Donk - Praktijkonderzoek in zorg en welzijn

1.1 Een positiebepaling van praktijkonderzoek

Een inleiding op praktijkonderzoek

1

Er zijn verschillende visies op wat onderzoek is en aan welke kwaliteitsei sen het moet voldoen. In dit inleidende hoofdstuk schetsen we het algemene kader voor praktijkonderzoek. We beginnen in paragraaf 1.1 met een posi tiebepaling van praktijkonderzoek. In paragraaf 1.2 bespreken we de kern activiteiten. De kernactiviteiten vormen de rode draad in dit boek en worden stap voor stap behandeld in de hoofdstukken 3 tot en met 9. In paragraaf 1.3 werken we de verschillende onderzoeksfuncties uit. In paragraaf 1.4 beschrij ven we de kenmerken van praktijkonderzoek. De spelregels waaraan het on derzoeksproces is gebonden, bespreken we in paragraaf 1.5. We sluiten het hoofdstuk af met een samenvatting (paragraaf 1.6) en een aantal oefeningen (paragraaf 1.7). Onderzoek doen is nauw verbonden met leren en ontwikkelen en ligt aan de basis van ons bestaan. In ons leven zijn we voortdurend bezig vragen te stel len, waarnemingen en ervaringen te verzamelen, verbindingen te leggen, te reflecteren op het eigen handelen en ideeën uit te wisselen (Dow, 2000). Veel van deze activiteiten blijven onbewust en maken deel uit van onze dagelijk se leefpatronen. Onderzoek doe je als je iets (nieuws) te weten wilt komen: je hebt vragen over een verschijnsel, maar (nog) geen antwoorden. Als je bewust via een bepaalde systematiek antwoord probeert te krijgen op je vragen, heet dat intentioneel leren . Dit boek richt zich op onderzoek vanuit een expliciet ge formuleerde leerintentie. 1.1.1 Het belang van een onderzoekende beroepshouding Professionals in zorg en welzijn werken in een complexe beroepspraktijk die voortdurend in beweging is. De huidige visie op gezondheid gaat uit van mogelijkheden van mensen en is gericht op het waar mogelijk stimuleren en ondersteunen van het functione ren, de veerkracht en de eigen regie van burgers. Dit betekent een verschui ving van de eerdere nadruk in de beroepspraktijk op ziekte en zorg naar de huidige nadruk op gezondheid en gedrag. Zorgprofessionals moeten niet alleen vanuit het perspectief van zorg, maar in samenhang met andere domeinen zoals welzijn, wonen, werken en sport 1.1 Een positiebepaling van praktijkonderzoek

21