Doelgericht onderwijs ontwerpen - Bakx, Ros en Bolhuis

1 | De leerkracht als ontwerper

een medeleerling? Kun je in de doelen die je stelt bij een spreekbeurt differentiëren? Hoe dan en waarom? Hoe sta jij tegenover het werken met spreekbeurten? En zijn er alternatieven denkbaar waar misschien nog meer van geleerd zou kunnen worden? Extra: Handelingsgericht werken (HGW) Bij sommige scholen wordt uitgegaan van handelingsgericht werken (Pa meijer et al., 2012). Dit is een vorm van doelgericht werken waarbij heel goed gekeken wordt naar de onderwijsbehoeften van leerlingen. Bij HGW stemmen leerkracht, schoolteam, ouders en leerling met elkaar af wat het best is voor de betreffende leerling. Zeven samenhangende uitgangspun ten staan centraal in HGW (Pameijer et al., 2012; Pameijer, 2017): 1 Onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal. 2 Afstemming en wisselwerking tussen betrokken partijen zijn belang rijk: leerkracht, schoolteam, specialist begaafdheid/zorgcoördinator, ouders en leerling. 3 Leerkrachten maken in HGW het verschil. 4 Positieve aspecten spelen een belangrijke rol (wat kan de leerling goed?). 5 Constructieve samenwerking is belangrijk: leerkracht, schoolteam, specialist begaafdheid/zorgcoördinator, ouders en leerling. 6 Handelen is doelgericht. 7 Werkwijze is systematisch, stapsgewijs en transparant. In het zesde uitgangspunt zie je het doelgericht handelen. De doelen die binnen HGW gesteld worden, kunnen zowel op de korte termijn als op de langere termijn gericht zijn. De kortetermijndoelen zijn leerling-nabij en gericht op wat speelt op het gebied van leerbehoefte of gedragsmatig as pect, zoals ‘meer hulp vragen aan de leerkracht’. De langetermijndoelen zijn afgeleid van de kerndoelen (zie ook curriculum.nu om te zien hoe er gewerkt is aan een herijking van de kerndoelen). Afstemming en constructieve samenwerking spelen in het HGW een be langrijke rol. Pameijer et al. (2012) onderscheiden zes stappen die doorlo pen kunnen worden in vier fasen: (1) waarnemen/signaleren; (2) begrijpen/ analyseren; (3) plannen; en (4) realiseren. De zes stappen zijn als volgt: • Stap 1: in de eerste fase van het waarnemen/signaleren worden leer linggegevens, inclusief toetsgegevens, verzameld in een groepsover zicht. • Stap 2: leerlingen signaleren die mogelijk iets extra’s nodig hebben, zoals aanvullende begeleiding. • Stap 3: in de tweede fase ‘begrijpen/analyseren’ staat het benoemen van de onderwijsbehoeften van leerlingen centraal. • Stap 4: in de derde fase ‘plannen’ worden overeenkomende onderwijs behoeften van leerlingen geclusterd.

28