Jeroen Onstenk - Geïntegreerd pedagogisch handelen

1  Pedagogisch handelen in voortgezet en beroepsgericht onderwijs

1.4.1 School en samenleving Het inzicht dat een school deel uitmaakt van een buurt of stad en van de sa menleving als geheel, kan leiden tot verbreding van het perspectief. Een stu dent merkt dat de schoolomgeving mogelijkheden biedt voor leerervaringen, maar ook eisen en grenzen kan stellen. Hij gaat inzien dat de samenleving heel concreet invloed heeft op de doelen van het onderwijs en het werken in de school. Schoolervaringen hebben invloed op het functioneren van mensen in de samenleving. Om een breder perspectief te krijgen is het belangrijk dat een student stages loopt op scholen in verschillende maatschappelijke omgevingen. In hoofdstuk 7 gaan we uitgebreid in op de invloed van de maatschappelijke context op het pedagogisch handelen van de leraar. 1.4.2 Partners in opvoeden De leraar is niet de enige die een rol speelt bij ontwikkeling, vorming en opvoe ding. In hoofdstuk 6 gaan we in op de rol van ouders en/of andere opvoeders. Ouders hebben ook in het voortgezet en beroepsonderwijs een grote rol en verantwoordelijkheid. Ouders zien als partners is een ander perspectief dan ouders zien als ‘rapportontvanger’ of ‘aanspreekpunt bij problemen’. Dit per spectief helpt studenten zich te ontwikkelen tot een volwaardige gesprekspart ner van de ouders. Dat vraagt om communicatieve vaardigheden, om het leren omgaan met wensen van ouders en om het met de ouders leren communiceren over de wensen van de school. Studenten en beginnende leerkrachten vinden deze ontwikkeling soms moeilijk. Ook veel ervaren leraren blijken overigens moeite te hebben om ouders als partners te zien (Lusse, 2015). Een reden te meer om daar in de opleiding aandacht aan te besteden. 1.4.3 De leerling zelf als partner In het onderwijs en zeker in voortgezet en beroepsonderwijs is de leerling zelf een belangrijke partner en actor in het onderwijs. Met name in het beroepson derwijs zijn veel deelnemers (jong)volwassen. Er is maatwerk nodig, want de onderlinge verschillen tussen deelnemers zijn groter dan vroeger. Met het oog op een leven lang leren en de grotere differentiatie in levensloopbanen (Meijers, Kuijpers & Winters, 2010) spreekt men wel van de noodzaak van gepersona liseerd leren. Oftewel: in plaats van onderwijs te zien als een vastgelegde weg (curriculum) waarlangs de leerling een diploma haalt, gaat het steeds meer om het organiseren van een variatie aan leerwegen die aansluiten bij de mogelijk heden en talenten van de leerlingen en waarin ruimte is voor keuzes en sturing door de leerling zelf (Ros, Lieskamp & Heldens, 2017). Dat betekent dat er wat

32