Kan ik daar wat aan doen? - Carin Wevers

2.3 • Zelfzuchtige dieren

over het gevogelte des hemels, en over het vee, en over de gehele aarde, en over al het gedierte dat op de aarde kruipt. En God schiep de mens naar zijn beeld.’ (Gen. 1:26-27) Darwin toonde aan dat de mens, net als alles wat leeft, het resultaat is van eenmillenialange evolutie en dat we nauw verwant zijn aan de grote mensapen, maar pas sinds de voltooiing van het menselijkgenoompro ject in 2003 weten we dat we 99 procent van ons genoom gemeen heb ben met de bonobo. De evolutie voltrekt zich volgens Darwin ruwweg volgens drie princi pes. • Het leven is hard, want voedsel is schaars en je moet een strijd voeren om te overleven. • Ouders dragen erfelijk materiaal over op hun nakomelingen. • De best aangepaste, dat wil zeggen de soort die het langst weet te blij ven leven, brengt de meeste nakomelingen voort (Haring, 2001). Het is overigens een mythe dat de sterkste soort ook de best aangepaste soort is, zoals blijkt uit het verhaal van het reuzenhert. De vrouwtjes vie len op de herten met het grootste … gewei. Uiteindelijk werd dat gewei zo groot dat het zeer onhandig werd om hiermee door de dichte bossen te struinen en roofdieren voor te blijven, waardoor het reuzenhert uit stierf (ibid.). De evolutie heeft geen doel of bedoeling. De natuur gaat haar eigen gang en voltrekt zich volslagen automatisch volgens deze principes. Het is een misvatting om te denken dat dieren tot ‘doel’ hebben om zich voort te planten; het is hooguit zo dat het dier dat het best is in voort planten zich voortplant. En wie langer leeft, zal meer nakomelingen voortbrengen. Leven is een strijd om het bestaan en het helpen van een soortgenoot (die ook je rivaal kan zijn of worden) levert je niets op. De hedendaagse bioloog Richard Dawkins (1941) onderzocht de evo lutionaire principes van Darwin op genetisch niveau en kwam tot de con clusie dat onze genen ‘zelfzuchtig’ zijn. Hulpvaardigheid zit niet in onze genen, en we kunnen hulpvaardig zijn alleen ontwikkelen door het aan te leren: ‘Als u zoals ik een maatschappij wilt opbouwen waarin individuen genereus en onzelfzuchtig samenwerken voor het algemeen wel zijn, wees dan gewaarschuwd dat er weinig hulp te verwachten is van de biologische natuur. Laten we proberen generositeit en altruïsme te onderwijzen, omdat we zelfzuchtig worden geboren’ (Dawkins, 2006, p. 3).

deel 1

filmpje over dit project

filmpjes en documentaires over de evolutie theorie

61