Harmani Jeanne Ham - Indonesisch voor beginners

Harmani Jeanne Ham

Indonesisch voor beginners

Indonesisch voor beginners

Harmani Jeanne Ham

Zesde, herziene druk

c u i t g e v e r ij

c o u t i n h o

bussum 2014

Webondersteuning Bij dit boek hoort een webpagina met extra materiaal. Deze is te vinden via www.coutinho.nl

© 1987 Uitgeverij Coutinho bv Alle rechten voorbehouden.

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautoma tiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (Post bus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compila tiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.stichting-pro.nl).

Eerste druk 1987 Zesde, herziene druk 2010, tweede oplage 2014

Uitgeverij Coutinho Postbus 333 1400 AH Bussum info@coutinho.nl www.coutinho.nl

Illustraties: Linda van Putten, Maartensdijk

Noot van de uitgever Wij hebben alle moeite gedaan om rechthebbenden van copyright te achterhalen. Personen of instanties die aanspraak maken op bepaalde rechten, wordt vriende lijk verzocht contact op te nemen met de uitgever.

ISBN 978 90 469 0180 9 NUR 630

Voorwoord

Tijdens de voorbereidingen van de vijfde druk van Indonesisch voor beginners herinnerde ik mij ‘the making of ’ van de eerste druk. Voor een cursus Indonesisch gebruikte ik destijds als lesmateriaal stencils, gekopi eerd en geniet bij de plaatselijke kopieerwinkel. De stencils waren aan vankelijk getypt op een elektrische IBM-typemachine, later opgemaakt op een oude Commodorecomputer. Met dit lesmateriaal ben ik naar Uitgever Coutinho gegaan, wiens kan toor toentertijd gehuisvest was in Muiderberg, waar (nog) geen computer te vinden was! Het resultaat was een boekwerkje met een eenvoudig wit omslag met batikmotief, het beroemde ‘parang rusak’-motief. Het was het begin van een succesvolle uitgave. Inmiddels beleeft het boek zijn vijfde, herziene druk. Graag wil ik mijn dank uitspreken aan alle cursisten van wie de vragen hebben geleid tot aanvullingen van het cursusboek en aan mijn kinderen Suzan, Carel en Harry voor hun steun. Jeanne Ham Utrecht, maart 2006 In deze zesde, herziene druk van Indonesisch voor beginners zijn aanpas singen aangebracht op het gebied van spelling, grammaticale regels en vormgeving. Verder is op sommige plaatsen de uitleg verduidelijkt en is het boek aangevuld met enkele nieuwe oefeningen. Ik wil mijn dank uitspreken aan mevrouw Annemarie de Jong voor haar opmerkingen. Jeanne Ham Utrecht, voorjaar 2010 Voorwoord bij de zesde druk

Inhoud

Voorwoord

5

Inleiding

11 13 14 18 19 19 22 24 25 26 27 28 29 29 32 34 36 37 38 39 39 44 45 49 50 52 53 53 57 60 65 66 67 67

Aanwijzingen voor de docent

Het klankenstelsel

1

Apa ini? – Wat is dit?

A Apa ini?

B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

Extra leesoefening

2

Keluarga Pardede – De familie Pardede

A Siapa ini?

B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

3

Makan pagi – Ontbijten

A Makan pagi B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

4

Budi bangun – Budi wordt wakker

A Budi bangun B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

Semprit Natal Woordenlijst

5

Namanya siapa? – Hoe heet u?

68 69 74 79 80 83 85 86 87 87 96 97

A Aanspreekvormen

B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

6

Ke rumah makan Sunda – Naar een Sundaas eethuis

A Ke rumah makan Sunda

B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

101 103

We hebben behandeld

7

Ke pasar – Naar de markt

104 105 105 114 114 118 120 121 121 122 123 123 129 131 133 134 135 135 141 144 147 148 149 149

A Ke pasar

B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

Sate Tuna

Woordenlijst

8

Surat dari Peter – De brief van Peter

A Surat dari Peter

B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

9

Pesta perkawinan – Het trouwfeest

A Pesta perkawinan

B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

10

Bepergian ke Surabaya – Een uitstapje naar Surabaya

A Bepergian ke Surabaya

B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

154 156 158 159 159 160 161 161 168 171 173 174 175 175 176 177 177 184 187 189 189 190 191 192 196 197 200 201 203 204 205 206 208 210 211 212 213 214

