Govert Apol, Simone Kalff, Linda Reijerkerk en Marion Uitslag - Conflicthantering en mediation

1 Communicatie is essentieel

Door de emoties te benoemen, wordt als het ware de knoop even uit de ballon ge haald, kan de lucht ontsnappen en ontstaat weer een balans tussen het verstand en het gevoel. Dit houdt letterlijk in dat mensen weer scherper horen en zien wat er gecommuniceerd wordt. Emoties geven de mediator aanwijzingen over de belangen en de behoeften van de partijen. Het is een belangrijke taak van de mediator om deze boven tafel te krijgen. Hierdoor maak je ze expliciet en komt er erkenning voor: deze behoefte of dit be lang mag er zijn. Vaak zie je mensen ontladen en zich vervolgens ontspannen als het ‘eruit is’. En dit helpt om de scherpe kanten eraf te halen en de emotie te kanaliseren. Emoties bieden dus een kans om datgene wat maar niet aan de orde komt tóch be spreekbaar te maken. Zoals hiervoor bij de bespreking van emoties werd aangegeven, kunnen mensen al naargelang hun achtergrond verschillende betekenissen geven aan een boodschap. Dit heeft te maken met de centrale waarden die zij vanuit hun cultuur aanhangen. Er zijn verschillende modellen bekend waarin interculturele communicatie en in teractie centraal staan. Het model van Hofstede is hiervan het bekendst. Hofstede (2005) heeft een classificatie gemaakt op basis van een studie uit de jaren tachtig onder een kleine honderd IBM-vestigingen. Uit zijn studie blijkt dat verschillende landen (‘culturen’) verschillend scoren op de volgende ‘waarden’: ■■ machtsafstand ■■ individualisme versus collectivisme ■■ onzekerheidsvermijding ■■ masculiniteit versus feminiteit Machtsafstand houdt de mate in waarin de minder machtige leden van instituties en organisaties accepteren dat de macht ongelijk is verdeeld. Van een grote machts afstand tussen mensen is bijvoorbeeld sprake in de Arabische wereld, maar ook in veel Latijns-Amerikaanse landen. Of vergelijk Nederland en Frankrijk eens als het gaat om het omgaan met hiërarchie! In landen waar de machtsafstand groot is, zul len mensen een boodschap anders ‘vertalen’ in termen van machtsafstand dan in bijvoorbeeld Nederland. Hier is namelijk sprake van een geringe machtsafstand en geldt: ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.’ Mensen die zich beter voordoen dan anderen, worden hier algauw vreemd aangekeken. Interculturele communicatie

1.6

32