John Bassant en Marianne Bassant-Hensen (red.) - Mensenwerk

3 Ouderen

Maatschappelijke generaties Een minder bekende – maar daarom niet minder belangrijke – dimensie van diversiteit is de maatschappelijke generatie waartoe iemand behoort. Juist in het werken met ou- deren is kennis op dit gebied nuttig. Een maatschappelijke generatie omvat een serie van ongeveer vijftien jaargangen van alle nieuwgeborenen in een samenleving, die in de eerste vijftien jaar van hun leven een gedeeld en door de tijd(geest) bepaald kader ontwikkelen en die dat collectieve kader laten doorklinken in de manier waarop zij hun verdere leven vormgeven (Penninx, 2015). Anno 2016 leven er maar liefst zes generaties in Nederland, zoals we zien in het overzicht hierna.

Tabel 3.1 De zes generaties in Nederland Geboren Naam

Leeftijd in 2016

1910 - 1928

Vooroorlogse generatie

88 - 105

1928 - 1940

Stille generatie

76 - 88

1940 - 1955

Protestgeneratie

61 - 76

1955 - 1970

Verbindende generatie

46 - 61

1970 - 1985

Pragmatische generatie

31 - 46

1985 - 2000

Generatie Einstein

16 - 31

2000 - 2016

‘under construction’

0 - 16

Volgens de generatietheorie neemt iedere nieuwe generatie in de jeugdjaren tijdens de zogenoemde ‘formatieve periode’ de tijdgeest in zich op en voegt er ook iets nieuws aan toe op grond van haar onbevangenheid of frisse blik (Mannheim, 1964; Becker, 1992, 2012; Van Dijk, Crul & Tielen, 2010). De generatie ‘under construction’ betekent dat deze generatie zich nog aan het vormen is. Iedere generatie heeft haar eigen kenmerken, haar kennis en vaardigheden maar ook haar manier van in het leven staan. De in het overzicht genoemde leeftijdsindicaties vormen geen harde grenzen; de overgangen tussen generaties zijn vloeiend. De generatietheorie zegt niet dat mensen zich na hun formatieve periode niet meer verder ontwikkelen. Het is ook niet zo dat er geen verschillen zouden zijn binnen een generatie. De Roos van Diversiteit kent immers nog diverse andere dimensies. Het gaat er niet ommensen in hokjes in te delen, integen- deel. We voegen juist een dimensie toe aan het diversiteitsdenken, waardoor het beeld van de doelgroep nog genuanceerder wordt. Voor het sociaal werk zijn daarbij twee dingen belangrijk. Ten eerste bestaat de groep die we doorgaans met de doelgroep ‘ouderen’ aanduiden, uit maar liefst drie verschil- lende generaties: de protestgeneratie, de stille generatie en de vooroorlogse generatie. Ten tweede zien we dat belangrijke maatschappelijke instituties zoals kinderopvang,

66