Woordenlijst

We hebben behandeld

Selat Lembeh Woordenlijst

11

Ke ibu kota – Naar de hoofdstad A Ke ibu kota; mengunjungi keluarga

B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woorden uit het gedicht

Woordenlijst

We hebben behandeld

Kado ulang tahun dari mama

Woordenlijst

12

Ke rumah sakit – Naar het ziekenhuis

A Ke rumah sakit B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

Extra leesoefening

13

Kehujanan – Door de regen overvallen

A Kehujanan B Grammatica

C Uitspraak

D Oefeningen en opdrachten Woordenlijst ke-an-woorden

Woordenlijst

We hebben behandeld

14

Surat – De brief

A Surat

B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

15

Peter bangun – Peter staat op

A Peter bangun B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

219 221 223 224 225 226 230 232 234 236 237 237 240 241 243 245 245 245 246 247 248 249 249 250 251 252 254 261 270

Woordenlijst

We hebben behandeld

16

Ke Lembang – Naar Lembang

A Ke Lembang B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

17

Tak Kupersembahkan Keranda Bagimu

A Fragmen dari buku

B Grammatica

D Oefeningen en opdrachten

Woordenlijst

We hebben behandeld

Beknopte grammatica

1 Persoonlijke voornaamwoorden 2 Bezittelijke voornaamwoorden

3 Telwoorden

4 De tijd

5 Klokkijken

6 Wegwijs in het woordenboek: werkwoord

7 Me-werkwoorden

8 Stam

9 Schema werkwoorden

10 Lijst van de meest voorkomende werkwoorden

11 De structuur van een zin

12 Schema werkwoorden in de me-vorm

13 Plaats van zinsdelen in de zin

14 Wegwijs in het woordenboek: zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, bijwoordelijke bepaling

270 271

15 De nadruk in de Indonesische zin

Kleine lijst van eetwaren Extra vertaaloefening

273 275 276 277 279 281

Woordenlijst

A landscape for dear Victor

Literatuurlijst

Register

Inleiding

Deze praktische cursus Bahasa Indonesia is bedoeld voor hen die weinig of géén voorkennis van de taal bezitten en die in korte tijd Indonesisch willen leren spreken. Ook zij die de taal willen leren lezen en schrijven, kunnen van deze cursus gebruik maken. Voor meer leesvaardigheid zijn de extra leesstukjes achter in het boek heel handig.

De opzet van het cursusboek

Bij het maken van dit boek ben ik uitgegaan van het feit dat het Indone sisch voor de Nederlandssprekenden een vreemde taal is. Ik heb jaren geworsteld met het probleem op welke wijze je de taal kunt aanbieden aan mensen die naast hun werk of studie maar weinig tijd over hebben: eerst als student-assistente en daarna als docente op de Volksuniversiteit. Dit boek is het resultaat van de vele proeflessen. Tekortkomingen en ondui delijkheden zullen zeker aangetroffen worden. Voor op- en aanmerkingen houd ik me aanbevolen. Als ‘native speaker’ heb ik heel veel gehad aan de vragen gesteld door de studenten. Daardoor was ik in staat uit te vinden waar men het meest moeite mee had. Ik stelde mezelf de vraag: ‘Waarin verschilt het Indone sisch van het Nederlands?’ In het cursusboek ligt de nadruk op het verwerven van taalvaardigheid in gewone, dagelijkse situaties: in staat zijn om iets te vragen, iets te kopen of te bestellen, jezelf voor te stellen. Kortom, op een aangename manier in het land te kunnen overleven. De lessen zijn ingedeeld in: een leestukje (A), de grammatica (B); de uitspraak (C) en de opdrachten (D). Daarin komen de woordenschat, de grammaticaregels en de idiomatische uitdrukkingen aan de orde. De stu dent is in de gelegenheid stap voor stap de taal onder de knie te krijgen.

