Govert Apol, Simone Kalff, Linda Reijerkerk en Marion Uitslag - Conflicthantering en mediation

1 Communicatie is essentieel

De wijze waarop de boodschap wordt geformuleerd (boos, verdrietig of hopeloos), heet het expressieve aspect van de boodschap. Hoe de boodschap overkomt, wordt niet alleen bepaald door degene die iets zegt, de zender, maar juist ook door de ont vanger en de betekenis die deze aan de boodschap geeft. Realiseer je dus dat de door jou uitgezonden boodschap geheel anders kan worden ontvangen dan zoals jij die hebt bedoeld. Veel conflicten ontstaan juist door misinterpretatie van de boodschap door de ontvanger. In een mediation zegt vader op scherpe toon tegen moeder: ‘Jij trekt kleine Evert al tijd van die wijde broeken aan als je hem vrijdagavond bij mij brengt!’ Als een kanon schot komt deze opmerking bij moeder aan. Zij begrijpt dat vader haar iets verwijt. Wat precies is haar nog niet duidelijk, maar er wordt blijkbaar een appèl op haar ge daan om Evert andere kleren aan te trekken. Ook de mediator heeft de onderliggende boodschap ontvangen (zij het niet in de betekenis die moeder eraan ontleent, maar wel met dezelfde scherpte) en vraagt de vader van Evert wat hij hiermee bedoelt en welk gevoel, beeld of verwachting daaraan verbonden is. Het blijkt dat vader – die een Surinaamse achtergrond heeft – vindt dat Everts kleren er armoedig uitzien, terwijl moeder betoogt dat wijde kleren de laatste mode zijn en Evert er juist top uitziet! In deze communicatie speelden dus ook culturele aspecten een rol. Emoties drukken sterk een stempel op conflicten. Als mensen geëmotioneerd zijn, horen ze slecht of niets van wat de ander zegt. Of ze begrijpen datgene wat gezegd wordt op een manier die past bij wat ze al dachten, bijvoorbeeld: ‘Hij zal wel weer kritiek op mij hebben, want dat heeft hij tenslotte altijd …’ Emoties kunnen heel fysiek zijn: veel mensen krijgen bij boosheid een rood hoofd en de bloeddruk gaat in de regel omhoog en bij verdriet kan een traan in de ooghoeken prikken. Via communicatie met emotie draag je uit wat het je doet. Vaak geven emoties aan dat er een grens is overschreden van iets wat je belangrijk vindt of waaraan je behoefte hebt. Voor de mediator is het belangrijk om emoties op deze manier te benaderen en om te onderzoeken welke behoefte er onder de emotie zit. Twee kinderen in de zandbak vechten om een schepje: de een schreeuwt en de ander huilt. Voor allebei geldt dat het in handen krijgen van het schepje het belangrijkste is op dat moment (of misschien gaat het wel niet om het schepje, maar om wie de baas is over wie …). De rol van emoties

1.5

30