Sociaal met taal - Nieuwboer & 't Rood

1 De methodologie

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Het beleid van de overheid: integratie Het doel van inburgering: participatie

Inspelen op diversiteit

De herkomst van participatief werken De successen van participatief werken De principes van participatief groepswerk

In dit hoofdstuk staat de logica van de methode centraal, de methodologie: de achterliggende redenen en de oorsprong van de werkwijze. Van tijd tot tijd verandert de inburgeringspraktijk onder invloed van nieuwe in zichten en sturing, vertaald naar wetgeving. Het is van belang om te beseffen dat deze veranderingen meestal maar voor een klein deel ingegeven zijn door nieu we wetenschappelijke inzichten of effectiviteitsmetingen. Ze zijn veelal gekleurd door politieke stromingen en veronderstellingen. In dit hoofdstuk beschrijven we de twee richtinggevende concepten ‘integratie’ en ‘participatie’ waarop de Wet inburgering 2021 gebaseerd is – inclusief de daarmee verbonden dilemma’s. Hieruit komt een heldere opdracht naar voren om de waardevolle gesprekken een plek te geven in de inburgeringspraktijk. Om recht te doen aan de diversiteit van zowel nieuwkomers als Nederlanders leggen we daarna de mogelijkheden van participatief groepswerk uit. Het beleid van de overheid: integratie In een veel aangehaald schematisch model onderscheidt Berry (2006, aangehaald in Van ’t Rood et al., 2020) vier mogelijke acculturatieprocessen, dat wil zeggen: vier manieren waarop migranten zich kunnen verhouden tot een nieuwe cultuur (zie tabel 1.1). Hun participatie in de nieuwe samenleving kan al dan niet slagen, en dat kan al dan niet met behoud van de eigen cultuur.

1.1

Tabel 1.1 – Acculturatieprocessen van Berry (2006)

Cultuurbehoud: JA Cultuurbehoud: NEE

Integratie Separatie

Participatie: JA Participatie: NEE

Assimilatie

Marginalisatie

De Nederlandse overheid stelt zich met haar beleid te richten op integratie. Dat wil zeggen, het doel is dat migranten deel gaan uitmaken van de Nederlandse samenleving met behoud van eigen culturele waarden. De verplichte onderdelen van inburgering zijn echter vrijwel geheel ingevuld als voorlichting en vertellen

22