Marcel Spierts, Ard Sprinkhuizen, Margot Scholte, Marc Hoijtink, Ed de Jonge en Lia van Doorn - De brede basis van het sociaal werk

1

Sociale dimensies van ‘sociaal’ werk

DEEL I

Marc Hoijtink & Marcel Spierts

1.1

Inleiding

Het woord ‘sociaal’ functioneert in het dagelijkse taalgebruik vaak als synoniem voor ‘aardig’ of ‘rekening houdend met andere mensen’. In dit hoofdstuk staan we stil bij de verschillende betekenissen van deze term in relatie tot sociaal werk. Centraal staat de vraag waarom we spreken van ‘sociaal’ werk. Het gaat in dit hoofdstuk nadrukkelijk niet om een uitputtende analyse van het ‘sociale’ vanuit sociologisch of filosofisch perspectief, maar om het verkennen en expliciteren van verschillende dimensies van het ‘sociale’ in relatie tot sociaal werk. Het is opvallend dat in tal van boeken en artikelen over sociaal werk de bete kenis van de term ‘sociaal’ vaak impliciet blijft. Vaak gaat het wel over verbreding of versterking van de gemeenschappelijke stam van verschillende beroepsgroe pen, maar hoe dat zich verhoudt tot de term ‘sociaal’ blijft dikwijls onbesproken. Mogelijk heeft dat te maken met de diversiteit aan betekenissen die achter deze term schuilgaat. Als het al onderwerp van gesprek is, dan ontstaat er nogal eens een Babylonische spraakverwarring. Het onbenoemd laten van dit thema is dan ook weliswaar te begrijpen, maar daarmee nog niet functioneel, zeker met het oog op het articuleren van de eigenheid van professioneel sociaal werk in relatie tot andere beroepen en de bredere samenleving. In dit hoofdstuk brengen we ‘het sociale’ van sociaal werk in beeld. Het doel is niet alleen om aan te zetten tot reflectie over hoe mensen en instituties met elkaar verbonden zijn en hoe dit het dagelijks leven van mensen vormt. We wil len ook bijdragen aan een andere belangrijke inzet van het boek, namelijk het verder versterken van een gemeenschappelijke identiteit en het ontwikkelen van professionaliteit van aankomende sociale professionals. Wat verbindt jongeren werkers, maatschappelijk werkers, opbouwwerkers en professionals met een so ciaalpedagogische achtergrond? Waarmee houden sociaal werkers zich bezig in de maatschappelijke dienstverlening, de jeugdzorg, de langdurige ouderenzorg en cultuur en educatie? Een van de antwoorden op die laatste vraag is dat zij zich bezighouden met ‘sociaal’ werk. In dit hoofdstuk bespreken we in welke beteke nissen deze term in dat verband gebruikt wordt.

29