11

Inleiding

Verwijzingen

Door het boek heen kunt u in de marge dit icoontje met pijl tegenkomen. Dit geeft een verwijzing naar een ander onderdeel van het cursusboek aan. Er zijn verschillende mogelijkheden: ■ Verwijzing naar een hele les of een onderdeel daarvan: In dat geval is het lesnummer en de letter van het onderdeel, met daarachter het nummer van het onderdeel opgenomen, bijvoorbeeld ‘Les 1, A1’. ■ Verwijzing naar de Beknopte grammatica: Achterin het cursusboek is de grammatica, die in het cursusboek wordt behandeld, bijeenge bracht. Hiernaar wordt verwezen met een ‘G’ en het nummer van het grammaticadeel (en eventueel subonderdeel) in de Beknopte gramma tica, bijvoorbeeld ‘G12-2.2.4’. ■ Verwijzing naar de Kleine lijst van eetwaren: Achterin het cursusboek is een korte lijst van veelvoorkomende voedingsmiddelen en gerechten opgenomen. Hiernaar wordt verwezen door middel van het pagina nummer, bijvoorbeeld ‘p. 273’. Door het boek heen kunt u in de marge dit icoontje van een cd met daar onder een getal tegenkomen. Dit betekent dat u bij het desbetreffende tekstje of de desbetreffende oefening naar de cd kunt of moet luisteren. De cd’s treft u achterin Uitgesproken Indonesisch aan. Het getal voor de / verwijst naar de cd die bij de oefening hoort (1 of 2). Het getal na de / geeft het tracknummer weer.

1/1

12

Aanwijzingen voor de docent

1 De lesstof wordt in kleine hoeveelheden aangeboden. Het is beter als de docent(e) meerdere functies en betekenissen van een woord niet ineens aanbiedt. De lesindeling: iedere les bestaat uit: A: een leesstukje; B: grammaticaregels die in het leesstukje voorkomen; zie ook het grammatica-aanhangsel; C: luister- en uitspraakoefeningen. In de woordenlijst worden alleen de betekenissen aangegeven die betrekking hebben op de lescontext. Voor de andere betekenissen van een woord moet u gebruikmaken van de Basiswoordenlijst Indonesisch of een ander woordenboek. Alle leesstukjes, de meeste voorbeeldzinnen en dialogen zijn ingesproken op cd. Deze cd is te vinden bij het boek Uitgesproken Indonesisch (ISBN 978 90 469 0181 6). D: opdrachten die betrekking hebben op de behandelde stof. De ant woorden op deze opdrachten zijn opgenomen in het boek Uitgespro ken Indonesisch . 3 Woordgroepen zoals gezichtsdelen, lichaamsdelen, kleding, kan de docent de student zelf laten samenstellen. 4 Met ‘spreektaal’ of ‘dagelijkse omgangstaal’ wordt in het boek vaak de informele spreektaal bedoeld. 5 De werkwoorden komen in de eerste lessen alleen in de basisvorm voor. Pas vanaf les 7 worden de werkwoordsvormen zoals ber -, me -, di - behan deld. Zie ook de Beknopte grammatica achterin dit cursusboek. 6 Door middel van rollenspel, opdrachten op kaartjes, dictee, enzovoort kan de taalvaardigheid bevorderd worden. 2

13

Aanwijzingen voor de docent

Het klankenstelsel

De klinkers

1/1

klinkt tussen de Nederlandse a en aa in.

a

Nama saya Ratna.

!

Het Nederlands kent een korte en lange a ( dak - daken ). In het Indone sisch bestaat dat onderscheid niet. Let op de uitspraak van nama .

Er zijn drie uitspraken: ■ de e van heftig (e1)

e

Memang enak.

■ de e van geluk (e2)

Semut itu besar.

■ de e van nee (e3)

Ini kué.

klinkt tussen de Nederlandse i en ie in.

i

Ini mesin tik.

Er zijn twee uitspraken: ■ de o van toko

o

Toko buku.

■ de o van hol

Tong ini kosong.

14

klinkt als de Nederlandse oe .

u

sarang burung

Soms klinkt het tussen de Nederlandse u en o in.

Kebun Raya.

ai Op het eind van een basiswoord met twee lettergrepen is dit een twee klank. De uitspraak ligt tussen ai en ei in.

capai

In korte basiswoorden zijn dit twee klanken a-i .

ai

lain – baik – air

au Op het eind van een basiswoord met twee lettergrepen is dit een twee klank. De uitspraak ligt tussen au en ou in.

pulau – kalau – kerbau

In korte basiswoorden zijn dit twee klanken a-u .

au

mau – laut

Dit zijn twee klanken.

aa

maaf – saat

De medeklinkers

wordt als tj uitgesproken.

c

cari – calo

d Spreek het uit met de voorkant van de tong tegen het gehemelte.

