Rigter_Handboek ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen HD2

1 Introductie

voorkómen van problemen en stoornissen. In deze pa ragrafen wordt daarom relatief veel aandacht besteed aan preventie. Daarnaast komen de behandelingsmogelijkheden van de stoornissen aan de orde. Leidraad bij het kiezen van de methoden die beschreven worden is geweest of er bewijs is dat zij effectief zijn (evidence based). Dit is in toenemende mate een criterium bij het selecteren van behandelingsvormen (vergelijk de databank Ef fectieve Jeugdinterventies op www.nji.nl; Fonagy et al. 2002; Mowder et al. 2009). Afhankelijk van het soort stoornis kunnen behandelingen bestaan uit ouderbe geleiding of -training, gezinstherapie, individuele the rapie voor het kind, residentiële hulpverlening, en me dicatie. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met tien statements bij wijze van samenvatting. Dat doen we ook bij dit inleidende hoofdstuk. 1 Ontwikkelingspsychopathologie is geen nieuwe wetenschap, maar een benadering waarin inzich ten uit verschillende wetenschappelijke discipli nes en wetenschappelijke theorieën worden geïn tegreerd. 2 Psychopathologie is iets anders dan psychiatrie. Bij psychopathologie wordt kennis verzameld over algemene kenmerken van psychische stoor nissen; bij psychiatrie wordt met name gekeken naar (de effecten van) hulpverlening aan mensen met psychische stoornissen. 3 De invloed van het ontwikkelingspsychopatholo gisch denkkader is de laatste jaren enorm toege nomen. 4 Het actuele gedrag van een kind is altijd het ge volg van vroegere ervaringen en van de eisen die de huidige situatie aan hem stelt. 5 De oorzaak van psychopathologie bij een kind ligt niet per definitie in zijn verleden. 6 Een psychische stoornis kent nooit maar één oor zaak, en is altijd het resultaat van een wisselwer king tussen biologische en omgevingsfactoren. 7 Als beoordeeld moet worden of gedrag van een kind adequaat is, moet daarbij de (ontwikkelings)-leeftijd van het kind betrokken worden. Gedrag dat op jonge leeftijd adequaat is, kan op latere leeftijd op een stoornis wijzen. 8 Elk kind is uniek, en dat geldt ook voor kinderen met psychische stoornissen. De adhd’er bestaat niet. 1.4 Hoofdstuk 1 in 10 statements

9 Je weet pas wat een afwijkende ontwikkeling is als je weet wat de normale, gemiddelde ontwikkeling is, en als je rekening houdt met achterliggende culturele opvattingen. 10 Gedrag vindt nooit in een vacuüm plaats, maar altijd in een sociale, culturele en maatschappelijke omgeving die dat gedrag beïnvloedt – en anders om.

Belangrijke begrippen en concepten uit hoofdstuk 1

Antropologie Beschermingsfactor Cultuur dsm-5

Epidemiologie Ontwikkeling Ontwikkelingsleeftijd Ontwikkelingsopgaven (theorie van) Ontwikkelingspsychopathologie Pedagogiek

Psychiatrie (kinder-) Psychische stoornis Psychologie (klinische) Psychopathologie Risicofactor

36