Jongeren met psychische problemen op weg naar een opleiding - Lies Korevaar, Jacomijn Hofstra

Ten geleide Lies Korevaar & Jacomijn Hofstra

Introductie De adolescentie is de levensfase waarin de meeste psychische problemen voor het eerst tot uiting komen (American Psychiatric Association, 2018). Dat kun nen allerlei psychische klachten en aandoeningen zijn, zoals stressklachten en burn-out; depressieve klachten en depressie; angstklachten en -stoornissen. Psychische problemen kunnen leiden tot voortijdig schoolverlaten. Het Cen traal Bureau voor de Statistiek heeft aangetoond dat er een duidelijk verband bestaat tussen het hebben van psychische problemen en de kans op voortijdig schoolverlaten bij adolescenten (CBS, 2021). Psychische problemen kunnen het studeren beïnvloeden (Korevaar et al., 2022); ook kunnen psychische problemen leiden tot een twee keer zo hoog risi co op uitval in het beroeps- en hoger onderwijs (Eisenberg et al., 2009; Hartley, 2010; Hjorth et al., 2016). Hjorth et al. (2016) rapporteerden dat de uitval onder studenten met psychische problemen na vijf jaar ongeveer vijftien procent was, vergeleken met een uitval van acht procent onder studenten zonder psychische problemen. Binnen de groep studenten met een functiebeperking blijken stu denten met autisme, ADHD, psychische beperkingen en functionele beperkin gen de grootste kans te hebben op studie-uitval (Van den Broek et al., 2013). Het niet behalen van een startkwalificatie heeft meestal weer tot gevolg dat de ontwikkeling naar (betaald) werk stagneert. Zo zijn jongeren die vanwege hun psychische problemen voortijdig de school verlaten vaker werkloos en als zij de arbeidsmarkt betreden is dit vaak in laagbetaalde banen. In een samenle ving waarin ‘een leven lang leren’ wordt aanbevolen om bij te kunnen blijven in de maatschappij en scholing een paspoort is voor werk, ligt het belang van leren dan ook voor de hand. Er zijn veel aanwijzingen dat mensen met (langdurige) psychische problemen interesse houden in het volgen van onderwijs. Zo geven jongvolwassenen met psychische problemen aan de wens te hebben om hun opleiding voort te zetten als een eerste stap naar natuurlijkere en bij hun leeftijd passende rollen (Bejer holm & Areberg, 2014; Murphy et al., 2005). In een ander onderzoek geeft twee derde van de mensen met psychische problemen aan een opleiding te willen vol gen (Corrigan et al., 2008). Van de mensen die een dagactiviteitencentrum (dac) bezoeken, meldt 45 procent behoefte te hebben aan educatie, zowel binnen als buiten het centrum (Van Hoof et al., 2000). Er is ook interesse in het volgen van hoger onderwijs (Stein, 2005). Uit een behoefteonderzoek onder 29 mensen met psychische problematiek bleek dat vrijwel alle geïnterviewden interesse hebben in een of meer opleidingen of cursussen. Bijna twee derde van deze geïnterview

Korevaar_jongeren-met-psychische-problemen_2e-import.indd 5

17/06/2024 15:38