Hannie Raaff - Voor de goede orde

1 De weerbarstige praktijk van toezicht en handhaving

Toezicht wordt in deze juridische definitie beschouwd als een uitvoerend pro ces waarin verschillende activiteiten plaatsvinden: informatie verzamelen, de situatie beoordelen en indien nodig interveniëren. Dit valt voor een groot deel samen met de activiteiten van handhavers. Ze verzamelen bijvoorbeeld infor matie over de gang van zaken in het bordeel en wijzen de exploitant op moge lijke tekorten in de bedrijfsvoering. Binnen het strafrecht en het jeugd- en familierecht zien we het begrip toe zicht binnen een ander juridisch kader. Zo kan een strafrechter bepalen dat een crimineel onder toezicht van de reclassering komt te staan. Een kinder rechter kan een ondertoezichtstelling uitspreken als ouders niet in staat zijn een kind een veilige opvoedingssituatie te bieden; het toezicht van de opvoe ding wordt dan bij Bureau Jeugdzorg gelegd. In het dagelijks taalgebruik heeft toezicht ongeveer dezelfde betekenis. De docent zal de juridische omschrijving van het begrip bekend voorkomen: als je toezicht houdt bij het maken van een proefwerk, voorkom je dat er gespiekt wordt en kan straf uitblijven. En de buurtwerker zal enthousiast verklaren dat sinds de buurtbewoners bij toerbeurt zelf toezicht houden, het aantal inbra ken en gevallen van vandalisme is afgenomen. Van toezicht als activiteit gaat een belangrijke preventieve werking uit. In de praktijk worden de termen handhaver en toezichthouder soms door el kaar gebruikt. De man van de zedenpolitie in de rosse buurt wordt bijvoor beeld zowel handhaver als toezichthouder genoemd. De term toezichthouder wordt echter ook gebruikt voor door de overheid aangestelde instituten die toezien op de naleving van wet- en regelgeving door organisaties. Je kunt hier bij denken aan de Inspectie szw (de arbeidsinspectie) of De Nederlandsche Bank. Maar ook de ggd kan als toezichthouder worden beschouwd als hij controleert of prostituees voldoende worden beschermd tegen geslachtsziek ten of tuberculose. Juridische definitie Een toezichthouder is volgens artikel 5.11 van de Algemene wet bestuursrecht een persoon die bij of krachtens wettelijk voorschrift belast is met het houden van toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voor schrift. 1.1.3 Toezichthouder

25