John Bassant en Marianne Bassant-Hensen (red.) - Mensenwerk

10.6 Vluchtelingen en trauma

Een gebeurtenis wordt voor de cliënt heftiger als: Ý Ý die herhaaldelijk plaatsvindt; Ý Ý iemand met opzet wreed gedrag vertoont; Ý Ý die in de jeugd plaatsvindt.

Niet elke potentieel traumatische gebeurtenis leidt tot structurele emotionele en psychi- sche schade. Sommige cliënten herstellen wonderbaarlijk snel, terwijl andere mensen al door relatief kleinere gebeurtenissen geheel over hun toeren kunnen raken. Belangrijke risicofactor voor een emotioneel of psychisch trauma is wanneer mensen al gebukt gaan onder grote druk of stress of recentelijk zware zogeheten ‘life events’ hebben meege- maakt, zoals het verlies van een geliefde, een scheiding of het verlies van werk. Ook nieu- we ‘life events’ kunnen leiden tot een emotioneel of psychisch trauma, zeker als mensen eerder een trauma hebben ervaren en vooral als dat in de jeugd heeft plaatsgevonden. Kinderen die een trauma hebben ondergaan zien de wereld veelal als beangstigend en gevaarlijk. Als een dergelijk trauma niet wordt behandeld, kunnen problemen verergeren op latere leeftijd. Emotionele en psychologische symptomen van trauma zijn: Ý Ý shock, ontkenning en ongeloof; Ý Ý boosheid, irritatie en veranderingen van stemming;

Ý Ý schuld, schaamte, zichzelf de schuld geven; Ý Ý verdriet en een gevoel van hopeloosheid; Ý Ý verwarring, moeilijkheden hebben om je te concentreren; Ý Ý angst of angstig gedrag; Ý Ý je terugtrekken van anderen; Ý Ý je buitengesloten voelen.

Fysische symptomen van trauma zijn: Ý Ý slapeloosheid en nachtmerries; Ý Ý snel geprikkeld zijn;

Ý Ý snelle hartslag; Ý Ý pijntjes voelen; Ý Ý vermoeidheid; Ý Ý moeilijkheden hebben om je te concentreren; Ý Ý snel geïrriteerd zijn; Ý Ý spierspanningen.

Voor vluchtelingen geldt specifiek dat de opeenvolging van traumatische gebeurtenis- sen het risico op het ontwikkelen van mentale gezondheidsproblemen doet toenemen. Bijvoorbeeld door het wachten in het azc, de onzekerheid over de familie in het land van herkomst of de onzekerheid of men in Nederland mag blijven (Knipscheer, Sleijpen, Mooren, Ter Heide & Van der Aa, 2015).

219