dua – duduk

15

Het klankenstelsel

klinkt als de Engelse g .

g

guru – jaga

Heeft drie verschillende uitspraken: ■ aan het begin van een woord net zoals de Nederlandse h

h

hari – halus

■ op het eind van een woord duidelijk hoorbaar

rumah – murah

■ tussen twee niet-gelijke klanken niet duidelijk hoorbaar

tahu – lihat

■ tussen twee gelijke klanken duidelijk hoorbaar

mahal – leher

wordt als dj uitgesproken.

j

jual – jadi

klinkt als het Nederlandse ch.

kh

akhir – khawatir

k op het eind van een woord of lettergreep klinkt ingehouden.

tidak – anak

klinkt als in oranje.

ny

menyanyi

klinkt als in zingen.

ng

dingin – menginap – bangun

16

klinkt als in sjaal.

sy

syah

t Spreek het uit met het puntje van de tong tegen de achterkant van de voortanden.

tadi – tiga

-t Op het eind van een woord niet scherp-sissend als in het Nederlands.

takut – dapat

als in het Engelse woman.

w

waktu – wanita

wordt als j uitgesproken.

y

saya – sayur

17

Het klankenstelsel

1

Apa ini? Wat is dit?

A

Apa ini? – Apa itu?

Apa ini? Apa itu?

Wat is dit? Wat is dat? Dit is een … Dat is een …

Ini … Itu …

1

Apa ini? Ini rumah.

1/2

Apa ini? Ini meja.

Apa ini? Ini lampu.

Apa ini? Ini kamar.

Vervang het woord ini met itu

2

3 Vervang nu de woorden rumah , enzovoort met:

bangku stasiun

kantor telepon pompa

pabrik paspor

bis

B Grammatica

1 In een Indonesische zin ontbreekt vaak een koppelwerkwoord, het Nederlandse zijn. De Nederlandse zin Wat is dit? luidt in het Indonesisch Apa ini ?; zijn / is / was / waren ontbreken hier volledig. Het is handig in gedachten een schuine streep te plaatsen tussen onder werp (waar je het over hebt) en gezegde (dat iets zegt over het onder werp). Deze schuine streep stelt een korte adempauze voor, die in een Indonesische zin tussen de verschillende zinsdelen valt.

19

Les 1 ■ Wat is dit?

Itu / bangku.

Dat is een (zit)bank.

Ini / bis. Apa / ini? Apa / itu? Itu / bis.

Dit is een bus.

1/4

Wat is dit? Wat is dat?

Dat is een bus.

Ini / pabrik.

Dit is een fabriek.

De samenstelling Nu maken we zinnetjes met een samengesteld woord, dus een woord dat bestaat uit meer dan één woord.

2

Apa ini?

Wat is dit?

Ini stasiun bis.

Dit is een busstation.

Een samenstelling in het Indonesisch onderscheidt zich van de Neder landse door het volgende: ■ het wordt niet aan elkaar geschreven; ■ de volgorde van de woorden is anders, éérst komt het woord dat bepaald wordt, daarna de bepaling.

stasiun bis

busstation

rumah makan

eethuis

kantor pos

postkantoor

3

Apa / ini?

Wat is dit?

Ini / apa?

Apa / itu?

Wat is dat?

Itu / apa?

Ini / rumah makan. Itu / rumah sakit.

Dit is een eethuis.

Dat is een ziekenhuis.

dat ziekenhuis

ini itu

deze, dit die, dat

de, het

maar ook:

20

Apa ini?

Ini is in het Nederlands deze of dit Itu is in het Nederlands die of dat . Maar itu kan ook het bepaald lidwoord de of het aanduiden, dus de klas , de kamer , de handdoek , het glas .

4

Kelas ini / dingin. Kamar ini / besar. Handuk itu / bersih.

Dit klaslokaal voelt koud aan.

Deze kamer is groot.

Die/de handdoek is schoon.

1/4

Gelas itu / kotor.

Dat/het glas is vies.

Ini en itu kunnen ook het betekenen

5

Apa / itu? Itu karcis bis. Apa / ini? Ini sabun.

Wat is dat? Het is een buskaartje.

Wat is dit? Het is zeep.

Bevestiging

6

benar

ja, jawel, inderdaad

ya

ja

Bevestigen doe je met het woord ya . Wil je juist / jazeker / inderdaad zeggen, dan zeg je benar of betul .

