Rigter_ Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen druk 4

2.1 ■ Inleiding

2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie

2.1

Inleiding

Er bestaan veel vragen en misverstanden over wat een stoornis precies is, welke stoornissen er zijn en hoe vaak ze vóórkomen, wat sommige mensen gevoeliger maakt voor stoornissen dan andere, of en hoe je stoornissen kunt voorkómen en behandelen, en of je kunt leren er goed mee om te gaan. In de ontwikkelingspsychopathologie worden classificatiesystemen gebruikt om gedragingen van kinderen te beschrijven, van elkaar te onderscheiden en in te delen in verschillende categorieën. Op grond van theorie, praktijkervaring en kennis van ervaringsdeskundigen kan een gespecialiseerde hulpverlener deze categorieën ver binden met psychische stoornissen. Heeft een hulpverlener de problemen van het kind geclassificeerd , dan is de volgende vraag hoe die problemen zijn ontstaan. Een andere vraag is hoeveel kinderen een stoornis hebben. Op die vraag pro beert epidemiologisch onderzoek een antwoord te vinden: onderzoek naar het vóórkomen, de verspreiding van en de samenhang tussen psychische en lichame lijke ziekten onder de bevolking of bevolkingsgroepen. Epidemiologen proberen ook een relatie te vinden tussen het vóórkomen van een stoornis en specifieke factoren, door iemand naar bepaalde ervaringen en/of bepaald gedrag te vragen. Zo kun je bijvoorbeeld nagaan of meisjes die lijnen een grotere kans hebben om anorexia te ontwikkelen dan meisjes die dat niet doen. Onderzoek naar de oorzaken van een stoornis – ‘Waarom heeft een kind ADHD?’ – is veel ingewikkelder, omdat er bij het ontstaan van een stoornis ontzet tend veel factoren in het spel zijn. Zulk onderzoek wordt wel gedaan, maar levert alleen informatie op over kinderen met ADHD als groep . Om uitspraken te kunnen doen over een individueel kind met ADHD, moet je zijn unieke kenmerken en omstandigheden in kaart brengen. Dit noemen we diagnostiek, en diagnosticeren doe je in samenspraak met zowel het kind als zijn belangrijke opvoeders. Zowel het classificeren , dat wil zeggen het in kaart brengen van mogelijk pro blematisch gedrag, als het diagnosticeren , oftewel het proberen te begrijpen en te verklaren van dat gedrag, wordt gedaan door gespecialiseerde hulpverleners: een kinderarts, psychiater, ontwikkelingspsycholoog of orthopedagoog. Andere hulp verleners en opvoeders, zoals sociaal werkers, verpleegkundigen, leerkrachten en de ouders van het kind, worden hierbij betrokken. Afhankelijk van de leeftijd en

29