onderwijs ontwerpen - Bakx, Ros en Bolhuis

Voorwoord Als (toekomstige) leerkracht basisonderwijs sta je voor de uitdagende taak om je leerlingen voor te bereiden op de toekomst. De ontwikkelingen in onze samenle ving gaan echter zo snel, dat het moeilijk is te voorspellen hoe deze toekomst eruit zal zien. Voor de leerlingen geldt dat zij straks misschien een beroep zullen uitoe fenen dat nu nog niet bestaat. Het is daarom belangrijk om de vraag te stellen wat voor deze leerlingen essentieel is om te leren: wat zijn de doelen van het onderwijs? En vervolgens speelt de vraag: hoe kun je deze doelen zo goed mogelijk bereiken? Belangrijk is dat je als (toekomstige) leerkracht kritisch leert kijken naar de doelen van het onderwijs. Om de doelen te bereiken, en om in te kunnen spelen op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, is het van belang om zelf leerac tiviteiten te ontwikkelen, bijvoorbeeld met behulp van ICT. Om te weten welke doelen je kunt stellen en hoe je ze op maat (bij) kunt stellen, kun je gebruikmaken van input vanuit leerlijnen. Ook kun je vanuit verschillende bronnen in de school (toetssystemen, maar bijvoorbeeld ook je eigen gegevens vanuit observaties en toetsen) analyses maken en nagaan waar je met name aandacht aan zou moeten besteden. Door leeractiviteiten te ontwerpen die passen bij de beoogde doelen en door zelf lesmateriaal samen te stellen en selectief gebruik te maken van reeds ontwikkeld lesmateriaal, kun je de leerlingen optimaal motiveren en ervoor zor gen dat de doelen worden gerealiseerd. Veel aandacht voor feedback en formatie ve evaluatie is daarbij een voorwaarde. Het boek dat je nu voor je hebt, is een vernieuwing van het eerdere boek Cyclisch onderwijs ontwerpen . In het huidige Doelgericht onderwijs ontwerpen staat het werken vanuit doelen centraal en is er veel aandacht voor jouw rol om samen met collega’s onderwijs te ontwerpen. Het zevende hoofdstuk is nieuw. Daarin leer je hoe je een onderzoekende houding kunt ontwikkelen en samen met collega’s sys tematisch aan het verbeteren van onderwijskwaliteit kunt werken. Dat sluit aan bij de huidige manier van (samen)werken in schoolteams waarbij onderzoeksmatig werken, professionaliseren en onderwijs vernieuwen centraal staan. Graag bedanken we de collega’s en studenten van Fontys Hogeschool Kind en Educatie en van de Hogeschool Windesheim voor de input en het delen van hun ervaringen met de vorige edities van dit boek. We hopen met deze herziene uit gave een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van toekomstige en huidige leer krachten die hun leerlingen optimaal willen voorbereiden op de toekomst en die zichzelf voortdurend willen verbeteren in het ontwerpen, uitvoeren en evalueren van leeractiviteiten.

Anouke Bakx Anje Ros Erik Bolhuis