Crisismanagement druk 4 - Zanders

1 — Crises, calamiteiten en ander onheil

plines is vereist om de dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken (Art. 1 Wet veiligheidsregio’s).

Begrippen als ‘ernstig’, ‘in ernstige mate’ en ‘bedreigd’ zijn echter subjectief en af hankelijk van de context waarin gebeurtenissen plaatsvinden. Brand in een café komt bijvoorbeeld regelmatig voor en wordt meestal niet als zeer ernstig gezien, maar vanuit welk perspectief wordt ernaar gekeken? De eigenaar beschouwt het wellicht als een ernstige crisis, terwijl het voor de overheid geen crisis of ramp is. Dit wordt anders wanneer er veertien dodelijke slachtoffers vallen, zoals bij de brand in café Het Hemeltje in Volendam in 2001. Maar waar ligt de grens? Zou het ook een ramp zijn geweest als er twee slachtoffers waren gevallen? Het tweede deel van de definitie wordt vaak gebruikt om te kunnen beoor delen of iets als ramp moet worden benoemd. Het is een ramp als er coör dinatie en multidisciplinair optreden is vereist. Deze redenering is echter als een hond die in zijn eigen staart bijt. Wanneer immers is er multidisciplinair optreden nodig? Precies, als er een ramp plaatsvindt. Definiëring van ‘crisis’ Bij het definiëren van het begrip ‘crisis’ lopen we tegen dezelfde problemen aan. In de Wet veiligheidsregio’s (2010) kwam een wettelijk vastgelegde definitie van ‘crisis’ in beeld. Een crisis wordt gedefinieerd als ‘een situatie waarin een vitaal belang van de samenleving is aangetast of dreigt te worden aangetast.’ Ook hier vinden we weer de nodige subjectieve begrippen. Wat zijn nu precies ‘vitale belangen’ en wat is ‘aangetast’? Bovendien lijken onder deze definitie alleen extreem grootschalige gebeurtenissen te vallen. Bedenk dat dit een definitie is vanuit het perspectief van de overheid. Hoewel er sinds de invoering van de Wet veiligheidsregio’s dus een formele definitie is van het begrip ‘crisis’, wordt er lokaal soms anders tegenaan geke ken. Zo zien we dat er binnen (veiligheids)regio’s afdelingen crisisbeheersing bestaan, die zich bezighouden met crises op regionale schaal. Een voorbeeld. Een regionale crisis wordt in de praktijk vaak gedefinieerd als: • een gebeurtenis waardoor een ernstige verstoring van de openbare orde en/of de fysieke veiligheid is ontstaan binnen een veiligheidsregio; en • waarbij een gecoördineerde inzet van diensten en organisaties van ver schillende disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of de scha delijke gevolgen te beperken. Vaak wordt de precieze definitie niet gegeven maar beschrijft men alleen wan neer de crisisorganisatie wordt ingezet. Soms wordt zelfs expliciet gesteld dat de crisisorganisatie ook voor niet-crisis wordt ingezet.

26

‘De crisisorganisatie is (op onderdelen) inzetbaar voor alle incidenten/ (dreigende) gebeurtenissen waarbij coördinatie tussen hulpdiensten en