Natuuronderwijs inzichtelijk - Carla Kersbergen & Amito Haarhuis

1.1 Indeling van het plantenrijk

mossen. Hoe hoger planten kunnen groeien, hoe meer zonlicht ze kunnen opvangen. Ze kunnen zo hun concurrenten letterlijk overschaduwen.

1

Zo’n 350 miljoen jaar geleden waren de voorouders van de huidige paardenstaarten veelal hoge planten. Ze werden toen zo groot als bomen en groeiden in dichte moerasbossen. Als zo’n boom doodging, begon de stam onder water langzaam te vergaan. Steeds kwam er weer een nieuwe laag van dode stammen overheen en drukte de onderste laag sa men. Zo ontstonden, gedurende een proces van dui zenden jaren, fossiele brandstoffen zoals steenkool . De grootste paardenstaarten worden nu niet hoger dan een meter. Ze komen veel voor, maar zijn nogal onopvallend. Ze bestaan uit een stijve rechte stengel die geleed is. Heb je weleens geprobeerd om deze leden uit elkaar te trekken? Dit gaat vrij gemakke lijk. Op de grens tussen twee leden bevindt zich een krans van blaadjes die ook weer geleed zijn. Onder de grond loopt een wortelstok (een ondergrondse stengel) waaruit meerdere plantenstengels kunnen groeien. Uit de wortelstok kan ook een gespeciali seerde stengel groeien met aan de top een eivormi ge sporendrager (zie afbeelding 1.1.4). Heermoes is een veelvoorkomende paardenstaartsoort in tuinen en bermen en aan slootkanten.

Een paardenstaartplant bestaat uit een gelede stengel en bladeren.

sporendrager

1

1

1

Afbeelding 1.1.4 Heermoes

1

1.1.5

Varens Varens groeien uit een wortelstok en hebben meestal grote veernervige blade ren (zie afbeelding 1.1.5). Het patroon van de vertakking van de nerven lijkt op het patroon van een vogelveer. Vaak is elk blaadje weer vertakt in kleinere ‘deelblaadjes’. De bovengrondse stengel is vrij klein en onopvallend. Varenbla deren komen stevig opgerold uit de grond. Als ze gaan groeien, ontrollen de varenbladeren zich langzaam maar zeker. Aan de onderkant van de bladeren ontstaan op een gegeven moment de sporendragers, die eruitzien als kleine bruine puntjes of streepjes. Als je aan de bladeren schudt als de sporen rijp zijn, zie je de sporen er als bruin ‘poeder’ uit vallen.

1

1

31