Rigter_ Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen druk 4

2 ■ Classificatie, diagnostiek en epidemiologie

specifieke stoornissen, dan zien we dat in enkele decennia tijd het aantal officiële registraties van sommige van deze stoornissen is toegenomen. Dat is bijvoor beeld het geval bij autismespectrumstoornissen. Een toename geldt ook voor één methode van behandeling: medicatie geven. In veel landen, ook in Nederland, is een officiële diagnose uit de DSM nodig om hulp vergoed te krijgen van de ver zekering, of om toegang te krijgen tot het speciaal onderwijs (Van Hintum, 2012). De stoornis wordt dan een ‘paspoort’ tot hulpverlening. Een classificatie van de problemen van het kind is daarmee de basis geworden voor het beleid van overheid, ziektekostenverzekeraars en toelatingscommissies in het speciaal onderwijs. Daardoor is het niet meer duidelijk of er echt meer kinderen met een stoornis zijn (Van der Gaag, 2004) of dat we een kunstmatige toename zien die is veroorzaakt door de manier waarop de gezondheidszorg is georganiseerd. Gaan we af op gegevens die verzameld zijn met behulp van de CBCL-vragen lijst, dan blijkt dat er in Nederland in de periode 1975-2005 geen toename is geweest van het aantal psychische problemen bij kinderen en adolescenten (Matthys, 2005). Na 2005 nam het aantal psychische problemen bij meisjes heel licht toe tot 2013. Daarna stabiliseerde het. Bij jongens bleef het aantal psychi sche problemen gelijk (Schoemaker et al., 2019). 1 Classificatie is het beschrijven, onderscheiden en ordenen van kenmerken van een object, situatie of persoon. Bij psychopathologie gaat het daarbij om de kenmerken van iemands gedrag en belevingen. 2 Als een gespecialiseerde hulpverlener in samenspraak met betrokkenen en op grond van een combinatie van gedragskenmerken, omstandigheden en ontwikkelingen in de tijd de oorzaken van een stoornis bij een kind vaststelt, noemen we dat een diagnose. 3 Classificatie en diagnostiek zijn in de praktijk meestal met elkaar verweven. 4 De DSM, afkorting van Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders , is een classificatiesysteem. 5 De DSM is van oudsher gebaseerd op categorieën. Dat betekent dat iemand iets wel heeft of niet. 6 Classificatie is ook mogelijk met dimensies. Dat betekent dat iemand iets in een bepaalde mate heeft: licht, matig of ernstig. 7 Classificatie alleen is onvoldoende om te weten welke hulp iemand nodig heeft. Daarvoor is ook diagnostiek nodig. 8 Een hulpverlener die werkt met verschillende informanten hoort vaak ver schillende verhalen en interpretaties. Die verschillen kunnen helpen om erachter te komen wat er precies met een kind aan de hand is. 9 Iemand kan twee of meer psychische stoornissen tegelijkertijd hebben, of psychische stoornissen en lichamelijke problemen. Dat verschijnsel heet comorbiditeit. Hoofdstuk 2 in tien punten

2.6

46