Karin Potting - Personeelsmanagement nader becijferd

1  Prestatiemaatstaven voor een financieel gezonde en vitale organisatie

Ook voor een publieke organisatie als een zorginstelling zijn de liquiditeit en de solvabiliteit belangrijke ratio’s waarmee de gezondheid van de organisatie wordt beoordeeld. Een zorginstelling verwoordde het als volgt in haar jaarver slag (HWW zorg, 2016, p. 50): financiële doelstellingen zorginstelling ‘HWW zorg vindt het met het oog op toekomstzekerheid en stabiliteit voor cliën ten en medewerkers van belang om financieel gezond te zijn, dit als basis voor onderscheidende kwaliteit van zorg. Daarom heeft de Raad van Bestuur als fi nancieel beleid de ambitie om op alle financiële indicatoren (weerstandsvermo gen, solvabiliteit, rentabiliteit, werkkapitaal, liquiditeit, resultaat) bovengemid deld te presteren.’ 1.5.2 Niet-financiële ratio’s Analisten wijzen erop dat het niet mogelijk is om de vitaliteit van een organisa tie uitsluitend te beoordelen op basis van financiële kengetallen, zoals de liqui diteit en solvabiliteit. Zij pleiten er daarom voor om ook andere, niet-financiële KPI’s te gebruiken. Kaplan en Norton (1996) hebben hiervoor de zogenoem de balanced scorecard (BSC) ontwikkeld. Zij gingen er hierbij van uit dat het sturen van een bedrijf op basis van financiële targets alleen, geen voldoende garantie bood voor een gezonde bedrijfsvoering. De BSC onderscheidt vier ca tegorieën van KPI’s: financiën, klanten, werknemers, en interne processen. Elke categorie kan worden ingevuld met drie tot vijf operationele maatstaven waar op concreet wordt gestuurd. Deskundigen twijfelen eraan of het invoeren van de BSC voldoende waar borgen biedt voor een minder risicovolle bedrijfsvoering bij met name beurs genoteerde ondernemingen (Bouman, 2016). Zij wijzen erop dat de machts verhoudingen en beslissingsbevoegdheden binnen een onderneming eveneens bedrijfsrisico’s kunnen versterken. De ratio’s in de BSC laten niet goed zien hoe deze zijn vastgelegd. Ze vragen zich bijvoorbeeld af of het wel verstandig is om aandeelhouders zoveel invloed te geven op het bedrijfsbeleid. Zij veronderstellen dat bedrijven die voor de financiering van hun activiteiten minder afhankelijk zijn van sentimenten van de aandeelhouders, meer oog hebben voor de conse quenties van te nemen beslissingen op de langere termijn. Het is bekend dat fa miliebedrijven die geen aandelen uitgeven op de beurs, vaak minder zenuwachtig reageren als de winsten minder snel groeien dan verwacht (Simon, 2009; Flören, Uhlaner & Berent-Braun, 2010). Vaak is de directie van zo’n bedrijf bereid bij een eventueel verlies de reserves aan te spreken, zodat men de lopende uitgaven kan blijven doen. In het publieke debat gaan dan ook steeds meer stemmen op om andere financieringsvormen te gaan zoeken voor bedrijven. Het idee daarachter is dat als de macht van de aandeelhouders enigszins ingeperkt is, er weer meer

46