Crisismanagement druk 4 - Zanders

1 — Crises, calamiteiten en ander onheil

opvangen. In principe speelt hier de verhouding tussen de consequenties van de gebeurtenis (effect) en de omvang en veerkracht van het systeem nog meer een rol dan de absolute omvang. Voor een multinational is een aantal werknemers dat zich met een sportblessure ziek meldt waarschijnlijk geen crisis, voor een klein bedrijf misschien wel. In het geval van een pandemie zou het grote bedrijf echter net zo zwaar of misschien wel zwaarder getrof fen worden. In het ene systeem is een verstoring ook eerder een bedreiging dan in het an dere. Zo zou een kortdurende storing in het computernetwerk van een ge meente misschien niet direct een ernstige bedreiging zijn voor de gemeente als systeem. Bij de luchtverkeersleiding kan dit heel anders liggen. • Geringe beslistijd Het tijdsverloop in een crisis is zodanig dat de voor besluitvorming beschik bare tijd gelimiteerd is en dus onder druk staat. Dit zal consequenties heb ben voor de manier waarop besluitvorming moet worden georganiseerd, maar ook voor de kwaliteit hiervan. Afhankelijk van het type situatie en de rol in de organisatie kan de beslistijd sterk variëren: een escalerende pande mie heeft een andere dynamiek dan een lekkende chloortank. Tegenwoor dig spreekt men bij een zich snel ontwikkelende situatie daarom ook wel van een flitsramp of een flitscrisis. • Hoge mate van onzekerheid Een crisis is nooit een routinematig proces, dan zou het immers geen crisis zijn. Het is vaak niet duidelijk welke problemen we precies zullen tegenko men en wat de consequenties zullen zijn. Bovendien is de informatievoor ziening bij crisissituaties vaak problematisch: er is te weinig informatie of juist te veel en de betrouwbaarheid is, zeker bij het begin van de crisis, vaak moeilijk in te schatten. • Kritieke beslissingen Er dienen kritieke beslissingen genomen te worden. Om escalatie van pro blemen te voorkomen zijn maatregelen nodig. Van het besluiten over en het nemen van maatregelen kan in een crisis veel afhangen. Deze beslissingen kunnen vergaande consequenties hebben en er kunnen aanzienlijke kosten mee gemoeid zijn. Besluitvorming tijdens een pandemie In 2020 werden tijdens de coronapandemie soms beslissingen genomen die achteraf minder goed uitpakten, bijvoorbeeld over de aanschaf van hulpmiddelen, zoals mondkapjes. Het excuus ‘het was crisis dus we moes ten snel beslissingen nemen’ ging maar ten dele op. Een deel van de tijds druk was ontstaan door lang te wachten, maar zelfs toen was het geen kwestie van minuten, maar van dagen en weken.

28