Bart van der Leeuw en Theun Meestringa - Genres in schoolvakken

Deel I Hoe werken genres op school?

De ontdekking

Als je goed om je heen kijkt zie je dat alles gekleurd is

(K. Schippers, 2013)

In dit deel gaan we in op de vraag ‘Hoe werken genres op school?’ In hoofd stuk 1 introduceren we het taalkundige concept genre. Hiermee benoemen we het sociale doel waarvoor we taal gebruiken, zoals iets beschrijven of iets verklaren. We bespreken hoe genres zijn georganiseerd in stadia en hoe je aan de hand van de gebruikte taalmiddelen kunt onderzoeken hoe het doel in teksten wordt uitgewerkt. In de daaropvolgende negen hoofdstukken staat steeds één genre centraal: de Vertelling, het Verhaal, het Verslag, de Beschrijving, de Procedure, de Ver klaring, de Beschouwing, het Betoog en de Respons. Uit onderzoek blijkt dat deze negen genres een cruciale rol spelen bij de vakken in het gehele onder wijs. Per genre geven we eerst een korte omschrijving. We lichten toe wanneer en hoe het in het dagelijks leven wordt gebruikt en wanneer en hoe het in het (voortgezet) onderwijs een rol speelt. Vervolgens bespreken we twee tekst voorbeelden, waarbij we kijken naar de genrespecifieke organisatie en de genrespecifieke taalmiddelen die worden gebruikt. De teksten zijn afkom stig uit verschillende schoolvakken. Teksten uit vakmethodes, maar ook ge schreven teksten van leerlingen passeren de revue. In sommige gevallen be staat het tekstvoorbeeld uit een transcriptie van een gesprek dat tijdens een vakles is opgenomen.