Gewogen betogen - Willem-Jan van Gendt en Ron Ritzen

deel1 Casusanalysefase–Wat ishier aandehand?

ven bestaan. Dit proces herhaalt zich continu en daarom is het recht zo’ndynamischvakgebiedenblijfthet voortdurend inontwikkeling. Hebben partijen geen conflict en verwachten ze in de toekomst ook geen conflict te krijgen, dan zullen ze zich niet tot een jurist wenden. Partijendieeen juristraadplegen,hebbenduseen(potentieel)conflict. Deze conflicten ontstaan omdat de partijen een verschil in standpunt hebbenoverwat bijvoorbeeld rechtvaardig, redelijkof billijk is. Kun je dat verschil in standpuntenoplossen, dan ishet conflict opgelost. Theoretischzijnerzesmogelijkhedenomconflictentebenaderen(zie fi- guur1.1).Dezemogelijkhedenkunnenwordenonderverdeeld in emoti- oneleconflictbenaderingenrationeleconflictbenadering.Bijemotionele conflictbenadering hanteer jemiddelen alsweglopen, vechten of opge- ven.Derationeleconflictbenadering isanders.Hierinkun jeeenconflict benaderendoor tebeslechten, tebemiddelenof teverzoenen. In figuur 1.1 staat voorelke conflictbenaderinguitgelegdwat deuitkomst vande betreffendeconflictbenadering is. Als jurist kun je je alleen bedienen van een rationele (verstandelijke) conflictbenadering. En hoewel iedere jurist ongetwijfeld in het heetst van de strijd wel eens emotioneel zou willen reageren, verplicht de ethiek van zijn beroepsrol hem tot een rationele benadering van elk conflict. Om je te bedienen van een rationele conflictbenadering kijk je als jurist enerzijds naar gedragingen in dewerkelijkheid en ander- zijdsnaarhetrecht.Ditvormt jemateriaal.Omeenbrug teslaan tussen werkelijkheidenrechtheb jeals juristeigenlijkmaarééngereedschap: argumenten. Kenmerkendvoordepraktijkvande jurist isdanookdathij veelmoet argumenteren. Als juristben jecontinubeziganderenof jezelf teover- tuigen vande juridische correctheid van eenbepaalde (tenemen) be- slissingof tevormenoordeel. Rationeleconflictbenadering Opgeven Iemandwint, maar deander verliest. Beslechten Eenpartijwint, deander verliest. Middelen Compromis. Gedeeldewinst enverlies. Verzoenen Consensus. Iedereenwint.

emotioneleen rationaleconflict benadering

Emotioneleconflictbenadering

Vechten Iemandwint, maar deander verliest.

Weglopen Niemandwint. Het conflict blijft bestaan.

Figuur1.1 Zesmogelijkhedenom conflicten tebenaderen (naar: Krogerus&Tschappeler 2009)

ethiekvan beroepsrol

argumenten

14