Marianne Luitjes en Ilona de Zeeuw-Jans - Ontwikkeling in de groep

1  | Kinderen en groepen

In deze paragraaf zal duidelijk worden waarom de sfeer in de groep van Bernadet te niet zo ontspannen is als je op een kamp zou verwachten. We zullen zien dat dit onder meer te maken heeft met de leeftijd van de kinderen, de ontwikkeling van de groep en de balans tussen vasthouden en loslaten. Ook bespreken we hoe Bernadette de sfeer zou kunnen ombuigen tot een positieve sfeer. 1.3.1 Aandachtspunten Bij het begeleiden van groepen kinderen is het van belang rekening te houden met een aantal aandachtspunten. In deze paragraaf laten we zien hoe de in de vorige paragrafen behandelde inzichten in de praktijk kunnen worden toegepast. Leeftijd Welke opdrachten een begeleider kinderen geeft, zal sterk afhangen van de leef tijd en daarmee ook van hun ontwikkeling. Naarmate kinderen ouder zijn, kun nen ze complexere taken aan, willen ze meer verantwoordelijkheden en zullen de gesprekken anders verlopen. Als de groep een leeftijdsopbouw kent (van jongere naar oudere kinderen), zal de begeleider erop moeten toezien dat ieder kind een eigen uitdaging krijgt op zijn eigen niveau. Zo kan voor de oudste kinderen op een kinderdagverblijf algauw te weinig uitdaging zijn, en die uitdaging zal dan ge creëerd moeten worden. Vanaf de leeftijd van ongeveer 10 jaar worden kinderen graag uitgedaagd door elkaar. Af en toe wat competitie is voor kinderen van die leeftijd dan ook zeer wenselijk. Naarmate kinderen ouder worden, kennen en kunnen ze steeds meer en dit beïn vloedt de manier waarop zij zich in een groep opstellen. Zij gaan hun omgeving actief veranderen en mensen om hen heen steeds meer beïnvloeden om te kun nen doen of te krijgen wat zij willen. Hun begrip is toegenomen en ze snappen de achterliggende redenen voor regels. Al deze ontwikkelingen werken door in het gedrag in de groep en hebben daardoor ook consequenties voor de begelei ding. In de casus van Bernadette zijn de kinderen rond de 9 jaar, oud genoeg om zonder begeleiding met elkaar te voetballen. Ze kennen de regels van het spel, hebben er ervaring mee en kennen hun eigen vaardigheden. Het is dan ook be langrijk om kinderen van deze leeftijd in hun autonomie te stimuleren door ze hun eigen spel te laten spelen. Omdat Bernadette de kinderen wil beschermen tegen conflicten, houdt ze hen te strak. Daarmee geeft ze de kinderen een gevoel van minderwaardigheid (ze kunnen het niet goed) en vallen ze terug op gedrag dat niet bij hun leeftijd past. Juist door de controlerende houding van Bernadette gaan de kinderen elkaar duwen, trekken en uitdagen (negatief kleutergedrag) in plaats van samen te werken, samen te spelen en zich in te zetten voor een leuke activiteit.

44 |