Mechtild Höing • Janine Janssen • Anne Boer • Malou Liebregts - Bespreekbaar maken van seksualiteit en intimiteit

1.4 ƒ De rol van de professional

risico’s, bijvoorbeeld naar iemands (seksuele) leefstijl, anticonceptie- en condoom gebruik en ervaringen met online seksualiteit, grensoverschrijding en pijn. Het is daarbij belangrijk om er niet van uit te gaan dat iemand heteroseksueel is, omdat niet-heteroseksuele jongeren op deze leeftijd vaak nog in een twijfelperiode zitten.

1.4.3 Professionals die met volwassenen werken

Professionals die werken met volwassenen kunnen vanuit de kennis die zij hebben over de veelvoorkomende transities informeren of er problemen zijn op seksueel ge bied, bijvoorbeeld rondom seksueel verlangen, zwangerschap of de menopauze. Bij stellen bij wie het seksueel verlangen minder is geworden, kan de professional hel pen om de veranderingen in het seksleven of de context hiervan helder te krijgen. De professional kan dan met de cliënt meedenken over oplossingen om het seksleven (weer) prettiger te maken. Eventueel kan worden doorverwezen naar een seksuoloog. Bij zwangere vrouwen en hun partners kunnen professionals misvattingen wegnemen (bijvoorbeeld de misvatting dat seks schadelijk is voor het kind) en informatie geven over de invloed van zwangerschap en de zorg voor kleine kinderen op het seksleven. Vrouwen die te kampen hebben met seksuele problemen tijdens en na de menopauze, kunnen er baat bij hebben te weten dat zij niet de enige zijn en dat de oplossing kan worden gezocht in omgevingsfactoren (bijvoorbeeld meer erotische stimulatie). Het is belangrijk dat professionals die met ouderen werken zich realiseren dat seksua liteit en intimiteit voor veel ouderen belangrijk zijn, maar dat er ook omstandigheden kunnen zijn die het seksuele leven negatief kunnen beïnvloeden. In een zorginstelling kan het soms al voldoende zijn om ruimte te bieden aan de beleving van seksuali teit van de oudere en privacy te garanderen. In andere situaties kan een professional bijvoorbeeld informatie geven over normale verouderingsverschijnselen en eventueel helpen om de voorkeuren en verwachtingen aan te passen aan de veranderingen die bij deze levensfase horen. 1.4.4 Professionals die met ouderen werken Het thema seksualiteit en seksuele ontwikkeling komt aan de orde bij het competen tieprofiel van de jeugdzorgwerker. In een addendum bij dit profiel, genaamd ‘The macompetentie seksuele ontwikkeling, seksueel risicogedrag en seksueel misbruik’ (Kleine & Beier, 2013), worden competenties benoemd die ook relevant zijn voor an dere zorgsectoren (zie paragraaf 5.3). Daarnaast komt het thema aan de orde in standaarden en richtlijnen, zoals de KNOV-standaard ‘Prenatale verloskundige begeleiding’ (De Boer & Zeeman, 2008), de richtlijn ‘Seksuele ontwikkeling voor de Jeugdgezondheidszorg’ (Maris, Van der 1.4.5 Professionele kaders

37