drs. Jacky van den Dikkenberg - Recht lezen 1

1 Juridische teksten lezen: hoe doe je dat?

■■ Vraag een medestudent/collega of een docent wat het woord betekent. ■■ Zoek het woord op in een (juridisch) (digitaal) woordenboek. Woordenschatstrategieën toepassen kan handig zijn, maar is vaak een hinderlijke on derbreking van het lezen. Het kan je afleiden en je de zin in lezen ontnemen. Maar hoe meer woorden je kent, des te minder woordenschatstrategieën je hoeft toe te pas sen. Werk dus bewust aan het uitbreiden van je passieve en actieve woordenschat. De woordenschatoefeningen in dit boek en op de website kunnen je daarbij helpen. Een toverwoord in dit kader is herhaling. Hoe vaker je oefent, des te groter de kans dat de woorden ook beklijven. Je passieve woordenschat bestaat uit alle woorden die (ongeveer) begrijpt als je ze hoort of leest. Je actieve woordenschat bestaat uit de woorden die je zelf ook gebruikt, zowel bij het spreken als bij het schrijven. Je passieve woordenschat is altijd groter dan de verzameling woorden die je daadwerkelijk gebruikt. Een baby weet lang voordat hij zijn eerste woordjes zegt al wat en wie ‘mama’ is. Alle woorden die tot je actieve woorden schat behoren, behoren ook tot je passieve woordenschat, maar andersom geldt dat niet. Kijk eens hoeveel woorden er in de Dikke Van Dale staan: zo’n 240.000. Het totaal aantal woorden van de Nederlandse taal is oneindig, omdat je steeds weer nieuwe combinaties kunt maken. Hoeveel en welke woorden studenten moeten kennen om een (juridische) opleiding succesvol af te ronden is nog niet voldoende onderzocht. Als je weet of vermoedt dat het niet zo best gesteld is met je woordenschat, moet je aan de slag. Mijn belangrijkste tip: wees nieuwsgierig. Lees de krant ‒ vooral de grote achtergrondartikelen ‒ en bekijk goede documentaires. Zoals de enige manier om beter hard te leren lopen hardlopen, hardlopen en nog eens hardlopen is, zo ga je steeds beter lezen van veel lezen. 4 Lange zinnen en andere ongemakken Veel mensen vinden lange zinnen lastig en er is dan ook veel onderzoek gedaan naar de ideale zinslengte. De volgende citaten komen uit de eerder aangehaalde uitspraak van de Rechtbank Leeuwarden: Gelet hierop kan de vraag hoe in een schriftelijk contract de verhouding van partijen is geregeld, niet worden beantwoord op grond van alleen maar een zuiver taalkundige uit leg van de bepalingen van dat contract. In praktisch opzicht is de taalkundige betekenis

4 Studenten vragen mij met enige regelmaat of ik een boek voor zelfstudie ter vergroting van hun idioom kennis kan aanbevelen. Helaas is er op dit gebied weinig dat geschikt is voor het hoger onderwijs. Bij Uit geverij Pak verschijnt al jaren Goed gebekt compleet . Van recentere datum is Wijze woorden – Woordenlijst Academisch Nederlands met idioomoefeningen (Intertaal).

18