Ewout van der Knaap - Literatuur en film in het vreemdetalenonderwijs

1 • Visies op het onderwijzen van literatuur en fictie

Tip: Wat kun je doen om het leesklimaat te stimuleren? » » Zorg voor een aantrekkelijke schoolbibliotheek. » » Zorg samen met collega’s voor een aantrekkelijk leesprogramma. » » Organiseer een leeskring voor jouw vak. » » Organiseer een leesdag, leesavond of leesweek met alle talen samen of zelfs met alle vakken. » » Bouw vrij lezen (zie paragraaf 1.5.1 en 1.6.3) in het curriculum in. » » Nodig schrijvers op school uit, van welk taalgebied dan ook. » » Organiseer en stimuleer schoolbreed het bezoeken van theatervoorstellin gen. » » Hang door leerlingen gemaakte boekomslagen en collages in het klaslo kaal op. Wissel ze geregeld. » » Vergroot bestaande boekomslagen van boeken die je aanraadt tot A3-for maat en hang ze in het lokaal op. Vervang ze iedere periode. » » Hang mooie citaten op groot formaat in het lokaal op. Vervang ze iedere periode. Leesattitude Leesbevordering in de puberteit heeft effect op de attitude ten aanzien van lezen op lange termijn. Waar kun je op letten? De sociale afkomst en het ge slacht zijn bekende factoren bij lezen: jongeren die uit gezinnen komen met een hogere sociaaleconomische status lezenmeer dan jongeren die niet in zul ke gezinnen opgroeien en meisjes lezen gemiddeld meer dan jongens. Vooral jongens kunnen dus vanuit leesperspectief al snel tot een risicogroep horen. Doordat jongens minder lezen dan meisjes, en zich in het algemeen sterker richten op computerspelen, hebben ze minder mogelijkheden om ‘hun crea tieve en emotionele vermogens te ontwikkelen’, terwijl die vermogens maat schappelijk sterk gewenst zijn (Tellegen, Alink & Welp, 2002, pp. 92-93). Pubers zijn extreem beïnvloedbaar door factoren van buitenaf. Het helpt als pubers positieve leesvoorbeelden krijgen. Er is een verschil tussen informeel leesgedrag, dat in de vrije tijd plaatsvindt, en formeel leesgedrag dat door in stituties wordt bepaald of begeleid. Als vrienden gunstig oordelen over lezen, enmogelijk zelfs titels aanraden, dan is dat stimulerend. En als thuis een gun stig leesklimaat heerst: ouders en broers en zussen openlijk lezen en ook er over praten, boeken een vanzelfsprekend onderdeel zijn van de inrichting en lezen tot een geaccepteerde daginvulling wordt gerekend, dan heeft dat effect op de leerling. Weliswaar hebben ouders en vrienden meer effect op de leesattitude dan school (Stalpers, 2006), ook de school heeft impact op de capaciteiten, waar dering en houding van de leerling. Zo bleek uit onderzoek naar leesbevorde ringsprogramma’s bij het vak Nederlands onder eerste- en tweedeklassers van vmbo’s dat leesvaardigheid en leeservaringen tijdens het onderwijs tot

30