Sebastiaan Dönszelmann e.a. - Handboek vreemdetalendidactiek

Visie op vreemdetalendidactiek

Natuurlijk wil je je in het begin vooral aanpassen, weet Erik Kwakernaak . Als vreem­ detaaldocent functioneren is moeilijk en complex genoeg. Collegialiteit is heel be­ langrijk. Als beginner heb je die broodnodig van anderen, als gevorderde moet je die zelf gaan geven. Maar collegialiteit betekent niet dat je alles goed moet vinden wat jouw sectie of jouw beroepsgroep doet. Wees creatief, kritisch, geëngageerd, sta open voor kritiek en goede ideeën van anderen. Houd in de gaten wat er bij Nederlands gebeurt en sluit daar zo veel mogelijk bij aan in jouw vak. Wander Lowie werkt de rol van beginnende docenten in de school verder uit: ook voor docenten in opleiding zijn inhoud en betekenisvol onderwijs belangrijk. Bij ver­ nieuwingen in het onderwijs zijn nieuwe en goed opgeleide docenten een belang­ rijke aanvulling op het bestaande ervaren docententeam. Een extra uitdaging voor nieuwe docenten is dat je gaat werken in een context met diepgewortelde structuren. Vasthouden aan en doorontwikkelen wat je geleerd hebt in de opleiding is niet altijd gemakkelijk, maar wel belangrijk. Kris Van den Branden geeft aan beginnende docenten zes adviezen: (1) Onthoud: nobody is perfect , en dat hoeft ook helemaal niet. Leer uit je fouten en mislukkingen: beschouw lessen die niet lopen zoals verwacht als gebeurtenissen om uit te leren. (2) Stel je open voor je leerlingen: onderwijzen is interactie, en het is daaruit dat docen­ ten uiteindelijk hun grootste beroepssatisfactie halen. (3) Onderzoek je eigen praktijk: leer tijdens en na je opleiding veel bij over effectieve didactiek en blijf daarover lezen, maar ontdek ook vooral zelf wat er het beste werkt met jouw leerlingen. Bevraag hen daarover, en stel je praktijk bij. Onderwijzen is blijven bijleren. (4) Sluit je niet op in je eigen klas: werk samen met je collega’s, laat je ondersteunen en ondersteun, sta sa­ men voor de klas. (5) Onthoud: het leven is meer dan taalonderwijs alleen. Blijf zelf een lezer, een levensgenieter, een reiziger, een cultuurconsument …Blijf de wereld buiten de taalles zelf verkennen en je stoot vanzelf op superinteressante, levensbelangrijke onderwerpen voor je taalles. (6) Vergeet nooit dat je het leukste vak van het curricu­ lum mag geven: geen enkel vak dat je zelf zo kunt volproppen met superinteressante inhouden als een taalvak.

Hoe kunnen taalonderwijspraktijk, -onderzoek, -opleiding, -curriculum­ ontwikkeling en -vakvereniging elkaar optimaal uitdagen en versterken?

Judith Richters geeft aan dat juist in curriculumontwikkeling deze elementen sa­ menkomen: de praktijk, de opleiding, de wetenschap en het beleid. Stel doelen, kijk hoe die doelen (volgens meest recente inzichten) bereikt kunnen worden, organiseer flankerend onderzoek om te evalueren of die inzichten soelaas bieden en helpen de doelen te bereiken, stel opvattingen over inzichten bij en communiceer dit met de lerarenopleidingen.

29