John Bassant en Marianne Bassant-Hensen (red.) - Mensenwerk

7.8 Besluit

om iets voor elkaar te krijgen. Tegelijkertijd wordt van je verwacht dat je cliënten het vertrouwen geeft dat een nieuw perspectief mogelijk is. Daarbij vergeet je voorgaande delicten weliswaar niet en blijf je gespitst op een toename van risicogedrag en risico’s in de omgeving (een nuchtere benadering dus), maar daarnaast kijk je naar toekomstwen- sen en sterke kanten van de ander. De valkuilen van medelijden en afweer Je krijgt te maken met mensen die soms een akelige start hebben gehad in het leven. Dit kan gevoelens van medelijden oproepen, vooral bij jeugdige delinquenten. Het tegen- overgestelde kan ook gelden: de daden van de cliënt kunnen veel weerstand bij je oproe- pen. Hoe ga je hiermee om? Dit is een belangrijke vraag in je professionaliseringsproces, een vraag ook waarmee je niet in je eentje moet blijven rondlopen. Afstand en nabijheid Vooral bij langdurige begeleidingscontacten komt de cliënt soms heel dichtbij: je weet veel over zijn achtergrond, misstappen en teleurstellingen. Tegelijkertijd wordt altijd van je gevraagd om je niet mee te laten slepen door de problemen van de cliënt. Dit wordt wel ‘maximale toenadering met behoud van professionele distantie’ genoemd. Omgaan met procedures en regels in justitiële instellingen Een groot deel van het dagelijks leven in een justitiële instelling is gevangen in afspraken en regels. Vooral in de beginfase is het vaak moeilijk om daaraan te wennen: zijn die regels nu allemaal nodig? Ja, de regels zijn van groot belang voor de veiligheid van gedeti- neerden en personeel. De begeleider die toegeeflijk is, brengt zichzelf en de omgeving in gevaar, ook al lijkt dat op het eerste gezicht wel mee te vallen. Samenvattend mogen we stellen, dat het werk uithoudingsvermogen vraagt, creativiteit én voorspelbaarheid, openheid én terughoudendheid, alertheid én vertrouwen. Maar het levert je ook iets op. Soms kun je het verschil maken tussen uitzichtloosheid en ver- trouwen voor iemand die al veel mislukkingen heeft meegemaakt, door je uitstraling en je professionaliteit. Je weet dat je erger voorkomt door je consequente en stevige opstel- ling en door uit te stralen dat je blijft geloven in nieuwe perspectieven. 7.8 Besluit In dit hoofdstuk heb je kennisgemaakt met de wereld van criminaliteit en justitie. Je hebt gelezen over verschillende vormen van criminaliteit, over mogelijke achtergronden van crimineel gedrag, over preventie, wetten en straffen, behandel- en begeleidingsmetho- den en de taken van de sociaal werker.

165