Oedzge Atzema, Ton van Rietbergen, Jan Lambooy en Sjef van Hoof - Ruimtelijke economische dynamiek

1 De toepassingsmogelijkheden vaneconomischegeografie

Dit boek over economische geografie behandelt de hoofdlijnen vande belang rijkste theorievorming op het snijvlak van economie en geografie. De econo mische geografie is al eeuwenoud en het vakgebied is altijd van nut gebleken, zowel indeperiode vandekolonialehandel als inhet huidige internettijdperk. ‘Wat gebeurt waar enwaarom gebeurt het daar?’ is de kortst mogelijke vraag dieeeneconomischgeograaf zich stelt.Hij letdaarbij vooral op ruimtelijkever schillen inkostenenopbrengsten tussen landen, regio’sensteden.Dewelvaarts verschillen in de wereld zijn een typisch economisch-geografisch onderwerp. Economischgeografenverklarendezeverschillendoormetbehulpvandatavan bijvoorbeeld deWereldbank te kijken naar de spreiding van grondstoffen en productiefactoren zoals arbeid, kapitaal engrond.Ookhavens enwegendiede bereikbaarheidvangebiedenbepalenende schaal endesamenstellingvande in een landof regio aanwezigebedrijvigheid zijn vanbelang.Deproductiviteit en daarmeedeverdiencapaciteit van een regioverschilt immersperbedrijfsklasse. Behalve economische factoren zijn ook culturele, sociale, politieke en natuur lijke factorenvan invloedopdewelvaartsverschillen indewereld. De economische geografie heeft een theoretische basis,maar is een toege paste tak vanwetenschap. Dat betekent dat economisch-geografische kennis ‘bruikbaar’moet zijnvooroverhedenofbedrijven. Indeeconomischegeogra fie staan twee vragen centraal: ■ Waarom vestigt een bedrijf zich in regioA enniet in regioB (het locatie vraagstukvanbedrijven, voorzieningen enhuishoudens)? ■ Waaromdoet het ene land, regioof stadhet economischbeter danhet an dere (het ontwikkelingsvraagstukvan landen, regio’s en steden)? Deze indeling vormt de rode draad van dit boek. Beide vragen worden in hoofdstuk 2 tot enmet 9 bekeken via verschillende theoretische invalshoe ken: de (neo)klassieke, de behaviourale, de institutionele en de evolutionaire invalshoek.Dit hoofdstukbiedt eenhistorischoverzicht vande relaties tussen economie en geografie. Hoofdstuk 10 sluit afmet een actuele positiebepaling vande economische geografie.

11