Jaap van der Stel - Psychische gezondheid

1.3    Biologische en evolutionaire aspecten van menselijk gedrag

Onze hersenen zijn zo ontwikkeld dat ze ons in staat stellen met andere mensen samen te leven en samen te werken. Onze hersenen maken het mogelijk om cul turele verworvenheden toe te eigenen (te leren) en in de loop van het leven daar zelf ook een bijdrage aan te leveren. In onze tijd betekent dit dat we onderwijs kunnen volgen, na voltooiing van een opleiding kunnen gaan werken, de cultuur kunnen verrijken met nieuwe gedachten of ideeën, dat we het initiatief kunnen nemen om nieuwe organisaties op te richten, of dat we in de politiek kunnen ijveren voor een betere wereld. We kunnen heel veel, in het bijzonder met elkaar. Al met al is het zinvol kennis te nemen van de structuur en werking van de men selijke hersenen om de achtergronden, mogelijkheden en onmogelijkheden van menselijk gedrag beter te begrijpen. Deze kennis is vervolgens nuttig om te be grijpen wat er gebeurt bij mensen met een psychische aandoening (bijvoorbeeld angst of depressie) of een hersenbeschadiging (denk aan een beroerte) of cogni tieve achteruitgang (bijvoorbeeld ten gevolge van dementie). Ook is het relevant als we meer willen weten over mensen met een cognitieve beperking. 1.3.5 Basale behoeften Aspecten waarin mensen in diverse opzichten overeenkomen met zoogdieren zijn hun zinnelijke en vitale behoeften, en de noodzaak deze te bevredigen. Wij delen met alle dieren de behoefte aan beschutting om veilig te kunnen slapen en om de lichaamswarmte op peil te houden. Ook moeten wij eten, drinken en onszelf ontlasten om onszelf in leven te houden. Mensen hebben deze behoeften gecul tiveerd en ook de producten waarmee ze deze behoeften bevredigen hebben een ontwikkeling doorgemaakt. We hebben allerlei technologieën ontwikkeld waar mee we heel effectief hulpbronnen van de aarde kunnen benutten, zoals in de voedselvoorziening of voor de fabricage van talloze producten. We verplaatsen ons razendsnel over de aardbol en we hebben zeer geavanceerde wapens ont wikkeld om onszelf te beschermen én oorlog te voeren. Bij elkaar genomen zijn mensen erop vooruitgegaan – ze leven gemiddeld langer en zijn beter opgeleid dan ooit. Ook voortplanting en seksualiteit zijn zulke behoeften. Om als soort te overle ven is voortplanting noodzakelijk, en seksualiteit en liefde zijn daarbij essentiële onderdelen. Seksualiteit drijft het geslachtsverkeer aan, en liefde is belangrijk voor de vorming van duurzame partnerrelaties en het creëren van een stabiele context voor de opvoeding van kinderen. Mensen zijn bij geboorte nog zo ontzettend kwetsbaar dat ze door volwasse nen beschermd en gevoed moeten worden. Wanneer de ene ouder op zoek moet gaan naar voedsel, is het vanzelfsprekend essentieel dat de andere ouder het kind beschermt, voedt en helpt bij de ontwikkeling. Uiteraard werkt het ten gunste van de bescherming van het kind als beide ouders meer met elkaar gemeen hebben dan enkel vluchtige seksuele contacten. Een duurzame liefdesband zorgt ervoor dat het kind zich op een normale wijze kan ontwikkelen. Met normaal doelen we hier op datgene wat in een sociaal verband in een gegeven periode het meest voorkomt en als zodanig ook wordt gewenst of nagestreefd. Dezelfde redenering geldt voor familiebanden. Familieleden kunnen taken van de ouders overnemen.

29

Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online