In verbinding - De Vries, Gilzing (red.)

1 | Bij welke vraagstukken is samenwerking relevant?

Zeynep is begonnen om samen met Joshua de bron van zijn woede te achter halen. Zij nodigt zijn ouders uit om hierover mee te denken. Samen brengen zij in kaart dat Joshua veel behoefte heeft aan structuur. Hij weet vaak niet zo goed wat er van hem verwacht wordt en dat geeft chaos in zijn hoofd. Zeynep oefent met hem de methode ‘geef me de 5’. Joshua moet zichzelf steeds weer de volgende vragen stellen en proberen het antwoord te vinden: wat moet ik doen, waar moet ik dat doen, met wie moet ik dat doen, hoe moet ik dat doen en wan neer moet ik dat doen? Zeynep geeft Joshua vijf gekleurde kaartjes waar deze vragen op staan. Ze bespreekt de inzet van deze ‘geef-me-de-5’-methode ook met Joshua’s ouders en met Chris. Zij kunnen thuis en in de klas Joshua helpen met het stellen van deze vragen. Er is nu sprake van coördinatie: Zeynep legt uit wat zij doet en de ouders en leraar proberen erbij aan te sluiten. Collaboratie: samen uitzoeken, samen leren Een nog weinig voorkomend niveau van samenwerking is collaboratie. Hierbij wordt heel intensief samengewerkt en proberen partners elkaars perspectief en invalshoek goed te begrijpen. Hierdoor is het mogelijk om samen kennis te ont wikkelen en te werken aan transformatie van de leeromgeving (Carlile, 2004). In collaboratie bewandelen partners samen nieuwe wegen. Het is daarom van belang dat zij op elkaar kunnen bouwen en elkaar steunen: fouten maken mag! Hierdoor ontstaat een sterke verbinding, een wij-gevoel (Gerdes et al., 2021). Ouders zijn op dit niveau volwaardige leden van het team rondom het kind of de jeugdige. Het is bij collaboratie van belang dat ook zij volwaardig zeggenschap hebben in het proces (Gerdes et al., 2020a). De intensieve samenwerking, het openstaan voor elkaars perspectief en de nadruk op collaboratieve actie heb ben impact op de cultuur van een leeromgeving. Hoe kijken we met elkaar naar ondersteuningsbehoefte? Hoe gaan we om met hindernissen? Hoe gaan we om met fouten maken? Ook hier kan de leerling met nadruk deel uitmaken van het samenwerkingsverbond. In een collaboratieve setting vervagen de grenzen tus sen domeinen en is het meer geaccepteerd om zich op elkaars terrein te begeven. Vaak gebeurt dit ook letterlijk. Want om de partner in samenwerking ten diepste te kunnen begrijpen, is het nodig om niet alleen over elkaars realiteit te horen en te lezen, maar deze ook te ervaren. De inzet van de geef-me-de-5-methode zet Chris aan het denken. Enerzijds valt het hem zwaar om na iedere klassikale uitleg ook nog individuele uitleg aan Joshua te geven. Dat lukt eenvoudigweg lang niet altijd. Anderzijds zouden de vragen die Joshua zichzelf na iedere uitleg stelt voor iedere leerling helder moe-

1.4

26