▷ Itu rumah sakit? ▶ Ya, itu rumah sakit.

Is dat een ziekenhuis? Ja, dat is een ziekenhuis.

1/4

▷ Ini handuk?

Is dit een handdoek?

▶ Betul, ini handuk.

Jazeker, dit is een handdoek.

Indonesische ontkenningswoorden Het Indonesisch kent twee ontkenningswoorden.

7

Bukan gebruikt men voor het ontkennen van zelfstandige naamwoorden: dus dingen, personen, dieren en voor abstracte zaken. Ook eigennamen en persoonlijke voornaamwoorden vallen hieronder.

Ini bukan sabun. Ini bukan stasiun.

Dit is geen zeep.

Dit is niet het station.

1/4

Itu bukan Siti.

Dat is Siti niet. Dat is geen kat.

Itu bukan kucing.

21

Les 1 ■ Wat is dit?

Tidak gebruikt men voor het ontkennen van werkwoorden en bijvoeg lijke naamwoorden.

Les 3, B5 p. 42

▷ Ini sabun?

Is dit zeep?

▶ Bukan.

Nee.

▷ Itu stasiun?

Is dat een station?

▶ Bukan.

Nee.

Gebruik van apa Als apa achter een zelfstandig naamwoord staat dan betekent het wat voor ’n…

8

Ini rumah apa? Ini rumah makan. Itu pompa apa? Itu pompa listrik.

Wat voor 'n huis is dit?

Dit is een eethuis.

Wat voor een pomp is dat? Dat is een elektrische pomp.

1/4

Uitdrukkingen met ini en itu

9

Saya ini mahasiswa miskin.

Ik ben een arme student. (nadruk op ik)

Itu dia!

1 Zie je wel! 2 Daar heb je ’m.

bulan ini

deze maand

itu-itu juga baru-baru ini

steeds maar hetzelfde recentelijk, onlangs

ketika itu, waktu itu

toentertijd

akhir-akhir ini

onlangs Dit is 't!

Ini dia! saat itu saat ini

op dat ogenblik op dit ogenblik

selama itu

al die tijd voorlopig

sementara ini

sesudah itu, habis itu sesudah ini, habis ini

daarna hierna

ini itu

alles en nog wat

C

Uitspraak

De klinkers die u in de onderstaande woorden vindt, spreekt u als volgt uit:

22

Apa ini?

De e kan drie klanken hebben. We noemen ze in dit boek e1, e2 en e3. e1 klinkt als e van het Nederlandse woord met ; e2 klinkt als e van het Nederlandse woord geluk ; e3 klinkt als e van het Nederlandse woord nee ; a klinkt tussen de Nederlandse klanken a en aa in; o klinkt als o van het Nederlandse woord hol ; i klinkt tussen de Nederlandse klanken i en ie in; u wordt uitgesproken als de Nederlandse oe .

1/3

1

e1

e2

a

o

i

u

me ja

be sar

ma hal

no mor

bis

han duk bu kan

pe na ge las

ka mar pas por ma kan ko tor

lis trik

sta siun

ru mah

le ma ri

til pun* sa bun

kar cis lam pu

pin tu hi lang di nas bi ru

kur si

* Tegenwoordig zegt men telepon .

Uitspraakoefening Oefen met een medestudent(e).

2

▷ Apa ini? ▶ Ini rumah. ▷ Rumah apa? ▶ Rumah dinas.

▷ Apa itu? ▶ Itu kantor. ▷ Kantor apa?

1/3

▶ Kantor telepon.

▷ Itu rumah sakit?

▷ Ini apa?

▶ Bukan.

▶ Ini pompa. ▷ Pompa apa? ▶ Pompa listrik.

▷ Ini rumah makan? ▶ Ya, ini rumah makan.

▷ Itu apa? ▶ Itu pabrik. ▷ Pabrik apa? ▶ Pabrik es.

▷ Ini stasiun?

▶ Bukan.

▷ Itu kantor pos?

▶ Betul, itu kantor pos.

Itu bukan bank. Itu kantor pos. Ini bukan toko buku. Ini toko lampu.

23

Les 1 ■ Wat is dit?

D

Oefeningen en opdrachten

1 Vertaal de volgende samengestelde woorden

dienstwoning

ijsfabriek

paspoortnummer

elektrische lamp

elektrische pomp politiekantoor telefoonnummer

banknummer

tafellamp

kamerdeur

postkantoor

eethuis

telefoonkantoor

huisdeur

tafeltennistafel

Stel zelf samengestelde woorden samen en vertaal deze naar het Indone sisch. 2 Geef antwoord op de volgende vragen

Ini rumah apa? Ini kamar apa? Ini pabrik apa? Ini toko apa? Ini meja apa?

Ini rumah dinas.

Ini kantor apa? Ini nomor apa? Ini stasiun apa? Ini mesin apa?

3 Maak van de antwoorden in D2 ontkenningszinnen ( niet -zinnen) 4 Plaats een schuine streep in alle zinnen 5 Vul de Indonesische woorden in

stoel / bed / tafel / lamp / telefoon / raam / deur

24

Apa ini?

Vertaal de volgende zinnen

6

Deze eetstoel is vies. Dat huis is mooi. Die fabriek is groot. Deze deur is blauw. Die pen is blauw.

Die zitbank is duur.

Les 1, B3 en B4

De elektrische pomp is duur.

Het glas is schoon. Het hotel is groot. De eetkamer is groot.

Vertaal de volgende zinnen

7

Ini paspor?

Bukan, ini bukan paspor. Bukan, ini bukan kantor pos. Bukan, ini bukan kamar kecil. Bukan, ini bukan rumah sakit. Bukan, ini bukan meja makan.

Ini kantor pos? Ini kamar kecil? Ini rumah sakit? Ini meja makan?

Woordenlijst

akhir

einde

habis itu handuk

daarna

apa

wat

handdoek dit, deze

…apa bagus

wat voor ’n

ini itu

mooi (van dingen)

dat, die; de, het, ’t

bangku bank baru benar bersih besar betul

(zit)bank

jendela kamar

raam

bank

kamer

net, onlangs

kamar kecil

toilet

inderdaad, jawel, ja schoon (niet vuil)

kantor karcis

kantoor kaartje(s)

groot

kecil kelas

klein

inderdaad, jawel, ja

klaslokaal

biru

blauw

ketika itu

toen, op dat moment

bis

bus

kotor

vies, vuil

bukan

1 nee

kucing

kat

 (voor dingen,

2 niet, geen

kunci kursi

sleutel

 dieren, personen) buku

stoel la(de) lamp

boek

laci

bulan

maand hij, zij dienst

lampu lemari listrik

dia

kast

dinas dingin

1 elektriciteit 2 elektrisch

koud

es

ijs

mahal

duur

gelas

glas

mahasiswa

student

habis ini

hierna

25

Les 1 ■ Wat is dit?

makan

1 eet- 2 eten

saat

moment, ogenblik

sabun

zeep ziek

meja

tafel

sakit saya

mesin miskin nomor pabrik paspor

machine

ik

arm

selama itu

al die tijd voorlopig hierna daarna station telefoon

nummer

sementara ini

fabriek

sesudah ini sesudah itu

paspoort

pena

pen

stasiun telepon

pingpong

tafeltennis

pintu polisi

deur

tempat tidur

bed

politie pomp

ping pong terminal

tafeltennis busstation

pompa

pos

post huis

toko

winkel

rumah

waktu itu

toen, op dat moment

We hebben behandeld: ■ dat vaak het koppelwerkwoord zijn ontbreekt ■ een open lettergreep géén lange klank betekent ■ eerst het bepaalde woord komt, daarna de bepaling; het wordt niet aan elkaar geschreven ■ bukan een ontkenningswoord is voor zelfstandige naamwoorden, dus: dingen, dieren, personen, abstracte zaken en ook eigennamen en persoonlijke voornaamwoorden

26

Apa ini?

Extra leesoefening

Penggubah: ‘NN’

Burung kakaktua hinggap di jendela Nenek sudah tua giginya tinggal dua Trek-jing ... trek-jing ... Trek-jing tra-la-la Trek-jing ... trek-jing ... Trek-jing tra-la-la Trek-jing ... trek-jing ...

Trek-jing tra-la-la Burung kakaktua

Woordenlijst

penggubah

componist

burung kakaktua

kaketoe

hinggap jendela

neerstrijken

raam

nenek

grootmoeder

gigi

tand, kies blijft over

tinggal

27

Les 1 ■ Wat is dit?